Net zoals vele miljoenen schaakliefhebbers, volgde ik nieuwsgierig het voorbije wereldkampioenschap tussen Anand en Carlsen. Ik verwachtte een spannende tweestrijd met een beslissing slechts in de 12 de partij. Ondertussen weten we dat het anders is verlopen. Zonder twijfel is het interessant om eens te kijken naar welke strategieën beide spelers gevolgd hebben zonder de fout te maken dat we in hun positie andere en betere keuzes hadden gemaakt want achteraf is het altijd makkelijk praten (zie bv. mijn blogartikeltje ik wist het wel ).
Anand liet achteraf in een interview voor de online krant The First Post optekenen dat hij verrast was dat Carlsen zo weinig had aangepast t.o.v. zijn normale tornooischaak voor dit wereldkampioenschap. Hij vond het een moedige keuze die zijn enorm zelfvertrouwen reflecteerde. In de vorige wk-matchen probeerden de spelers steeds iets nieuw om de tegenstander te verrassen maar Carlsen dus niet. Desalniettemin kunnen we uit een ander interview voor de Indische tak van CNN afleiden dat Anand wel rekening had gehouden met deze strategie van Carlsen. Hij vermeldde dat zijn strategie erin bestond om Carlsens spel te neutraliseren door hem duidelijk te maken dat je met enkel droog technisch spel tegen een wereldkampioen geen punten kunt scoren. Als ik het goed begrijp dan wou Anand spelen op de zenuwen van Carlsen en dus trachten hem psychologisch te dwingen af te wijken van zijn normaal type schaak. Achteraf gaf Carlsen inderdaad toe dat hij last had van zenuwen om maar eventjes te duiden dat er wel degelijk een logica zat in Anands strategie. Tevens is het fijn om weten dat ik niet de enige ben die last heeft van zenuwen voor een partijtje schaak. De eerste partij in het wereldkampioenschap liep compleet volgens plan. Carlsen ging zoals gewoonlijk een theoretisch openingsduel uit de weg maar werd verplicht om al heel snel remise toe te laten om erger te voorkomen.
Vele journalisten spraken van een belangrijke morele overwinning, zie bv. chessbase of de Indische krant Mid Day. Echter in de volgende partijen was hiervan niets te merken. Carlsen bleef gewoon zijn hit and run strategie (voor meer uitleg hier omtrent zie mijn blogartikeltje tanguy ringoir is belgisch kampioen) toepassen en in het vervolg bleek al snel dat Anands voorbereiding tekort kwam om Carlsens type spel in elke partij te neutraliseren. Uiteindelijk kregen we 10 verschillende openingsvarianten op het bord. We moeten terugkeren naar het wk Spassky - Fischer om zulke variëteit in openingen te vinden waar toeval of niet eenzelfde soort krachtverschil was tussen uitdager en regerende wereldkampioen. Schaken is een erg complex spel. Het is al een enorme prestatie om op alle kritieke lijnen een antwoord te verzinnen dus het is volstrekt onmogelijk zelfs in een voorbereiding voor het wereldkampioenschap om op alle mogelijke openingen een antwoord op voorhand te bepalen. Ik ben ervan overtuigd dat Carlsen dit ook wist en bijgevolg geen aandacht schonk aan zogenaamde morele overwinningen. Tenslotte is een remise met wit tegen een regerende wereldkampioen zelfs voor de nummer 1 in de elorankings een normaal resultaat en zeker niet slecht.
Uiteindelijk telt enkel het scorebord. Het maakt niet uit hoe goed je hebt gestaan want enkel bij het ondertekenen van het notatieformulier wordt bepaald wie wat krijgt. Na mijn debacle met mijn notatieformulier (zie het vorige artikeltje) trachtte Steven mij op te beuren door mij als morele overwinnaar uit te roepen maar we wisten allebei wel dat dit niet meer was dan sorry zeggen voor het toegeworpen punt. Als iemand moreel sterker uit zulk incident komt dan is het wel degene die 'geluk' had. Iets meer krijgen dan je normaal zou verdienen met je spel, is zeker moreel een opsteker. Zo stond ik in ronde 3 van de Belgische interclub uren met de rug tegen de muur tegen de nieuwe jonge Belgische IM Stef Soors maar haalde door hardnekkig verdedigen en een beetje geluk toch remise.
Brabo
Addendum 18 december 2013
Grootmeester Hein Donner vertelt ons in zijn boek " De koning" : "De echte schaker speelt zijn spel als kansspel. Dat blijkt ook hieruit dat het winnen van een partij door stom geluk een veel diepere vreugde en bevrediging geeft dan het winnen door correct spel." Dank aan Hypekiller5000 voor het toesturen van de hint en Lelystadse schaakvereniging voor het terugvinden van de quote.
het is maar hoe je het bekijkt. morele overwinnaar? Blijkbaar had Soors te weinig techniek om je dood te doen. jij hebt een stommiteit begaan op je notatieformulier, of je nu in de opening een stommiteit begaat of ergens plompweg een stuk weggeeft? waarom ben in het ene geval de morele overwinnaar maar niet in het andere geval?
BeantwoordenVerwijderenen Carlsen-Anand? ik vrees dat het krachtsverschil tussen beide dan toch te groot is. Ik vrees dat dit in de komende jaren nog een paar zullen ondervinden. Met alleen geluk heb je geen 100 elo meer als je tegenstander.
Psychologie is geen exacte wetenschap dus het is niet mogelijk om een antwoord te geven dat voor iedereen aanvaardbaar is.
BeantwoordenVerwijderenIn een partij of een wk gaat het niet over het exacte sterkteverschil maar wel over de score. Hoe meer partijen er gespeeld worden, hoe kleiner de geluksfactor wordt. Op meerdere sites kon je vooraf enkele berekeningen vinden, wat de kansen waren voor Anand puur rekening houdend met hun huidige ratings, zie bv. http://en.chessbase.com/post/are-the-che-world-champions-just-lucky--part-2-060913 Niemand zal ontkennen dat Carlsen de sterkere speler is (zoals je zegt is 100 elopunten verschil niet gebaseerd op geluk) maar dat betekent niet dat je een garantie hebt om een match over slechts 12 wedstrijden te winnen.
De Koning van J.H. Donner, toevallig de boek waarin ik nu bezig ben.
BeantwoordenVerwijderenZowat het beste dat ik al over schaak gelezen heb.
Het 1ste boek van Kasparovs predecessors staat op mijn programma voor de volgende 2 weken. Ik had in mijn commentaar onder gambieten aangegeven dat ik eens wou werken aan de klassiekers dus vandaar mijn keuze.
BeantwoordenVerwijderenJe ben niet de eerste die mij vertelt dat "de Koning" een uitstekend boek is dus dat boek moet ik ook eens in de to-do lijst plaatsen.
"dat er wel degelijk een logica zat in Anands strategie"
BeantwoordenVerwijderenZat er ook. Een punt dat ik nog niet heb opgemerkt gezien - wegens de tamelijk spectaculaire fouten die Anand heeft gemaakt - is enig gebrek aan flexibiliteit. Het viel me vooral op in partij 5. Anand had op zet 13 de betere pionnenstructuur en het loperpaar maar was op zet 20 die voordeeltjes kwijt. In betere vorm had hij Carlsen's leven flink zuur gemaakt.
Voor morele overwinningen koopt de schaker precies niets.
De Koning moet je als schaker met interesse voor literatuur inderdaad op je to-do lijst plaatsen; ik ben dus niet de tweede om je dat te vertellen.
Dit stuk ken je toch wel, hoop ik?
http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1291115
Het verhaal had ik al gehoord maar nog niet de partij gezien.
BeantwoordenVerwijderenIk kom nog niet aan Donners enkels betreffende proza maar ik hoop toch dat men mijn blogartikeltjes kan smaken.