Shortcuts om beter te schaken bestaan er niet. Ik kan wel tips meegeven aan mijn leerlingen hoe je (veel) sneller progressie kan maken maar zonder zelf heel veel tijd te spenderen aan het schaken zal het weinig zoden aan de dijk brengen. Echter de meesten zijn liever lui dan moe waardoor het meesterschap slechts voor weinigen uiteindelijk is weggelegd.
Op korte termijn is het uiteraard wel mogelijk om snel gewin te maken. Zo kiezen velen voor varianten waarvan ze hopen hun tegenstander in een val te laten trappen. Boekjes zoals 1000 Miniature Chess Traps, Chess Openings Traps and Zaps, 101 Chess Opening Traps ... zijn dan ook populair bij de modale amateurschakers. De meest bekende en eenvoudigste val is wellicht de herdersmat die dood en verderf zaait bij de absolute beginners. Ik raad mijn zoon Hugo steeds ten stelligste af om voor dit soort makkelijke punten te gaan in de jeugdtornooien maar als ik even niet kijk dan durft hij dit wel eens opzettelijk te negeren.
Op lange termijn levert het spelen op vallen weinig of niets op. Je ontwikkelt je schaakkennis niet. Bovendien hangt de succesgraad erg af van het verrassingselement en de sterkte van de tegenstander. Je zal bijgevolg dan ook zeer zelden ervaren spelers zien kiezen voor bijvoorbeeld het spelen op herdersmat. De Amerikaanse topgrootmeester Hikaru Nakamura wordt niet voor niets een buitenbeentje in het schaakcircuit genoemd want hij is de enige +2600 speler die zich er ooit heeft aan gewaagd met eerder teleurstellende resultaten.
Het is uiteraard vreemd om op herdersmat te spelen wanneer je 100% zeker weet op voorhand dat de tegenstander er nooit zal intrappen. Anderzijds kan ik mij wel inleven in de toenmalige 18 jarige Hikaru. Fratsen uithalen als tiener hoort nu eenmaal bij het opgroeien naar volwassenheid. Dat zulke keuzes arrogant en zelfs respectloos overkomen, realiseer je pas soms vele jaren later.
Trouwens zo slecht is het spelen op herdersmat technisch ook niet. Vele gambieten zijn veel dubieuzer. Mijn analyses tonen geen voordeel aan voor zwart dus het is speelbaar. Het is niet onzinnig om als verrassingswapen het eens te kiezen om iemand snel uit boek te spelen. De Belgische expert Marc Ghysels heeft dit al eerder bewezen door de Duitse IM Hans-Hubert Sonntag er sensationeel op remise mee te houden. In de partij kwam wel een variatie van de herdersmat-opening op het bord met dame onmiddellijk op f3 i.p.v. eerst h5. Dit heeft als voordeel dat zwart geen extra tempo krijgt met g6 maar als nadeel dat zwart wel de extra interessante optie heeft om zijn zwartveldige loper anders te ontwikkelen. Beide varianten zijn m.i. speelbaar.
Laatst kreeg ik die variant ook op het bord in de Belgische interclub door de Zottegemse expert David Roos. Hij vertelde mij dat hij al een tijdje niet meer de moeite deed om een openingsvoordeeltje te zoeken voor wit. Daarom koos hij voor een opening waarvan hij zeker was dat ik die niet zou bestudeerd hebben.
Groot was de verbazing alom toen ik achteraf vertelde dat ik de opening specifiek had voorbereid voor de wedstrijd. Men stelt zich vaak vragen bij het nut van voorbereiden op meerdere spelers in de interclub maar deze keer kon niemand negeren dat ik gelijk had door ook op Davids teamgenoten voor te bereiden. Eerder schreef ik in dit artikel over Marc en hij is toevallig een teamgenoot van David die bovendien een bordje hoger speelt. In mijn blogartikel openingskeuzes schreef ik niet zomaar dat spelers uit dezelfde club vaak dezelfde openingen spelen. Het beoogde verrassingseffect faalde en ik kreeg al snel de bovenhand in de partij.
Alhoewel de herdersmat-opening mij objectief correct lijkt, is het geen opening die makkelijk te spelen is voor wit. Het vroeg in het spel brengen van de dame is een basisregel die je hier overtreedt en daar betaal je een zekere prijs voor. Als spelers echt hoofdlijnen willen vermijden en de tegenstander willen verrassen dan bestaan er veel betere alternatieven. Hierover schreef ik o.a. in de commentaren op mijn artikel spelen op de man. Zeker met wit is het makkelijk om iets solide te kiezen zoals bv. 1.a3. Tegen dit laatste verloor ik eens op kinderlijke wijze zie universele systemen.
Brabo
Op lange termijn levert het spelen op vallen weinig of niets op. Je ontwikkelt je schaakkennis niet. Bovendien hangt de succesgraad erg af van het verrassingselement en de sterkte van de tegenstander. Je zal bijgevolg dan ook zeer zelden ervaren spelers zien kiezen voor bijvoorbeeld het spelen op herdersmat. De Amerikaanse topgrootmeester Hikaru Nakamura wordt niet voor niets een buitenbeentje in het schaakcircuit genoemd want hij is de enige +2600 speler die zich er ooit heeft aan gewaagd met eerder teleurstellende resultaten.
Trouwens zo slecht is het spelen op herdersmat technisch ook niet. Vele gambieten zijn veel dubieuzer. Mijn analyses tonen geen voordeel aan voor zwart dus het is speelbaar. Het is niet onzinnig om als verrassingswapen het eens te kiezen om iemand snel uit boek te spelen. De Belgische expert Marc Ghysels heeft dit al eerder bewezen door de Duitse IM Hans-Hubert Sonntag er sensationeel op remise mee te houden. In de partij kwam wel een variatie van de herdersmat-opening op het bord met dame onmiddellijk op f3 i.p.v. eerst h5. Dit heeft als voordeel dat zwart geen extra tempo krijgt met g6 maar als nadeel dat zwart wel de extra interessante optie heeft om zijn zwartveldige loper anders te ontwikkelen. Beide varianten zijn m.i. speelbaar.
 |
| David op het Vlaams kampioenschap te 2015 |
Brabo
Geen opmerkingen:
Een reactie posten