maandag 3 april 2023

Default tijd

Eind vorig jaar heb ik voor het eerst in mijn schaakcarriere een forfait gegeven. Hola zullen sommige zeer oplettende lezers dan zeggen, dat heeft onze Brabo al eens geschreven in het artikel Byes. Dat klopt maar in 2018 betrof het een forfait die ik gaf voor een partij van mijn zoon Hugo. Deze keer was het voor mijn eigen partij en dat is toch iets helemaal anders.

Het was ook een heel vreemde forfait waardoor ik mezelf zeker niet populair heb gemaakt. Mijn beslissing om forfait te geven, werd pas gemaakt in de tornooizaal op enkele meters waar mijn tegenstander geduldig op mijn eerste zet zat te wachten. Er was evenmin sprake van overmacht dus het was een heel bewuste persoonlijke keuze. Last but not least betrof het een teamcompetitie in de meesterklasse (hoogste afdeling) van Nederland waardoor mijn teamgenoten allerminst gelukkig waren met die plotse op het eerste zicht compleet absurde forfait. Dat vereist uiteraard enige uitleg. 

Ik schreef 2 artikels geleden dat ik veel meer succes heb met mijn partijvoorbereidingen in de Nederlandse interclub dan de Belgische interclub. Wat ik toen niet vermeldde, is dat ik hiervoor gemiddeld 12 uren per ronde in de Nederlandse interclub uittrok om het repertoire van een heel legertje mogelijke tegenstanders (want willekeurige opstelling) in detail te bestuderen. Dat was dus ook het geval voor die bewuste forfait van de 5de ronde op 17 december 2022.

Voorbereidingen op partijen in de meesterklasse start ik daarom al enkele dagen vooraf op. Bovendien had ik eind vorig jaar nog enkele dagen verlof op overschot zodat ik besliste om die te gebruiken voor die partijvoorbereidingen. Zo nam ik ook vrijdag 16 december een dag vrij om van 's ochtends tot 's avonds mij uitsluitend bezig te houden met die ronde. Goed gek die Brabo, hoor ik al denken en daar houdt het nog niet mee op. Ik speel dit jaar voor de Stukkenjagers (schaakclub in Tilburg) helemaal op eigen rekening. Ik betaal lidgeld, word niet betaald om te spelen en draag alle onkosten zelf.

Organisatorisch trek ik eveneens mijn plan. Dit weekend zorgde ik zelf voor een hotelovernachting in Heerenveen om de wedstrijd in Groningen (60 km verder) goed uitgerust te kunnen meespelen. Alle verplaatsingen maak ik in de Nederlandse interclub met mijn eigen auto. Echter parkeren is voor mij vaak de grootste zorg. Auto's zijn niet koning in Nederland en zeker in grote steden is parkeren niet eenvoudig (en vooral duur). Om die reden was ik vrijdagavond 16 december nog laat aan het mailen met de ploegleiding om advies in te winnen over het parkeren in Tilburg. Het was mijn allereerste thuismatch voor de Stukkenjagers en ik was nooit eerder in Tilburg geweest.

Zaterdag vertrok ik daarom ook 2 uren op voorhand om voor het eerst de 90 km zonder stress te kunnen overbruggen. Uiteindelijk had ik een half uurtje over na parkeren dat ik gebruikte om rustig mijn boterhammen op te eten in de auto en een laatste keer mijn nota's te overlopen. 10 minuten voor 13u kwam ik aan bij het speellokaal dus ruim de tijd voor nog een sanitaire stop en mij rustig naar mijn bord te begeven. Echter vanaf toen liep de ronde helemaal anders dat ik verwachtte. Al enkele meters voor het clublokaal voelde ik dat er iets mis was. Normaal zie je altijd schakers in de buurt van een schaakclub bij de start van een ronde maar nu was er niemand. Dat de wedstrijdleider al aan de deur mij stond op te wachten, was op zijn zachtst gezegd vreemd. "Snel, loop naar je bord, je bent nog net op tijd om mee te spelen" was de vreemde begroeting. "Ook een goedemiddag maar ik ga eerst naar het toilet" antwoordde ik. "Ok maar haast je, je klok loopt al bijna een uur" kreeg ik als antwoord.

De interclub start in Nederland om 13 uur maar het reglement laat toe om als club een uitzondering op te krijgen en jawel ik wist niet dat mijn eigen club De Stukkenjagers begon om 12 uur. Helemaal vrijuit ga ik niet want uit een ver verleden (2005 toen ik nog voor De Pion Roosendaal speelde) wist ik dat er mogelijks uitzonderingen in de Nederlandse interclub bestaan maar ik dacht zoiets had men mij toch verteld bij mijn vraag over het parkeren. Blijkbaar viel de euro niet bij de Stukkenjagers dat ik pas in de 5de ronde mijn eerste thuiswedstrijd zou spelen. Kortom het was een misverstand maar eentje waardoor ik plots een partij moest spelen met bijna een uur minder tegen een internationaal meester die een dikke 150 elo sterker was.

Ik beschouw mezelf zeker geen slechte ploegspeler (zie mijn artikel ploegencompetities) maar er zijn grenzen. 18 jaar geleden speelde ik Franse interclub en zei ik geen woord over de straftijd die ik meermaals aangesmeerd kreeg door de ploegkapitein die te laat aanwezig was ondanks ik zelf ruim op tijd was en van veel verder kwam. Ik heb eens een seizoen meegereden met iemand die elke wedstrijd (veel) te laat kwam op verplaatsingen. Hij was van mening liever te laat dan te vroeg want het zou maar eens kunnen zijn dat iemand hem zou aanspreken voor de partij (schakers zijn vaak niet de meest sociale wezens). Of nog erger was wanneer ik zelf chauffeur was en het altijd dezelfde was die te laat op de afspraak was waardoor we te laat vertrokken. Ik word te oud voor dat soort geintjes. Niemand kan mij verwijten dat ik de wedstrijden niet serieus aanpak en ploegspeler moet van beide richtingen komen. Ik ga echt geen partij op een half uur meer spelen als ik 12 uren gewerkt heb aan de voorbereiding ....

Dus het gaat mij eerder om het principe dan de tijdshandicap alhoewel die ook aardig oploopt bij een uur achterstand. Ik heb de formule van het vorig artikel er nog eens op losgelaten en ik snap hierna nog minder waarom sommige spelers toch geen graten zien in te laat komen.
Ik vermoed dat weinig spelers het niet erg zouden vinden om 85 elo te verliezen. Desondanks is er 1 speler die voor mij de koning is van het te laat komen: mijn ex-leerling, de Belgische fidemeester Sterre Dauw. Hij komt niet enkel heel vaak veel te laat maar hij gaat ook steevast eerst nog rustig eten in of naast de tornooizaal voor hij aan de partij begint. Het is aan de ene kant grappig maar tezelfdertijd tragisch om te zien hoe vaak dit hem al punten heeft gekost.

Nee ik ben zeker niet altijd en overal op tijd. Ik herinner mij de laatste ronde van Open Gent 2008 waar ik ruim een half uur te laat kwam en ik was mijn eigen chauffeur zonder medereizigers. In 2008 had ik nog geen smartphone, laat staan dat ik ooit van een app zoals Waze had gehoord. Ook vandaag is de Kennedy-tunnel onvoorspelbaar en kan je makkelijk een uur of langer vaststaan op de Antwerpse ring. De partij won ik desalniettemin mits een gelukje door de openingskeuze.
Het is een van de redenen waarom ik vandaag er tegenop zie om de Open van Gent nog mee te spelen dus elke dag de verplaatsing te maken van thuis naar de tornooizaal en terug. Ben je 1, 2 of 3 uren onderweg enkele richting? Je weet het nooit vooraf. Oud Belgisch kampioen Richard Meulders heeft daarom zeker een punt dat logement ter plaatse (herinner het debacle laatste ronde vorig jaar in Brugge met Daniel Dardha) een must is in zulke gevallen. Die optie heb ik bekeken vorig jaar maar het zou ons ( ik en mijn 2 kinderen) 1200 euro kosten voor 4 nachten in Gent zonder eten (ibis, ...). Dat vind ik te duur.

Tenslotte blijft er ook nog het hele debat over van wat is vandaag een faire default tijd in het schaken. Het fidehandboek vertelt ons dat de regel 0 is maar elk tornooi mag zelf uitzonderingen hierop bepalen. De regel 0 wordt dan ook bijna nergens toegepast. In het wk-rapid en blitz was de default-tijd zelfs op oneindig geplaatst dus je mag de partij starten zolang je nog bedenktijd hebt. Een merkwaardig voorval hiervan was Magnus Carlsen komt 2,5 minuten te laat en verslaat met slechts 30 seconden een grootmeester 2600 fide.

Persoonlijk vind ik het niet logisch dat het tempo steeds sneller wordt maar de meeste organisatoren toch blijven vasthouden op 1 uur default-tijd. Wat is jullie mening hierover? Komen jullie vaak te laat en hoeveel? Hadden jullie gespeeld in mijn plaats of ben ik te principieel? Eenmaal ik had aangekondigd om forfait te geven, heb ik wel mezelf eerst nog geëxcuseerd bij mijn tegenstander en de ploegkapitein want ik voelde uiteraard ook schaamte en medeleven. Als "straf" stond ik die zaterdagnamiddag bij het terugrijden nog een paar uur vast op de Antwerpse ring. Er was een massale toeloop van Nederlanders die kerstmisinkopen kwamen doen in Antwerpen in combinatie met nood-wegenwerken waardoor 4 rijbanen werden herleid tot 1 rijbaan. Karma !

Brabo

16 opmerkingen:

  1. Ik wou dat geval van Carlsen al bij je vorige artikel aanhalen. Hij won van een grootmeester, maar volgens die tijdshandicap, zou hij eerder 1600 waard geweest zijn... Dat is een van de redenen waarom ik die grafiek van Regan niet echt geloof. Ik weet dat algemene regels niet zomaar op één geval mogen gebruikt worden, maar toch...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Je vergeet de 2 seconden increment in de berekening dus een extra 2 minuten bedenktijd. Voor een 2850 elopunter betekent dit volgens de formule 2077 elo als sterkte. Een 2600 elopunter speelt op 5 minuten bedenktijd volgens de formule op 2025 elo als sterkte. M.a.w. Carlsen was nog steeds favoriet met die tijdshandicap en dan houdt de formule nog geen rekening met o.a. denken in de extra bedenktijd van de tegenstander (je kan op de video zien dat Carlsen supergeconcentreerd is ook tijdens de bedenktijd van de tegenstander).

      Verwijderen
  2. Starten met groot nadeel op de klok heb ik nooit gehad, wel enkele gevallen dat mijn tegenstander heel laat aankwam - niet echt een scenario dat ik graag heb - uiteindelijk begin je te "hopen" dat hij door zijn vlag zal gaan. Als hij dan toch opduikt, is het een behoorlijke aanpassing van mentaliteit. Speel je snel, en breng je hem nog meer in tijdnood, of speel je net zo sterk mogelijk, om hem goed te laten nadenken? Neen, ik heb liever een kwartier minder om te starten (ook ik moet soms de Antwerpse ring passeren), dan een kwartier meer.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. "uiteindelijk begin je te hopen dat hij door zijn vlag zal gaan"
      Nee ik hoop net het tegenovergestelde. Ik hoop steeds vuriger dat mijn tegenstander er nog aankomt en kan spelen. In de eerste plaats kom ik om te schaken en niet om een forfait punt op te strijken. Ik ga ook meestal onmiddellijk naar huis bij een forfait want in de bar valt vaak nog uren niets te doen. In de tweede plaats kom ik om rating te winnen en dan is een stevig tijdsvoordeel absoluut mooi meegenomen.

      Verwijderen
    2. "Als hij dan toch opduikt, is het een behoorlijke aanpassing van mentaliteit. Speel je snel, en breng je hem nog meer in tijdnood, of speel je net zo sterk mogelijk, om hem goed te laten nadenken?"
      Elke coach zal zeggen dat je in de eerste plaats je eigen spel moet spelen. Speel zoals je in een normale situatie zou doen en laat je niet afleiden. Dat betekent niet dat er geen situaties zijn waar het toch interessant kan zijn om op de man of zoals dit weekend op de vrouw te spelen. Zo speelde ik vorige zaterdag tegen de Poolse WGM Anna Warakomska waarvan ik op voorhand had gezien dat haar chess.com en lichess blitzratings 200 punten lager waren dan mijn online ratings. Ik heb daarom bewust aangestuurd op een tijdsnoodduel waarin ik inderdaad veel handiger was.

      Verwijderen
    3. "Neen, ik heb liever een kwartier minder om te starten dan een kwartier meer." Komaan dat is toch niet logisch tenzij je echt kickt op de extra uitdaging. Zo iemand is zonder twijfel de eerder vermelde Sterre Dauw van bovenstaand artikel. Zijn grootste stunt was ooit 2 tornooien simultaan te spelen zonder dat de organisatie het aanvankelijk had opgemerkt. Ja dat is echt gebeurd tijdens de zondagse battles door actief te spelen in 2 verschillende afdelingen. Daar hebben we lang mee gelachen en het was ongelooflijk hoe hij nog kon scoren. Achteraf werd hij daar wel op de vingers voor getikt en werd het reglement aangepast dat zoiets niet meer kon.

      Verwijderen
    4. "Neen, ik heb liever een kwartier minder om te starten dan een kwartier meer."
      Het is wel zo dat veel clubs pas openen net voor de start. Ik heb meermaals meegemaakt dat er zelf nog niets klaar stond van borden/stukken/klokken terwijl we volgens het interclubreglement al moesten beginnen spelen zijn. In een extreem geval was men zelfs nog op zoek naar de sleutel van het lokaal.
      Als je een half uur te vroeg bent dan riskeer je dat je een tijdje in de auto moet blijven zitten. Als het dan putje winter is dan is dit helemaal niet prettig. Dus veel marge inbouwen in de planning is bij schakers evenmin echt interessant. Ik kan dus goed begrijpen dat de meesten het liefst onder de kerktoren blijven schaken maar daar ga je ook weinig uitdaging vinden.

      Verwijderen
  3. Ooit (10 jaar geleden) speelden we in vierde afdeling met het eerste team van Chesspirant, we stonden op dat moment eerste en speelden tegen de laatste in de stand. Als we de laatste twee wedstrijden wonnen, waren we kampioen. Door een adres-opzoekingsfout (van mij) stonden we in de verkeerde stad en aangezien we met de trein waren konden we er niet snel meer geraken. Uiteindelijk zijn we via een ouder van één van de schakers gebracht geweest en met nog één minuut voor drie waren we aan ons bord. We wonnen de match met 3,5-0,5 ondanks het uur achterstand (wel +- 300 elo's meer per bord dacht ik). Eind goed al goed (en veel stress).
    De situatie was natuurlijk niet te vergelijken met jouw situatie.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja een fout adres is snel gebeurd. Zo hoorde ik ooit eens van iemand die naar het Belgische Lille reed ipv het Franse Lille.

      Verwijderen
    2. "en veel stress"
      Zonder maar te spreken van snelheidsovertredingen. Ik hoor af en toe van spelers die weer eens een boete hebben gekregen. Dat heb ik voor zover ik mij goed kan herinneren nog niet gehad bij schaakwedstrijden (wel eens een parkeerboete gehad bij het spelen in Cappelle La Grande lang geleden die ik nooit betaald heb en nu al lang vervallen is). Voldoende tijdsmarge inbouwen is dus ook goed voor de portemonnee.

      Verwijderen
  4. Toen ik jouw artikel las was ik eerst volledig met jouw kant van het verhaal, ik begreep waarom je de forfait gaf en het leek me ergens ook wel ergens logisch.

    Echter als ik het nu bekijk langs de andere kant... Je tegenstander heeft twee of drie uur gereden naar de toernooizaal. Eventueel enkele uren voorbereid en dient dan nog een uur te wachten op zijn tegenstander om dan doodleuk een forfait te krijgen omdat de tegenstander bang is van wat elo-verlies. Ik zou dit totaal niet kunnen appreciëren. Zelfs voor een 2400-elo blijft schaken een hobby. Ik zou niet kunnen begrijpen dat het liefde voor het spel achter wordt gesteld aan wat eventuele ELO-verlies.

    Een bijvraag die ik heb bij je artikel, hoeveel uur had je voorbereid op Edwin Van Haastert? Mocht ik twee uur voorbereid hebben op deze persoon, zou ik sowieso deze voorbereiding op het bord willen hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bedankt voor deze reactie. Het is net dit soort discussies die ik met dit artikel wou creeren.
      Ik vond de reactie van LSG op hun website zie https://www.lsg-leiden.nl/stukkenjagers-lsg-intellimagic-1-9/ heel begripvol voor mijn beslissing. Ik heb ook andere geluiden gehoord dus de meningen zijn verdeeld. Het was wellicht ook goed dat ik mezelf ter plaatse geexcuseerd heb. Ik vermoed dat ik al 10 of meer forfaits gekregen heb in mijn schaakcarriere dus ik weet precies hoe het aanvoelt aan de andere kant (nooit excuses gekregen). Ik heb zelfs 1 keer meegemaakt dat iemand na een uur spelen remise vroeg en vervolgens opgaf na mijn weigering in een gelijke stelling. Hij vertelde mij dat hij alleen maar meespeelde om de kosten van de forfait te vermijden maar eigenlijk geen tijd had om te spelen. Dat bracht mij dus wel elowinst maar ik vond het toch maar helemaal niets (ook hier geen excuses).

      Verwijderen
    2. "Ik zou niet kunnen begrijpen dat het liefde voor het spel achter wordt gesteld aan wat eventuele ELO-verlies."
      Ik ga niet ontkennen dat elo belangrijk is voor mij maar het feit alleen al dat ik deze blog schrijf, bewijst dat elo niet het enige is wat voor mij telt (ik krijg heel vaak de opmerking dat men niet begrijpt waarom ik zoveel informatie over mezelf gratis aan de tegenstanders wegschenk dat kost toch heel veel elo).
      Ik vermeld het niet in bovenstaand artikel maar als je mijn fide-profiel bekijkt dan zal het je onmiddellijk opvallen dat ik geen blitz of rapidrating heb. Ik ga niet naar een club om te blitzen of rapid te spelen. Het interesseert mij niet net zoals chess960 mij evenmin interesseert. Ik ben vorig jaar van club in Nederland veranderd omdat ik niet tevreden was met de kwaliteit van partijen die ik kreeg in derde afdeling. Dus ik speel mee bij de Stukkenjagers om een zekere standaard van partijen te kunnen spelen. Een partij op een half uur bedenktijd hoort daar voor mij niet bij. Of met de befaamde woorden van Maggie De Block: Ik blijf dan liever in mijn kot.

      Verwijderen
    3. "Een bijvraag die ik heb bij je artikel, hoeveel uur had je voorbereid op Edwin Van Haastert? Mocht ik twee uur voorbereid hebben op deze persoon, zou ik sowieso deze voorbereiding op het bord willen hebben."
      Ik had mij die ronde op 10 personen voorbereid dus de 12 uren moet je verdelen over die 10 personen. Van Edwin had ik weinig info en ik had hem laag op de ranglijst gezet als mogelijke tegenstanders dus het was zeker minder dan een uur. Ik heb de tijd niet exact bijgehouden per persoon.

      Anderzijds in 2006 had ik al eens met hetzelfde kleur (wit) van hem gewonnen zie https://www.365chess.com/game.php?gid=3287904. Hij was toen al internationaal meester. M.a.w. hij was zeker niet de minst gunstige loting waardoor ik het ook zelf heel jammer vond dat de tijd niet meer kon worden teruggezet.

      Verwijderen
  5. De voordelen van het ter plaatse logeren (of eerder de nadelen van dat niet te doen) merkte ik heel goed in mijn laatste tornooi. Op het einde was ik zo moe van de verplaatsingen, dat ik bij mijn laatste partij bijna met tegenzin aan mijn bord zat (en kansloos verloor). Een belangrijke les geleerd...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. We zijn geen 20 jaar meer. Ik merk op dat veel leeftijdsgenoten en ouder zich moeilijk met die nieuwe realiteit kunnen aanpassen waardoor snel veel elopunten worden verloren.

      Verwijderen