Arbiters deel 2

De 5de editie van de podcast de Lange Rokade is zowel flatterend als confronterend voor mezelf. Een bijna hele podcast praten 3 (groot-)meesters dus sterker dan ikzelf over deze blog en mezelf. Ik vind het jammer dat ik niet uitgenodigd was want dan had ik onmiddellijk enkele misverstanden kunnen vermijden. Anderzijds nu kon ik niet storen en konden de 3 tenoren vrij hun mening verkondigen. Heel wat conclusies zaten er pal op.

Zo vermeldt Tom dat ik hou van reacties op mijn artikels. Meer zelfs dat die reacties ook liefst het niet eens zijn met wat ik schrijf zodat ik in discussie kan gaan. Door de jaren heen heb ik een select groepje opgebouwd van schakers die dat ook doen. Onder de meeste artikels staan een of meerdere reacties.

Toms conclusie is helemaal juist. Je kan mij geen groter plezier doen dan eens een reactie op een artikel te plaatsen. Enkele duizenden zijn er geplaatst over de jaren. Echter het hadden er veel meer mogen/ kunnen/ moeten zijn want dat betekent slechts 1 reactie per 1000 bezoekers. Dat 99,9% van de bezoekers niets te vertellen heeft, geloof ik niet. Tijdsgebrek, privacy, angst voor feedback.. of gewoon onze Vlaamse mentaliteit om de aandacht niet op onszelf te richten. Ik begrijp het maar jammer.

Nu ik heb 1 superkritische fan van deze blog en dit is mijn briljante dochter Evelien. Een dochter hebben als papa verlengt niet alleen je leven als papa met 74 weken volgens een recente studie maar het levert ook een fantastisch klankbord op. Ik vind het bovendien heerlijk dat de rol leerling/ leraar steeds vaker omgedraaid wordt. Mijn dochter kan mij haarfijn uitleggen waar ik weer eens schrijffouten gemaakt heb in de artikels. In de autoritten van Antwerpen naar pepe en terug, krijg ik telkens een uitgebreide update van alle moderne muziek. Kendrick Lamar, Doechii ... passeren de revue en iets minder modern maar waar ze grote fan van is: Arctic Monkeys. Ik luister aandachtig en geregeld vind ik iets echt goed maar onthouden kan ik het niet meer.

Kwissen over muziek is niet aan mij besteed en dat kwam ook nog eens tot uiting tijdens mijn meest recente schaaktornooi: Cappelle La Grande. Voor elke ronde toonde de arbiter zich van zijn beste DJ-kant door telkens de zaal tot een paar seconden voor de start op zijn muziekkeuzes te trakteren. Maneskin was de enige die ik duidelijk herkende (van het Eurosongfestival). Na het tornooi stuurde ik de arbiter een mail. Welke muziek werd er afgespeeld voor de ronden? Ik werd afgewimpeld maar kreeg hulp uit onverwachte Belgische hoek. Kevin Demiddele heeft wel een muzikaal oor en had geen moeite om Bob Dylan, Queen, Radiohead, AC/DC ... op te sommen in zijn CLG-verslag op de website van Leuven Centraal.

Van Magnus Carlsen is geweten dat hij graag muziek hoort tijdens het schaken zie Titled Tuesday spelen met eigen DJ. Van het ondertussen legendarische verslag The secret sauce weten we dat muziek een belangrijk ingrediënt kan zijn in succes op het bord. Metal, jaren 80 muziek, indianenmuziek , ... is een greep uit het brede scala aan genres die aan bod kwamen. Persoonlijk speel ik graag radiomuziek af wanneer ik alleen in de auto rij naar een schaakpartij maar dan moeten het wel a tempo nummers zijn. Bij een traag nummer verander ik van kanaal want zulke nummers doen mij enkel onmiddellijk remise maken.

Of de muziek vooraf bij elke ronde in Cappelle La Grande een impact op mijn partijen heeft gehad, weet ik niet. Wat ik wel weet is dat ik met een gemiddelde van bijna 60 zetten per partij veruit mijn meest actieve tornooi ooit gespeeld heb. Ook met de inspiratie zat het snor zoals in onderstaande partij die ik mijn beste vind van het tornooi. De Franse FM Mario Mancini is mijn ex-teamgenoot bij Lille/ Rijsel en speelde ik in een strakke partij van het bord.

Desalniettemin ben ik geen fan van de muziek vooraf in Cappelle La Grande. Vooral op de topborden zag ik irritatie. Velen zijn minuten (ik zag zelfs iemand een kwartier) voor de start van de ronden al aan hun bord om zich mentaal op te laden voor het gevecht.

Enkele minuten voor de laatste ronde CLG.
Mijn tegenstander is er nog niet maar de meesten zijn wel al in focusmode.

Van de regerende wereldkampioen Gukesh Dommaraju is geweten dat hij graag mediteert aan zijn bord voor een partij zie o.a. de thriller Gukesh - Giri van Wijk aan Zee 2025. Luide muziek is dan echt wel een stoorzender op zulke momenten.

Hiermee komen we eindelijk aan de kern van dit artikel. Het is iets wat ik al terloops vermeldde in 2023: Amateurs. Arbiters hebben vaak geen flauw benul dat er een verschil bestaat tussen de gewone clubschaker en de ambitieuze schaker op gebied van concentratie, aanpak, ... 

Ik zag het laatst weer eens in de Nederlandse interclub. Voor het eerst in mijn schaakcarriere maakte een arbiter foto's van mezelf tijdens een schaakpartij. Meerdere keren kwam hij hiervoor in mijn gezichtsveld staan terwijl ik aan zet was en haalde hij mij dus uit mijn concentratie. Het moet gezegd dat zijn foto's bijzonder knap en professioneel er uit zien.

Brabo in actie tegen Amstelveen
Foto Frans Peeters https://www.flickr.com/photos/suspeeters/54376218380/in/photostream/

Het is leuk om zulke mooie foto's van jezelf gepubliceerd te zien. Echter ik zou het gefotografeer beperken tot de eerste 5-10 minuten van een partij of uit het gezichtsveld blijven van de spelers. In veel toptornooien bestaan trouwens hier speciale regels voor.

Een oproep voor scheidsrechters door de Belgische schaakbond doet ons begrijpen dat er niet alleen te weinig arbiters zijn maar het zeer uitzonderlijk is dat een topspeler als arbiter wil functioneren. Echter in 3 recente wedstrijden ontdekte ik telkens dat de arbiter nog nooit een competitiewedstrijd had gespeeld.

Sommigen zullen het niet eens zijn met mij maar ik heb liever geen arbiter dan een arbiter die zelf geen/ nooit competitieschaak speelt. Ik snap evenmin waarom iemand die geen competitiewedstrijden speelt, uberhaupt arbiter wil zijn in competitiewedstrijden. De vergoedingen van arbiters compenseren nauwelijks de onkosten.

Brabo

Voldemort

Een tijdje geleden verloor ik kansloos een partij van Voldemort. Ik vond het een van mijn meest vreemde nederlagen ooit omdat Voldemort nauwelijks aanwezig was geweest aan het bord. Erger Voldemort bevond zich een groot deel zelfs niet eens in de speelzaal. Ik wou er aanvankelijk niets over zeggen maar het voorval bleef in mijn achterhoofd hangen. Is zoiets normaal in tijden waar we steeds strengere anti-cheating-regels hanteren? Na enkele dagen twijfelen trok ik uiteindelijk toch mijn stoute schoenen aan en meldde het voorval aan de organisatie.

Klokkenluiders of boodschappers worden zelden met open armen ontvangen maar de tegenreactie kwam zelfs voor iemand met een pantserhuid bijzonder hard aan . "Iemand van vals spel beschuldigen zonder bewijs dan kan daar zeker gevolgen van komen voor de klager." "Hou deze kwestie uit de publiciteit." "Attendeer de arbiter tijdens de wedstrijd van zulk gedrag en niet nadien."

Dat organisaties geen zin hebben om zich bezig te houden met mogelijke inbreuken op fairplay is mij al heel lang duidelijk en ook wel begrijpelijk. Spelers die veroordeeld worden, gaan steevast naar de rechtbank om de veroordeling ongedaan te maken. Alle mogelijke technische fouten worden dan aangehaald om de zaak te laten seponeren. Voor de beschuldigde speler staat gigantisch veel op het spel. Een publieke veroordeling leidt tot niet alleen gezichtsverlies in het schaken maar heeft ook gevolgen op het werk en prive. Een werkgever of zakenpartner wil vaak niet meer met zulke personen samenwerken. Kortom een dure rechtszaak heeft de beschuldigde speler er voor over terwijl dat helemaal niet zo is voor een schaakorganisatie.

Slechts als de bewijslast van valsspelen niet meer kan worden genegeerd, komt een schaakorganisatie in actie en dan vaak enkel om damage-control/ doofpotoperatie uit te voeren. Een standaard aanpak is de op heterdaad betrapte speler vragen om het tornooi "vrijwillig" te verlaten in ruil dat zijn/haar naam nergens nog vermeld wordt met het tornooi. Bullshit zullen sommigen denken maar hoeveel schakers kennen de namen van spelers die vorig jaar uit HZ-schaaktoernooi en Open rated Gent werden verwijderd omwille van valsspelen? Of hoe denk je dat ik reageerde toen ik ontdekte via een forum dat jawel Voldemort enkele jaren geleden al eens uit een groot tornooi was gezet wegens valsspelen.

Valsspelen is een existentiële bedreiging voor het schaken werd heel recent nogmaals herhaald door de fide maar een doortastend overkoepelend beleid ontbreekt compleet. Sommigen vinden de discussie over valsspelen fel overdreven zoals de reactie vorig jaar van de Zwitserse grootmeester Noel Studler in Forget Cheaters. In bordschaken is het probleem (veel) minder groot dan in onlineschaken maar in mijn artikel "online-rapid" toonde ik kristalhelder aan dat er een link bestaat tussen valsspelen en spelers die stoppen met schaken. Zelfs AI lacht ons vierkant uit omwille van ons pover anti-cheating-beleid zie Sign of real intelligence: chat-bots cheat at chess. Daarom geef ik hieronder mijn aanbevelingen om hieraan iets te doen.

1. Een meldpunt moet bestaan waar iedereen vreemd/ onsportief gedrag kan melden. Ik werd 4 keer doorverwezen bij mijn melding over Voldemort. Niemand wou de hete aardappel aannemen en de laatste in de rij kon het niet meer doorgeven. Zulk meldpunt moet vooraf heel duidelijk worden gecommuniceerd. Dit meldpunt moet zowel telefonisch als via mail bereikbaar zijn minstens gedurende een aantal uren per week. De personen die het meldpunt bemannen, moeten een uitgebreide kennis hebben van de reglementen.
2. Spelers moeten verplicht zijn om vreemd/ onsportief gedrag te melden. Als je iets gezien hebt waarvan je vermoedt dat het niet ok is, dan moet je dit melden. Veel valsspelers blijven jaren onder de radar wegens een totale apathie van de medeschakers. Iedereen draagt hierin een verantwoordelijkheid.
3. Een melding mag nooit leiden tot vergeldingsacties. De tegenreactie op mijn melding van Voldemort is nefast voor elk anti-cheating beleid.
4. Live borden moeten met een delay gebeuren. Er waren liveborden in mijn partij met Voldemort en ik betwijfel sterk of er een delay was. Liveborden zonder delay is de kat bij de melk zetten.
5. Spelers mogen de speelzaal niet verlaten tijdens de partij. Enkel een arbiter kan een uitzondering hierop geven en het is dan ook zijn taak om dit te registreren.
6. De namen van spelers die uit een tornooi gezet zijn omwille van valsspelen moeten publiek worden gemaakt. Chess.com is vorig jaar ook overgestapt naar bekendmaken van valsspelers. De schaakgemeenschap moet weten welke spelers er extra in het oog moeten worden gehouden.
7. De straffen voor valsspelers moeten omhoog. Ik vraag me trouwens af of we ze beter niet definitief uitsluiten in tegenstelling tot een interview in Omroepzeeland. Valsspelers zijn vaak recidivisten.

Ik beschuldig Voldemort niet van valsspelen maar ik wil wel dat hij in het oog wordt gehouden want ik vertrouw hem niet. De hele zaak ruikt onfris want ik kwam achteraf ook te weten dat ik niet de enige was die kansloos verloor tegen Voldemort in combinatie met liveborden en veelvuldig niet in de speelzaal te zijn. Een van hen was een internationaal meester en telkens was er sprake in Voldmorts spel van een nauwkeurigheid tussen 96% en 98% volgens de huidige topprogramma's.

Ik ben gewaarschuwd om dit artikel niet te publiceren dus ik neem een risico die ik tracht te beperken met Voldemort (degene die niet mag genoemd worden) als naam te gebruiken en elke referentie naar de organisatie weg te laten. Of ik hiermee de schaakgemeenschap een gunst doe, is zeer twijfelachtig.  Slechts een handvol spelers zullen hierdoor weten wie Voldemort is (gelieve niet te gissen in de reacties !) en kunnen die persoon in de gaten houden.

Tenslotte wil ik toch nog met een positieve noot afsluiten. Na mijn melding introduceerde de tornooiorganisatie een rookarbiter. Jawel iemand die de speelzaal wilt verlaten om te roken, moet dat nu vooraf melden bij de rookarbiter. Die arbiter zal dan de persoon vergezellen bij het roken. Niemand wist van Voldemort dus velen vonden het een absurde aankondiging. Dit artikel maakt dus enerzijds iets duidelijk maar wie Voldemort is, blijft voorlopig onbekend.

Brabo

PS Dit is jammer geen 1 april-grap want daar doe ik niet aan mee.