Chess960 deel 3

Op lichess werden er vorige maand juni 284.540 Chess960 partijen gespeeld. Dat is een fractie t.o.v. het aantal standaard partijen: bijna 90 Miljoen. Om chess960 op een bord te kunnen spelen, moet je goed zoeken. De Belgische schaakbond organiseert in tegenstelling tot Nederland (36 deelnemers) en Duitsland (60 deelnemers) geen Chess960 Belgisch kampioenschap. Het grootste Chess960 tornooi was in 2024 Frankfurt met 371 deelnemers. Het meest recente was Biel met 44 deelnemers. 

Ik zal er daarom geen doekjes om winden. Chess960 is nooit populair geweest en ook vandaag is het nog steeds een heel kleine niche. Zelfs een klassiek Chess960-toptornooi met Magnus Carlsen begin dit jaar zorgde voor nauwelijks enig merkbare verbetering hierin. Hoogtijd om dus eens uit te leggen welke positieve aspecten ik zie in Chess960.

Lichess

Voor mij een belangrijke motivator om Chess960 te spelen online was dat ik dit op lichess kon doen. In tegenstelling tot standaardschaak hoef ik in Chess960 niet bang te zijn dat de partijen tegen mij gebruikt zullen worden in een partijvoorbereiding (zie Prooi wordt jager). Bovendien geef je jezelf geen handicap van 100 punten door zelf zonder repertoire te spelen en je tegenstander wel (zie schaakopeningen studeren deel 6). Er is geen vervelende chess.com reclame of verplichting om diamand-lid te worden. Lichess heeft een gratis heel gebruiksvriendelijke interface.

Eliteschaak

In online standaardschaak ben ik sterker dan 99,9% van alle spelers. In online Chess960 ben ik slechts sterker dan 98% van de spelers. In online standaardschaak haal ik een piekrating boven de 2700. In online Chess960 heb ik nog geen 2300 kunnen bereiken. M.a.w. Chess960 trekt de sterkere schakers aan waardoor je er in zeer competitieve omgeving terechtkomt. FMs, IMs en GMs zijn oververtegenwoordigd in Chess960 t.o.v. standaardschaak.

Valsspelers

Ik vermoed dat dit gelinkt is aan het vorige maar het viel mij op dat valsspelen veel minder voorkomt in Chess960-schaak t.o.v. standaardschaak. Een Chess960-elo zegt blijkbaar erg weinig dus is er ook weinig interesse van valsspelers en misschien is het voor sommigen met de aparte beginstelling technisch ook lastiger. Helemaal onbestaande is valsspelen evenmin in Chess960 want ik ben er minstens 1 tegengekomen maar dat is in vergelijking met ongeveer 2% in standaardschaak (zie All about cheating) een peulschil. Het is een verademing om te kunnen spelen zonder voortdurend achterdochtig te moeten zijn.

Creatief

Last but not least krijg ik het gevoel dat ik dankzij Chess960-schaak mij goed kan trainen in het oplossen van onorthodoxe stellingen (geen bullet uiteraard). Ik zei het in het vorige artikel al dat je vanaf zet 1 bij de pinken moet zijn. Een Chess960 partij kan je onmogelijk op automatische piloot spelen zoals (te) vaak gebeurt in standaardschaken.

Ik kan het niet hard bewijzen of er een link bestaat tussen Chess960-schaak en creativiteit. Er zouden sowieso meer spelers het eens uitgebreid moeten testen maar in de laatste 2 maanden brak ik al mijn online records. Toeval dat ik naast Chess960 (lichess) ook op puzzels (lichess), 2 x bulletaccounts (lichess en chess.com), 1 blitzaccount (chess.com) en 1 rapidaccount (chess.com) allemaal binnen een tijdspanne van een paar weken mijn hoogste piek bereikte?

Ook in bordschaken draaide de wind en begon ik eindelijk van mijn eloverlies begin dit jaar goed te maken. In de voorlaatste ronde van de Belgische interclub scoorde ik mijn eerste winst dit jaar tegen een evenwaardige speler de Belgische FM Roel Hamblok.

Hoe ik de bordjes verhing in de laatste ronde van de Belgische interclub tegen de Belgische FM Adrian Roos ging nog een stap verder. Zelfs Adrian gaf mij na de partij een compliment dat er weinig te doen valt tegen iemand die telkens de beste zet blijft spelen in tijdnood.

Met een recent stevig BK-resultaat (zie BK Lier) trek ik voorlopig de lijn door maar ik besef uiteraard ook dat 1 of enkele zwaluwen nog geen lente maken. Bovendien heb ik evenmin enig zicht of Chess960 voor iedereen dezelfde voordelen zal kunnen opleveren. Dus speel het in de eerste plaats voor het spel zelf want dat op zich is zeker al de moeite waard. Spelen zonder openingstheorie garandeert dat elke partij bulkt van de originaliteit.

Brabo