Paringen

In de open van Mariënbad (2023) vertelde mijn tegenstander uit de 8ste ronde mij dat hij nog nooit in zijn 40 jarige schaak-carrière iemand was tegengekomen die zich zo goed voorbereidt als ik. Is dat een compliment? Ik denk het niet want daarna sloot hij zijn lichess-profiel af en verbrak hij prompt alle communicatie met mij.

Nee ik heb al meermaals ondervonden dat spelers mijn partijvoorbereidingen zeer vervelend vinden. Sommigen gaan zelfs een stap verder en beschuldigen mij ervan dat ik het schaken kapot maak door alle plezier weg te nemen. In Mariënbad kwam ik dankzij doorgedreven partijvoorbereidingen 3 keer met groot voordeel uit de opening waarna het enkel nog een kwestie was van het punt binnen te koppen. Dus ik begrijp heel goed dat spelers zoiets absoluut niet leuk vinden.

Een gevolg is dat sommige schakers (zie bv Wve) luidop voorstellen om paringen slechts net voor de partijen aan te kondigen. Dan is er onvoldoende tijd om voor te bereiden is de achterliggende redenering maar zelfs dat klopt niet helemaal. Zo vermeldde ik al in een artikel van 2018 dat sommige spelers dan doodleuk te laat aan hun bord verschijnen en voorbereiden tijdens dat hun klok al loopt (of ook zie 10 minutes before round+ 10 minutes late to board is enough to do serious damage prepping net omdat spelers totaal niet verwachten dat iemand te laat komt puur om voor te bereiden).

Trouwens soms hoef ik zelfs niet eens te wachten op de paringen om te weten wie mijn tegenstander in de volgende ronde zal zijn. In Mariënbad was mijn medereiziger Guy heel verwonderd toen ik op voorhand, enkele uren voor de paringen van de 5de ronde al kon vertellen dat ik hoogstwaarschijnlijk wit zou hebben tegen de Duitse expert Jakob Engelmann (wat ook daadwerkelijk klopte/ mijn voorbereiding was al ongeveer klaar toen de paringen gepubliceerd werden). Als je iets afweet van hoe paringen gebeuren is dit niet zo moeilijk zie ook mijn artikel van 2015 hoe ik op die wijze grotendeels de overwinning op de Zweedse grootmeester Ralf Akesson kon afdwingen.

Paringen in fide-tornooien gebeuren dan ook volgens heel strikte regels zie : Algemene paringsregels en Swiss paringsregels. Dat is uiteraard om manipulaties te vermijden (vandaar ook de recente reglementswijzing van de gesloten normentornooien zie Fidetitels). Er zijn genoeg verhalen bekend van organisatoren die een lokale speler plots in de laatste ronde een heel gunstige tegenstander toekennen. Vandaag is dit heel gevoelige materie (herinner Hou Yifan, de sterkste schaakster die in 2017 openlijk protesteerde toen 7 van haar 10 tegenstanders vrouwen waren in de open van Gibraltar).

Dus in theorie moet iedereen exact dezelfde paringsresultaten verkrijgen met dezelfde input. Het is dan ook vreemd dat fide geen computerprogramma beschikbaar stelt die dit klusje doet. Zo een programma is nochtans absolute noodzaak voor tornooien met veel deelnemers. Nu dat weerhoudt natuurlijk niemand om zelf iets te programmeren wat ondertussen ook gebeurd is. Een lijst van diverse paringprogramma's (al dan niet betalend) kan je vinden op C04Annex3_FEP19.pdf. Dit zijn programma's die officieel goedgekeurd zijn volgens fide zie C04A maar je hebt ook andere zoals onze eigen swar, een paringsprogramma geschreven door de Belg Georges Marchal.

Een niet-officieel paringsprogramma gebruik je uiteraard op eigen risico. Bovendien is het ook goed om als organisator voldoende tijd tussen de ronden te reserveren voor de paringen. Een heel recent voorbeeld van hoe het zeker niet moet, is het Belgisch jeugdkampioenschap blitz 2023. Daar probeerde de organisator een Zwitsers blitztornooi over 11 ronden te organiseren voor 181 (vaak piepjonge) deelnemers in een tijdspanne van ongeveer 3,5 uren (zie inschrijven blitztoernooi). Tja dat is veel te veel hooi op je vork nemen. Je moet 10 minuten speeltijd rekenen per partij en zeker ook 15 minuten voor elke paring met zoveel jonge deelnemers. Een simpele optelsom zonder onverwachte tegenvallers en je komt aan speeltijd 11x 10 minuten (110 minuten) + paringstijd 10x 15 minuten ( 150 minuten) = 260 minuten of 4,3 uren.

Dan is het niet verwonderlijk wanneer het niet loopt zoals verwacht dat het tornooi in chaos eindigt. Het tornooi werd uiteindelijk vroegtijdig stopgezet na 9 ronden i.p.v. 11. Men kreeg de paringen niet meer in orde. Vele spelers speelden meermaals tegen elkaar zoals mijn zoon Hugo.

Het is een basisregel dat spelers nooit 2 keer zullen spelen tegen elkaar en verklaart misschien waarom de resultaten van dit blitztornooi niet zijn doorgegeven voor eloverwerking aan de fide. Mijn tip aan de organisatoren: werk met poules voor dit soort tempo/ grootte van tornooi zoals in Nederland al lang gebeurt. Het tornooi wordt dan netjes verdeeld in 2 delen: kwalificatiepoules en finalepoules. Dat laat toe te spelen zonder dat er paringen tijdens het tornooi moet worden gemaakt dus veel minder kans op fouten tijdens de resultatenverwerkingen en (veel) meer ronden kunnen er worden gespeeld. 

Anderzijds dit is zeker geen alleenstaand geval en zelfs in grote klassieke tornooien gaat het wel vaker fout met de paringen. Zo heb ik al meermaals tegengekomen dat organisatoren paringen aanpassen na publicatie alhoewel dit expliciet verboden is door de fide zie D10 in C0402: "Once published, the pairings shall not be changed unless they are found to violate C.04.1.b (Two players shall not play against each other more than once)." Ik herinner mij een eerste ronde van Open Leuven waar we al aan ons bord zaten maar de paringen werden overgedaan om nog iemand toe te kunnen voegen. Of Brugse meesters vorig jaar waar reeds gemaakte paringen voor de laatste ronde werden aangepast om laattijdige forfaits van spelers op te vangen. In beide gevallen heb ik begrip voor de beslissingen maar vaak worden schadelijke neveneffecten hiermee genegeerd of op zijn minst geminimaliseerd.

Zo konden vele spelers in Cap d'Agde er niet mee lachen toen bleek dat de paringen die net voor de laatste ronde in de zaal ophingen, verschillend waren dan die 's avonds online waren verschenen (enkel de lagere borden waren aangepast dus ik ontsnapte). In de hoogste elogroep bereiden de meeste spelers (vaak met fidetitels) zich heel goed voor op hun partijen en dan is het bijzonder teleurstellend om energie aan iets nutteloos te hebben gespendeerd terwijl de batterijen al vaak leeg zijn in een laatste ronde.

Kortom ik merk op dat organisatoren wel vaker een loopje nemen met de fide-reglementen betreffende de paringen. "Spelers moeten blij zijn dat ze uberhaupt mogen meespelen en als je meespeelt dan tellen de regels van het huis " is de filosofie van vele organisatoren. Ik zou ook niet weten waar je mistoestanden kunt aankaarten (behalve dus hier op een weinig betekende blog). 

Betreffende wanneer paringen worden aangekondigd, is er al helemaal willekeur. Ik herinner mij in een Open Gent dat de organisator doodleuk zei dat ze die zouden publiceren nadat ze eerst goed hadden gegeten. Nee ik ben niet verwonderd want organisatoren zijn vaak niet de sterkste schakers en amateurs hebben vaak noch begrip, noch inzicht op wat een partijvoorbereiding omhelst. Elke minuut extra voorbereiding kan cruciaal zijn dus online is het vaak oneindig keer de pagina vernieuwen om geen tijd te verliezen. 

Een nuttige tip waarmee ik dit artikel wil afsluiten, kreeg ik van mijn reisgenoot in Cap d'Agde:  installeer op je gsm een app die elke verandering op een specifieke website traceert en doorgeeft. Op het internet vind je vele apps die dit klusje doen en je hoeft nooit meer als een zombie te klikken om te weten wanneer een paring gepubliceerd wordt. Ik gebruik hiervoor webalert.me (andere suggesties zijn welkom uiteraard). Het is een deels gratis app waar je met enkele klikken een webpagina kunt toevoegen die je wilt traceren, met welke frequentie er gecheckt moet worden, een notificatie via ringtoon of vibratie kan worden ingesteld ....

Een notificatie op mijn smartphone door de webalert-app na een blog-update.

Dus je kan het zelfs gebruiken om deze blog mee in het oog te houden. Nu als je graag klikt dan blijf klikken uiteraard. 😀 Trouwens sommige trouwe fans van deze blog kloegen al over dat ongemak betreffende deze blog sinds het niet meer mogelijk was te abonneren. Aan hen stuur ik sinds een half jaar per nieuw artikel een mailtje die niet alleen een nieuw artikel aankondigt maar ook de belangrijkste thema's samenvat (handig omdat ik soms opmerk dat lezers het moeilijk hebben om het kaf van het koren te scheiden). Ik stuur mijn mails in bcc naar deze lezers (omwille van privacy-redenen) dus ben je eerder hierin geinteresseerd dan stuur mij een mailtje en ik voeg je toe aan de distributielijst. Ik ga verder met deze blog zolang ik iets te vertellen heb.

Brabo