Oordopjes deel 2

Als je goede punten wilt scoren bij je vriendin of echtgenote dan is een weekendje Parijs steevast een goede keuze. Parijs verveelt nooit. Bovendien sinds we Time to Momo gebruiken voor citytrips, is er wandelen veel leuker geworden. Je wordt niet alleen geleid naar de meest interessante toeristische plekjes maar je komt ook langs leuke winkeltjes, aanbevolen restaurants, ...

Vorig jaar hebben 2 zulke weekendjes Parijs gemaakt. Dat is uiteraard niet goedkoop want Parijs is een heel dure stad. 1 keer hebben we daarom gelogeerd aan de rand van Parijs. Met een beetje wandelen en metro geraak je in minder dan een uur in het centrum. 1 keer logeerden we in een low-budget IBIS in het centrum. Echter ik vermoed dat laatste gaan we niet meer herhalen. Low-budget trekt vaak een apart type toeristen die het niet zo nauw nemen met hun medemensen. Mijn echtgenote heeft er toen geen oog dicht gedaan. Een groep Italianen maakte in de aangrenzende hotelkamer een feestnacht van. Klachten bij de receptie hadden geen gehoor. Ik plugde mijn op maat gemaakte oordopjes in en sliep als een roos.

Ruim anderhalf jaar heb ik die oordopjes ondertussen en ze zijn een van mijn beste investeringen ooit geweest. Ik vind steeds meer situaties waar ze heel handig zijn tot zelfs op mijn werk. Een open space waar iedereen elkaar ziet en hoort, is er de norm met soms 100 collega's in 1 ruimte. Ik hoor mezelf soms niet denken door hun gepraat. Sinds ik de oordopjes heb, neem ik ze af en toe mee naar het werk.

Thuis als ik partijvoorbereidingen maak of werk aan een schaakartikel, plug ik de oordopjes ook geregeld in. Muziek, de televisie, gekibbel .... Alles wordt weggefilterd waardoor ik niet meer in discussie moet treden met mijn huisgenoten. Kortom de oordopjes zijn een win-win voor iedereen en uiteraard het meest voor mezelf.

Vandaag ga ik niet meer naar een schaakwedstrijd zonder eens te checken of ik de oordopjes mee heb. Ze zijn onderdeel geworden van mijn vaste schaakuitrusting: balpen, drinkfles, koek/ stuk fruit, leesbril en dus oordopjes. Ik vermoed dat ik ze ondertussen in een kwart van mijn wedstrijden gebruik. Van zodra ik lawaai hoor, plug ik ze in en haal ik ze meestal niet meer uit tijdens een partij. Ze storen niet en ik weet dat ze hun werk doen.

Draadloze oortjes van 29 euro bij Decathlon

Recent was ik dan ook verrast dat een arbiter nog voor de wedstrijd begon, afkondigde dat oortjes verboden zijn. Het verschil tussen oortjes en oordopjes is niet altijd snel te onderscheiden. Goedkope draadloze oortjes zijn overal te koop. Wil je nog minder opvallen dan zijn er zelfs de duurdere transparante. Ik begrijp dat het onbegonnen werk is om in een speelzaal met 100 spelers ieders oren vooraf te controleren.

Desalniettemin 10 minuten nadat de wedstrijd begonnen was, deed ik mijn beklag over lawaai bij de arbiter. Een simpele glazen deur was de afscheiding met het aangrenzende café waar de muziek bleef draaien. Elke 5 minuten ging die deur open. Ik wou de partij niet verliezen door gebruik te maken van mijn oordopjes maar dit waren geen aanvaardbare speelcondities voor een wedstrijd. Dus toonde ik aan de arbiter mijn oordopjes en liet hem er eens in knijpen zodat hij zelf kon vaststellen dat er zeker geen elektronica in verborgen zat. Daar had hij geen zin in want de met oorsmeer bedekte oordopjes zagen er meer dan voldoende onschuldig uit. Ik kreeg gelukkig mijn zin.

Dat ik alsnog mijn partij bijna verloor door de oordopjes had dus niets te maken met de arbiter maar wel dat ze af en toe ook eens te goed kunnen werken. In onderstaande partij was mijn tegenstander en omstaanders erg verrast dat ik remise weigerde. Ik had het remisevoorstel totaal niet gehoord.

Zonder oordopjes had ik mezelf dus heel wat lijden kunnen besparen. Ik had het voorstel sowieso aangenomen indien ik het had gehoord. Dus een tip voor toekomstige tegenstanders die dit artikel lezen. Wil je remise voorstellen dan hou rekening met mijn oordopjes als ik ze heb ingeplugd! Spreek luider of maak het met gebarentaal duidelijk.

Brabo

PS 7 april 2025

Ik ijver om mijn oordopjes te mogen gebruiken tijdens een partij dus om niets te moeten horen. Gisteren las ik over spelers die ijveren om hoorapparaten te mogen gebruiken tijdens partijen omdat ze net wel willen horen. Zie protest tegen verbod op hoorapparaten Banning hearing aids – without which many are completely deaf.

Grappig, bedroevend en tenslotte opmerkelijk hoe verschillend spelers willen schaken.

Mijn allereerste Chessbase

Na ruim een jaar geen enkele schaakaankoop te hebben gedaan, trakteerde ik mezelf op een nieuwjaarscadeau: Chessbase 18 Starter package. Ik schaak sinds 1990 fanatiek maar dit is mijn allereerste Chessbase. Ik heb de boot altijd afgehouden want ik vond het te duur en de veel goedkopere Fritz-interface was meer dan voldoende voor mijn analyses.

Het was een artikel eind vorig jaar op Chessbase die mij overstag deed gaan: How to find a player behind their online profile with chessbase 18. Ik vermoed dat velen dit gemist hebben. Bovendien de weinigen die het gelezen hebben, vonden het veelal oninteressant. Ontdekken dat achter het lichess-account vincentkeymer2004, de Duitse topgrootmeester Vincent Keymer verscholen zit is een afknapper.

Rara wie is vincentkeymer2004 ?

De grootste ontwikkeling in jaren wordt door Chessbase bijzonder amateuristisch voorgesteld. Hiervoor zijn 2 redenen. In Duitsland zijn er heel strenge privacy-wetten. Je riskeert een rechtszaak als je lijsten publiceert van anonieme accounts gelinkt aan echte namen. Daarnaast is de tool gebaseerd op statistische analyses. In mijn vorig artikel zie je dat 100% match niet bestaat dus er blijft altijd een kans op fouten bestaan. Je zou dus de betrokken personen zelf moeten vragen of je juist bent maar die zullen daar uiteraard zelden of nooit op willen antwoorden.

Zelf vond ik dus bovenstaand reclamepraatje ook absoluut onvoldoende om mij te overtuigen maar het wekte voldoende mijn nieuwsgierigheid om op onderzoek te gaan. Ik vroeg daarom aan mijn netwerk wie al Chessbase 18 had en of ik enkele testen erop mocht uitvoeren. Vervolgens reed ik +50km naar mijn clubgenoot Richard Meulders om een welgekozen lijstje van online accounts te checken. De resultaten waren zelfs zonder aangepaste filters al meer dan voldoende goed om elke twijfel bij mij weg te nemen. Ik moest en zal Chessbase 18 kopen.

In mijn vorig artikel heb ik al een tip van de sluier opgelicht over hoe intensief ik deze nieuwe feature van Chessbase gebruik maar wat is er nog interessant voor mij? Eerlijk eigenlijk niets waarvoor ik Chessbase aangekocht zou hebben. Dat wil niet zeggen dat ik een aantal features niet apprecieer of er geen tijd wordt gewonnen.

1. 1 jaar abonnement op downloaden partijen (5000 partijen per week). Dat is ruimer dan twic en je hoeft niet meer naar een website te gaan. Anderzijds merk ik op dat ik onvoldoende gedisciplineerd ben om elke week mijn databases en openingsboeken hiermee up te daten.
2. Je eigen openingsboek (zie groene zetten) en/of database-extract van de Big Database creeren, duurt maximum 15 minuten met Chessbase 18. Met de Fritz-interface kostte het mij ruim 15 uren. Dat is dus een gigantische tijdswinst. Dat het geen must is, is dat ik het slechts enkele keren per jaar nodig heb.
3. Verwijder dubbels. Yottabase mag dan wel de meest complete database zijn. Het is ook een kwalitatief heel lage database met vaak meermaals dezelfde partijen. Dat is storend vooral als je zoals ik graag kijkt naar Statistiek.
4. Verbeter namen. In databases zijn namen vaak verkeerd geschreven of ontbreken deels. De functie biedt voor sommige gevallen een oplossing aan maar zeker niet voor alles. Juiste namen betekent minder partijen missen in de partijvoorbereiding, meer nauwkeurige statistieken, grotere kans op anonieme accounts te ontdekken.
5. Verbeter chronologie van de partijen. Als je databases laat samensmelten of je gebruikt Yottabase dan zal je zien dat de partijen vaak niet chronologisch staan. Een juiste chronologie zorgt voor een sneller en beter inzicht van iemands veranderend openingsrepertoire. Er zit wel een addertje onder het gras bij deze functie want niet de datum van de partij maar de datum van het tornooi wordt gebruikt. Een tornooi gestart in 2024 maar partij gespeeld in 2025 zal worden getoond als 2024!
6. Drag and drop. Het samensmelten van databases gaat iets sneller zonder openen en kopieren van databases. Het is telkens maximum een minuutje tijdswinst maar het is iets dat veelvuldig gebeurt.

Tips van andere gebruikers zijn welkom want ik heb nog veel te ontdekken in Chessbase. Veel lijkt mij pure spielerei zoals onderstaande "AI" gegenereerde stijlrapporten. Ik twijfel sterk of zoiets nuttig kan zijn en misschien is het zelfs schadelijk. Ik ben heel erg argwanend om zoiets te gebruiken in een partijvoorbereiding. Uiteraard keek ik eens naar wat Chessbase vertelt over mezelf.

Stijlrapport van Brabo in Engels want Nederlandse vertaling door Chessbase is pover.
Een stijlrapport bevat een aantal interessante vaststellingen.

Ik speelde vorige maand in het open Frans tornooi Cappelle La Grande. Slechts 1 keer heb ik een online account opgezocht met Chessbase en voor de rest heb ik het programma er toen niet gebruikt. Chessbase is vooral iets wat ik gebruik wanneer ik niet onder tijdsdruk sta. Bovendien gebruik ik vandaag Chessbase minstens 90% van de tijd om anonieme accounts te onthullen. Met de veel goedkopere Fritz-interface of zelfs het compleet gratis lichess hebben de meeste amateurschakers meer dan genoeg.

Brabo

Anoniem deel 3

Je kan geen omelet maken zonder eieren te breken. Mijn vorig artikel kon ik enkel schrijven door de geheime account van Frederic openbaar te maken. Het verhaal vond ik te speciaal om niet te vertellen en een blog bestaat nu eenmaal dankzij zulke verhalen. Desalniettemin geef ik toe dat het openbaar maken van geheime accounts stinkt. Een speler kiest bewust voor een anonieme account en dat wordt niet gerespecteerd.

Echter ik wil hierbij ook opmerken dat ik bijlange niet de enige ben die geheime accounts tracht te achterhalen. Magnus Carlsen vertelde in een recent interview dat een Russische grootmeester hem jaren geleden eens een lijst met Magnus' "geheime accounts" had toegezonden. Hierdoor realiseerde Magnus zich dat hij als nummer 1 nooit nog anoniem online zou kunnen spelen. Het verplichtte Magnus om meer dan ooit zijn repertoire uit te breiden en te variëren. Vooral dat laatste werd benadrukt in hetzelfde interview want Magnus vertelde heel verrassend over een app op zijn gsm die hij hiervoor gebruikte. Die app selecteert random een opening die hij dan speelt in de volgende partij. Zoiets is niet alleen compleet onvoorspelbaar maar het bespaart Magnus ook energie in het kiezen van een opening. Geniaal en typisch Carlsen om van een ingewikkelde materie als de juiste opening kiezen er iets triviaals van te maken.

In elk geval neem je een risico met online je repertoire te oefenen zelfs anoniem en dat risico is onlangs drastisch vergroot. Chessbase is de eerste die een programma heeft ontwikkeld waarmee iedereen de identiteit van een anonieme account kan achterhalen. Voor persoonlijk gebruik een anonieme account onthullen is al niet koosjer. Puur voor geld zoiets op grote schaal doen is schaamteloos. Chessbase heeft een lange geschiedenis met dit soort activiteiten. Zo was er in de nillies de twic-sage. Chessbase kopieerde wekelijks de twic-partijen en verkocht die dan zelf voor veel geld. In 2021 verkocht Chessbase Fat Fritz die 99,9% gekopieerd was van het gratis Stockfish.

Trouwens Chessbase is ook zo sluw om hun nieuw superwapen enkel te gebruiken voor lichess en chess.com-accounts. Accounts onthullen van het eigen online-platform Playchess is niet mogelijk. Kortom het zou mij niet verwonderen dat iemand met geld een klacht indient zeker na het lezen van dit blogartikel. Het programma staat duidelijk nog in zijn kinderschoenen maar levert zelfs vandaag al heel behoorlijke resultaten. De voorbije 2 maanden testte ik het uitgebreid dus hoogtijd om hierover iets te communiceren aan de schaakgemeenschap.

Vooreerst bestaat het programma uit 2 onderdelen. Ik begin met het kleinste onderdeel "Zoek lichess-account". Voorwaarde is uiteraard dat er van die speler een aantal partijen gepubliceerd zijn onder de echte naam in een publieke database. Het programma zoekt dan de beste match tussen het repertoire van die persoonlijke partijen en de repertoires van alle anonieme accounts binnen de gekozen groep. Dit werkt bijvoorbeeld perfect voor Arjen Van Amerongen die lid is van het lichess-team De Stukkenjagers ondanks er slechts een 42 partijen onder de eigen naam gepubliceerd zijn.

Zoek lichess-account van Arjen Van Amerongen in het lichess-team De Stukkenjagers

Voorlopig werkt deze functie dus enkel binnen lichess-teams. M.a.w. deze feature is slechts nuttig in heel uitzonderlijke gevallen maar ik zie wel potentieel. Als de gebruiker eigen groepen kan aanmaken van anonieme accounts op basis van een of meerdere specifieke openingslijnen + online rating-ranges dan kan zoiets heel interessant worden. Ik bedoel dus mijn methode beschreven in lichess deel 2 vol automatisch, veel sneller en veel nauwkeuriger.

Het tweede onderdeel en grootste is "Wie speelt met anoniem online account x?" Je wilt de echte naam onthullen van een anonieme online account dus je werkt nu in omgekeerde richting. Het programma vergelijkt het repertoire van het anonieme account met de repertoires van een database met spelers waarvan de echte naam bekend is. Hier stel ik vast dat een speler toch minstens 100 partijen onder eigen naam moet hebben staan in een publieke database om een serieuze kans op succes te hebben. Ook hier doet het programma wat het zegt want voor onderstaande accounts geeft het programma telkens op nummer 1 de juiste naam.

Chessbase 18 geeft voor bovenstaande accounts de juiste naam op nummer 1.
Het % stelt de overlapping in repertoires voor tussen de nummer 1 en anonieme account
T staat voor Titled Tuesdays

Dat is een mooi lijstje die elke week wat langer wordt maar veel is het uiteraard niet. Met deze versie van het programma lijkt het mij onmogelijk om op grote schaal anonieme accounts te onthullen. Het programma werkt vandaag te traag en er zit vaak te veel ruis op de resultaten. 

• De meeste accounts worden geanalyseerd in een 5 tal minuten maar in zeldzame gevallen kan het meer dan een uur duren. Cloudcomputing is niet beschikbaar vandaag om het tempo op te drijven.
• Bulletpartijen en oude online partijen kan je niet uitsluiten van de analyse waardoor de resultaten vaak nutteloos zijn.
• Er wordt geen rekening gehouden met diepte en zeldzaamheid van varianten. Een gewicht geven aan varianten zou de resultaten drastisch kunnen verbeteren.

Desalniettemin kan je als gebruiker toch een aantal trucs toepassen om de resultaten te verbeteren.

• Creëer extracten uit de standaard publieke database (Big Database 2025) waarbij je beperkt in tijd (bv laatste 3 jaar) en speeltempo (enkel blitz).
• Maak gebruik van een ratingrange. Op basis van de online elo maak een schatting van wat de fide-elo moet zijn.
• Vul de standaard publieke database aan met nieuwe of onbekende partijen. Laat Chessbase de namen van spelers nakijken en corrigeren. Hoe meer partijen een speler heeft om te vergelijken, hoe hoger de kans op succes.

Dankzij die trucs was ik o.a. in staat om parachesstamol aan Frederic te connecteren. Dat betekent zelfs een online account van een paar maand oud met slechts een paar honderd partijen gespeeld, kan je dus soms al onthullen.

Er valt nog veel meer te vertellen maar in dit artikel is de boodschap duidelijk. Als je het ethische buiten beschouwing laat dan is de nieuwe Chessbase 18 voor elke ambitieuze +2200 fide-speler een absolute must. Onder de 2000 fide lijkt het mij onzin om enkel hiervoor Chessbase 18 aan te kopen want het rendement ligt te laag. Anderzijds ik moet toegeven, het is telkens ook weer een beetje kicken als ik erin slaag om weer eens een anonieme account te onthullen. De jacht is open !

Brabo

De hypochonder

Na de 2de episode van de Lange Rokade schreef ik een mailtje naar de podcasters dat ik meer originele en persoonlijke content verwacht. Het was te veel opsommen van algemeen schaaknieuws dat je mits enig surfen ook kan vinden op andere sites. De podcasters waren te braaf voor elkaar. Mijn opmerking is blijkbaar gehoord want de derde editie was veel beter en veruit de beste editie van de 3. Vooral de Nederlandse grootmeester Koen Leenhouts was de smaakmaker met enkele heel persoonlijke aanvullingen. Zo gaf Koen verrassend toe dat hij binnenkort op vakantie gaat zonder schaken. Zijn grootmeesters dan niet altijd bezig met schaken? Waar gaan grootmeesters naar toe als ze niet schaken?

Koen gaat naar Lanzarote (een van de Canarische eilanden) en in het bijzonder het Papagayo-strand. Papagayo hoor ik sommigen denken dat komt mij bekend voor van lichess en jawel dat is Koens gebruikersnaam. Confrater Glen vroeg vervolgens aan Koen of hij met of zonder onderbroek naar dat strand ging. Met was zijn gedecideerd antwoord.

Dan geef ik Koen hier alvast de tip om vooraf goed te checken of er voldoende onderbroeken in de valies zitten want voor je het weet, heb je er niet genoeg. Dat laatste overkwam mij deze kerstvakantie. Grootmeesters gaan op reis naar zonovergoten zuiderse eilanden. Fidemeesters gaan op reis naar het regenachtige Den Haag met het Scheveningenstrand in de buurt. Halfweg kreeg ik een telefoontje van thuis dat ik mijn koffer met kleren was vergeten waaronder dus mijn onderbroeken. Het werd een citytrip zonder strand want terugkeren zag ik niet meer zitten.

Kortom ik ben wereldberoemd met mijn partijvoorbereidingen maar inpakken voor reizen gebeurt bij mij laatste minuut. Dan klop je beter aan bij de Belgische fidemeester Frederic Decoster. Zijn verslag "The secret sauce" over zijn Servisch avontuur liet geen twijfel bestaan over hoe gedisciplineerd het inpakken huize Decoster gebeurt. Zelfs vrouwlief werd ingeschakeld om in de apotheek een doosje Enterol te halen. Hij nam al een pilletje vooraf voor de zekerheid en het mocht van de apothekeres opgeschaald worden naar 2 in geval van een crisismoment (als shit happens).

Nu weet ik ook wat anderen denken over mijn partijvoorbereiding dus dat ik overdrijf. Bovendien weet ik uit ervaring dat het pro-actief nemen van medicatie vaak gelinkt is aan een zeer grote angst om ziek te worden: hypochondrie. Ik woon al vele jaren onder 1 dak met een hypochonder dus kan ondertussen heel snel andere hypochonders herkennen.

Een extract van Brabo's prive-apotheek:
5 thermometers, glucosemeter, bloeddrukmeter, saturatiemeter,...

Ik schonk er verder geen aandacht meer aan want meer viel er toen ook niet over te vertellen maar alles veranderde enkele weken later. 3 weken na de publicatie van de 'secret sauce', moest ik in de interclub spelen tegen Frederic Decoster. Zoals gewoonlijk startte ik een doorgedreven partijvoorbereiding op alhoewel ik op voorhand wist dat Frederic iets zou spelen dat hij nooit eerder had gespeeld. Bovendien wist Frederic ook welke van zijn online accounts ik kende dus daar zou ik evenmin iets kunnen uit halen.

Als ik echt een kans wilde maken op een succesvolle partijvoorbereiding dan moest ik een compleet geheim account van Frederic trachten te achterhalen waarvan hij absoluut niets zou vermoeden. Hiervoor gebruikte ik exact de methode die ik reeds beschreef in lichess deel 2. Ik koos een relatief zeldzame openingsvariant die Frederic 3 weken eerder in Servië had gespeeld.

Vervolgens filterde ik in mijn elite-lichessdatabase (ondertussen meer dan 23 miljoen partijen) op de stelling na zwarts 8ste zet. 1 account viel mij onmiddellijk op en bovendien een partij gespeeld slechts 3 dagen voor de interclubontmoeting op 17 november met Frederic Decoster.

parachesstamol speelde de lijn slechts 3 dagen voor mijn interclubpartij tegen Frederic Decoster

Wie noemt zich parachesstamol? Ik dacht onmiddellijk aan een hypochonder want er bestaat heel vaak een link tussen speler en gebruikersnaam. Uiteraard was ik ook nog niet dat Enterol-verhaal vergeten. Zou ik nu al prijs hebben? Dat is te mooi om waar te zijn of toch? Hoe meer ik manueel de repertoires van parachesstamol en Frederic Decoster vergeleek, hoe meer ik overlappingen zag. Ik was niet zeker maar wat zijn enkele online partijtjes extra bekijken voor een fanaticus zoals mezelf. 1 opening van parachesstamol was mij totaal onbekend.

Dus spendeerde ik een half uurtje aan een interessante anti-dote en checkte ik in de database hoe meesters in het verleden er op hadden geantwoord. In onze onderlinge partij viel eerst ik van mijn stoel want ik kon niet geloven dat ik juist had gegokt. Vervolgens was het Frederic die van zijn stoel viel toen ik 9.h4 a tempo op het bord kwakte.

De apres-schaak was hartelijk en amusant maar over parachesstamol werd geen woord gerept. Pas maanden later vond ik zelf de bevestiging van wat ik al met 99% zekerheid vermoedde. Iemand had een paar weken na onze interclubpartij een chess.com-account gecreëerd met niet alleen de gebruikersnaam parachesstamol maar bovendien onder de Belgische vlag. Echter het finale nekschot kwam van mijn gloednieuwe Chessbase 18. 

Frederic Decoster is beste match
voor het geheime lichess-account parachesstamol
volgens de nieuwe Chessbase 18.

De nieuwe functie in Chessbase 18 wordt een gamechanger maar dat is voor een ander artikel.

In de eerste podcast van de lange rokade werd de vraag gesteld waarom spelers geen verslagen willen schrijven of waarom die weinige verslagen afgeschermd zijn achter een paswoord. Ik schreef eerder over partijen die worden afgeschermd door een paswoord maar wat kan men aanvangen met een verslag? Dit artikel bewijst spijtig nogmaals dat spreken zilver is en zwijgen goud. Alles maar dan ook alles kan tegen je gebruikt worden.

Desondanks is het allerminst mijn bedoeling met dit artikel om elke schaakverslaggeving kapot te maken. Dit artikel toont net aan dat de beste verhalen enkel kunnen ontstaan als spelers zich durven open te stellen. Onderbroeken, glucosemeters en Chessbase 18 krijgt chatgpt nooit in een logisch verhaal verteld en is dit net niet waarom we allemaal van dit spelletje zoveel houden? Creatiever, absurder worden mijn artikels wellicht nooit meer.

Brabo