De schaakmicrobe deel 3

Nog tijdens Open van Cappelle La Grande (eind februari) was het mij al duidelijk dat het coronavirus geen lachertje zou zijn ondanks dat de berichtgeving het probleem toen nog minimaliseerde. Echter ik had toen eveneens nog goede hoop dat we er snel zouden vanaf geraken. China kon het dus ik veronderstelde dat Europa en zeker België met zijn veel hogere gemiddelde levensstandaard dit ook makkelijk zou kunnen. We weten ondertussen dat dit dus niet gebeurde.

We faalden omdat we niet wilden/ in staat waren om aan onszelf de draconische maatregelen op te leggen die noodzakelijk waren om het coronavirus definitief te doen verdwijnen. Zowel economische belangen als het taboe van de individuele vrijheden stonden in de weg van een doeltreffende aanpak. Het gevolg is dat we 6 maanden later er nog steeds mee zitten en het ziet er nu naar uit dat dit zo zal blijven tot er een goed werkend vaccin voldoende verspreid zal zijn bij de bevolking.

Uiteraard zijn mensen vandaag deze situatie moe. Virologen en beleidsmakers blijven ons wel oproepen om vol te houden en ons voor te houden dat dit een nieuw normaal is maar steeds minder mensen zijn hiertoe bereid. Tegen alle adviezen in trokken 3 miljoen Belgen toch naar het buitenland op vakantie. Na maanden van een complete stop aan schaaktornooien, merk ik dat steeds meer clubs een (kleinschalige) competitie opstarten. M.a.w. steeds meer mensen nemen steeds grotere risico's en dat zien we de laatste paar maanden ook in het aantal besmettingen.

Hoe je het ook draait of keert, fysiek schaken is niet zonder risico's. Het Belgisch kampioenschap in Brugge mag dan wel goed zijn verlopen zonder besmettingen, de recente uitbraak na de Spaanse ploegencompetitie laat verstaan dat zelfs het nemen van een resem hygiëne-maatregelen zoals mondmaskers, gels,... geen garantie biedt op 100% veiligheid. Het blijft vandaag gissen over welke risico's er exact zijn. Elk contact vermijden blijft de enige echte regel die ons absoluut beschermt. Niet verwonderlijk stapten daarom vele deelnemers uit het Spaans individueel kampioenschap  (dat net volgde op de Spaanse ploegencompetitie) ondanks dat de autoriteiten claimden dat het gevaar onder controle was.

Zelf heb ik mij ook lang gehouden aan elk contact te vermijden. De angst zat er bij mij zeker in om ziek te worden. Echter langzaam begon ook het gemis steeds meer te knagen. In de eerste maanden viel het nog mee omdat ik de massa vrijgekomen tijd gemakkelijk kon invullen met andere activiteiten maar dit werd steeds moeilijker. Je kan je huis niet blijven opruimen en mijn tuin had er nog nooit zo verzorgd uit gezien. Aan mijn partijen van Cappelle La Grande spendeerde ik 2 maanden analyse maar op een bepaald moment is dat vaatje ook leeg gedronken. Mijn huisgenoten had ik Catan, Rummikub en Risk aangeleerd maar na een tijdje hadden ze er genoeg van om boksbal voor mij te zijn. Om het even welk spel ben ik fanatiek in en het is uiteraard niet leuk wanneer ik als enige online mezelf allerlei gevorderde technieken aanleer waardoor ik bijna alles win.

In mijn artikel online schaaktornooien gaf ik nog mee dat ik mezelf dan maar steeds meer begon toe te leggen op online schaken maar dat was slechts een doekje voor het bloeden. Steeds vaker had ik geen idee wat te doen met de vrije tijd. Gemakshalve stortte ik mezelf daarom maar op mijn werk. Ik nam geen verlof en werkte extra lange dagen om de vrije tijd te beperken tot ik gecontacteerd werd dat ik nu toch echt wel mijn vakantieplanning moest doorgeven. Mijn oorspronkelijke bedoeling was elke verlof uit te stellen tot wanneer de coronacrisis zou bezworen zijn maar dit bleek dus niet haalbaar te zijn.

6 weken verlof had ik nog staan dus ik moest een aantal weken dringend opnemen maar een staycation dicht bij de deur zag ik helemaal niet zitten. Uiteindelijk hakte ik de knoop door. Mijn angst voor het coronavirus zou mij niet langer bepalen wat ik wel of niet zou doen. Schaken maakt mij gelukkig en daarvoor ben ik bereid om risico's te nemen. Een schaaktornooi moest en zou ik vinden en dus ging ik op zoek. 

Het Belgisch kampioenschap in Brugge was de meest voor de hand liggende keuze maar zoals ik in het vorig artikel al aangaf is spelen met mondmasker voor mij geen optie. Echter veel alternatieven bestaan er niet in corona-tijden en al zeker niet zonder mondmasker. Ik stelde al snel vast dat er in de buurlanden Nederland, Duitsland, Frankrijk voor mij niets was. Noodgedwongen zocht ik verder. Ik overwoog tornooien in Zwitserland en Oostenrijk maar mijn oog viel uiteindelijk op een tornooi in Tsjechië (Praag): 9 ronden standaard schaken (tempo interclub) met speelzaal in het hotel waren we konden verblijven. Er was geen verplichting van mondmaskers. 1000 km dus nog net te doen met de auto (vliegtuig met mondmasker zag ik niet zitten),  2 speelgroepen volgens rating waardoor mijn kinderen ook zeker leuke tegenstand zouden kunnen krijgen. Na enig aarzelen hapte ik toe maar ik besefte tezelfdertijd ook dat er geen garanties waren.

Dat laatste werd snel duidelijk toen de tweede corona-golf begon. Elke dag naarmate we dichterbij het tornooi kwamen, werd de situatie onduidelijker en complexer. Tot de laatste minuut was ik aan het twijfelen om de stekker uit het avontuur te trekken en wellicht had dat elke redelijk persoon ook al lang gedaan want het avontuur waarin ik ons gezin stortte, grensde dan ook aan het onwaarschijnlijke.

Vooreerst werd Praag al snel zone oranje dus veel corona-besmettingen maar nog net niet genoeg om reizen te verbieden. Vervolgens werd Antwerpen getroffen door een zeer snel stijgend aantal corona-besmettingen. Voor Nederland werden we zelfs zone rood dus verboden terrein. Een week voor het tornooi kondigde dan de Tsjechische regering plots aan dat voor alle binnen-evenementen met meer dan 100 deelnemers men verplicht een mondmasker zou moeten dragen. Dat zag ik uiteraard niet zitten en dus contacteerde ik de organisatie om onze deelname te annuleren (op dat moment zaten ze al aan 250 deelnemers) maar zij stelden mij gerust dat die regelgeving niet van toepassing zou zijn tijdens het tornooi. Schaken wordt in tegenstelling tot in België als sport gezien in Tsjechië en sporters zijn vrijgesteld van mondmasker tijdens het uitoefenen van hun sport. Ik moest hen vertrouwen op hun woord dus comfortabel voelde ik mij niet meer (onnodig bleek achteraf).

Echter de grootste tegenslag gebeurde 2 dagen voor ons vertrek. Mijn echtgenote werd ziek en zat te snotteren met lichte koorts. Dus beslisten we om onmiddellijk een coronatest te laten uitvoeren. Hierbij werd ons gevraagd om met de rest van het gezin ook onmiddellijk in quarantaine te gaan tenminste tot we zeker waren dat de test negatief was. Echter de vrijdag van vertrek was het resultaat nog steeds niet beschikbaar en langer wachten zou betekenen dat we tenminste de start van het tornooi zouden missen. Tja dan mis je de start van het tornooi zou je veronderstellen maar dan hou je geen rekening met het creatieve denken van een fanatieke schaker. Ik overtuigde mijn vrouw dat ik alleen kon vetrekken samen met de kinderen en dat zij dan onderweg van thuis het resultaat van haar test zou doorbellen. Mits we in de auto zouden zitten al die tijd, was er geen risico voor anderen. Dit betekende ook dat indien de test positief zou zijn dat we onmiddellijk zouden terugkeren en het avontuur voorbij zou zijn.

Maar enkele uren na ons vertrek kwam dan gelukkig het verlossende bericht dat het een gewone verkoudheid betrof van mijn echtgenote en dus geen corona. Als Russische heeft ze niet de immuniteit tegen ons klimaat waardoor ze elk jaar meerdere keren ten prooi valt aan verkoudheden. Uitzieken is dan altijd de boodschap maar dat betekende dus wel dat ik er alleen voor stond een hele week in Tsjechië met de kinderen. Mocht het gedoe met de coronatest er niet zijn geweest dan had ik zeker nog een andere volwassen (schaker) uitgenodigd want uiteindelijk was alles al gereserveerd.

Alsof dit al niet genoeg was, kwam een dag voor het vertrek plots ook het bericht dat Duitsland van Belgen uit de provincie Antwerpen eist dat ze een negatieve coronatest kunnen voorleggen of 14 dagen in quarantaine gaan. Nu had ik om de reis meer dragelijk te maken op voorhand een stop gepland met overnachting in de prachtige Duitse stad Dresden (op 150km van Praag) om dan de volgende ochtend rustig de laatste kms te doen. Echter 24 uren voor vertrek krijg je zulke test onmogelijk nog georganiseerd. Ik belde het hotel op waar we zouden verblijven maar die hadden nog niets gehoord van de zonet aangepaste wetgeving. Ja maar dat zou wel eens anders kunnen zijn wanneer ik een dag later voor hun deur zou staan. Ach dat risico kon er nog wel bij, dacht ik en in het slechtste geval zouden we dan maar moeten overnachten in de auto.

Gelukkig hoefde de soep niet zo heet te worden opgedronken als ze werd voorgeschoteld. In Dresden maakte niemand een probleem van onze euros zodat we een gezellige eerste dag van onze schaakvakantie er konden afronden met ons drietjes. De volgende dag bij het ochtendkrieken waren we al op weg naar Praag. Het volgend obstakel was het Tsjechisch wegenvignette want dat moest ik ook nog snel op de kop tikken om boetes te vermijden. Dit lukte in het eerste tankstation over de Tsjechische grens maar niet zonder slag of stoot want Tsjechisch spreek ik niet en mijn erbarmelijk Duits werd aanvankelijk slecht begrepen.

De resterende 100km verliep vlotjes dankzij mijn gps en enkel ter plaatste was het nog even uitzoeken waar ik mijn auto veilig zou kunnen parkeren. Eenmaal dat achter de rug konden we dan eindelijk ons aanmelden voor het tornooi en het hotel (zelfde locatie dus). Een vriendelijke man hielp ons in het Engels en stelde ons gerust dat alles in orde was met de kamers en de inschrijving. Nog even uitrusten op de kamer en om 16 uur konden we opnieuw echt schaken. Met meer dan 300 spelers (50% meer dan vorig jaar) waren we. Zelfs een +2600 elo-speler deed mee ondanks een eerste prijs slechts van 500 euro (en die hij zelfs niet gewonnen heeft). Ik ben duidelijk niet de enige die klassiek bordschaken erg gemist heeft in de voorbije maanden.

9 ronden “echt” schaken. Ik heb er elke minuut weer van genoten en rondom mij zag ik dat velen er zo over nadachten. Het viel mij ook op dat er heel veel jeugd aanwezig was, meer dan eerdere tornooien waaraan ik deelnam. Ik vermoed dat corona ook hier deels verantwoordelijk voor was want jeugd wordt nu eenmaal als meer corona-bestendig beschouwd. In elk geval was het voor het eerst dat ik mezelf als een oudje beschouwde. 7 van mijn 9 tegenstanders waren veel jonger dan ik: 12 jaar, 13 jaar, 14 jaar,…. Trouwens die jonge spelertjes hadden allemaal ratings tussen 2000 en 2100 en hadden al diverse jeugdtitels op zak. Je hoort het al dat het niet het tornooi was om te hopen op ratingwinst maar dat kon bij mij de pret absoluut niet drukken.

Trouwens tegen de 3 jongste scoorde ik 2,5/3 dus de 20 fide-elo die ik verloor had eerder te maken met het feit dat ik vaak te traag speelde (typisch voor mij na maanden geen klassieke partijen gespeeld te hebben) en ook het feit dat ik in elk van mijn 9 partijen met nieuwe openingen te maken kreeg. Zeker in 4 partijen kwam ik met een verloren positie uit de opening en kon ik enkel trachten ratingverlies te beperken soms door tactische remisevoorstellen.

Ik heb in elk geval nu weer voor vele weken plezier thuis aan analyses die ik kan maken want zulk tornooi spelen gaat voor mij veel verder dan enkel de tijd die je aan het bord zit. Bovendien ook ter plaatse namen we zeker de tijd om ook het prachtig centrum van Praag te bezoeken. Hierbij zagen we ook een pluspunt van de coronacrisis want het was er overal erg kalm. Het moet al een eeuwigheid zijn geleden dat je in volle zomervakantie overdag nog zo weinig volk voor de beroemde astronomische klok kon vinden in hartje centrum van Praag.

Daarnaast is het Madame Tussauds- museum in Praag ook een aanrader om met kinderen te bezoeken. De poppen zijn levensecht en volgens bezoekers van andere Madama Tussaud-museums van bijzonder goede kwaliteit. Af en toe moest ik wel een woordje uitleg geven aan mijn kinderen want bepaalde sterren zijn natuurlijk van voor hun tijd.

Freddie maakte geen probleem van mijn anti-corona-pose.

Een tornooi zelf spelen en ook nog voor 2 kinderen zorgen is geen sinecure maar het lukte. Warme maaltijden waren te verkrijgen in het restaurant van het hotel en mijn kinderen vonden die gelukkig ok. Daarnaast was er een supermarkt op een paar honderd meter van het hotel waar we heel goedkoop allerlei extraatjes konden kopen.

Voor de terugreis besliste ik wel wijselijk om niet meer te stoppen in Duitsland. Ik had graag nog Leipzig bezocht maar ik vermoedde dat men een week na de nieuwe wetgeving strenger zou zijn op Belgen uit de provincie Antwerpen. Ik heb ook geen enkele Belg gezien onderweg toen we terugkeerden. In een kleine 9 uren later waren we terug thuis vanuit Praag dank aan de Duitse snelwegen.

Eenmaal thuis contacteerde ik onmiddellijk onze huisarts om een coronatest te laten doen. Dit is geen verplichting voor Praag maar gezien het hoog-risico door het spelen in een zaal met meer dan 300 spelers zonder mondmasker, vond ik dit toch absoluut noodzakelijk (mijn angst was zeker nog niet verdwenen). Wij gaven weliswaar geen hand aan onze tegenstanders en zetten altijd een mondmasker op als we niet speelden maar de overgrote meerderheid trok zich niets aan van corona. Dit werd extra in de verf gezet door mijn tegenstander van de 4de ronde. Een jonge gespierde man met tatoeages gaf mij net geen dreun op mijn gezicht toen ik weigerde bij aanvang van de partij hem een hand te geven.

3 dagen na de test (niet echt aangenaam met een stok diep in je neus) kregen we gelukkig negatief voor ons allen terug. Er werd ons wel gevraagd om contacten nog voor 2 weken te vermijden omdat zulke testen geen absolute zekerheid geven. Die periode is ondertussen voorbij dus de schaakmicrobe heeft gewonnen van het coronavirus. Echter ik snap ook dat het volgende keer andersom kan zijn. Een aanrader kan ik dus dit avontuur niet noemen want je moet zonder twijfel een heel fanatieke schaker zijn om er uberhaupt aan te beginnen. Ik ben dan ook vooral dankbaar dat ik dit hier kan vertellen. Alhoewel dit avontuur mij geweldig veel plezier verschafte, zal ik het enkel opzoeken bij gebrek aan een beter en veiliger alternatief.

Brabo