De grote meerderheid van de clubschakers heeft geen enkele officiële partij gespeeld het voorbije jaar. De laatste maanden was Daniel Dardha zelfs de enige Belg die uberhaupt competitie heeft gespeeld. Ik snap trouwens niet hoe hij tussen de mazen van het net is gekropen want ik dacht dat enkel essentiële reizen toegelaten zijn. In elk geval mijn laatste officiële partij dateert al van de voorbije zomer en toen was het al bijlange niet vanzelfsprekend meer zie de schaakmicrobe deel 3.
Ik heb ook geen idee wanneer ik opnieuw zal schaken buitenshuis. Als het met mondmasker moet dan zal ik sowieso ervoor passen en het ziet er naar uit dat we dit nog heel lang zullen moeten dragen. Eergisteren nog kondigde de Amerikaanse viroloog Fauci aan dat in 2022 mondmaskers mogelijk noodzakelijk zullen blijven. Klaarblijkelijk is men de bevolking langzaam aan het voorbereiden op een zeer lange periode van coronamaatregelen.
Ondertussen moet ik wel toegeven dat ik ook steeds meer de voordelen kan appreciëren van niet meer buitenhuis te schaken. Naast geld en tijdwinst vind ik het ook heerlijk dat ik mij plots helemaal niet meer moet bekommeren om partijvoorbereidingen (op een uitzondering na die er een halszaak van maakt wanneer hij mij partij geeft). Ik speel dan ook uitsluitend blitz online met zeer snel wisselende en meestal totaal onbekende tegenstanders. Bovendien voel ik dat dit formaat op mijn lijf geschreven is. Als aanhanger van de wetenschappelijke aanpak zie deel 1 en deel 2 pluk ik nu de vruchten van een scherp afgelijnd repertoire waarvan ik sommige openingen al meer dan 20 jaar speel.
Zelfs spelers soms met een fide-rating een paar honderd punten hoger dan ikzelf, zijn hierdoor plots niet meer onoverkomelijk. Veel (heel) sterke amateurs kunnen zich niet of moeilijk aanpassen aan de online condities. Zo ook de Nederlandse internationaal meester Xander Wemmers die nog recent in een interview toegaf dat hij ondanks zijn speelsterkte en 40 jaar schaak geen dichtgetimmerd repertoire heeft. In bordschaken omzeilt hij dat door goede partijvoorbereidingen maar online draait het steeds uit op een straftraining openingen.
Dus ik vind van mezelf dat ik mijn mannetje online best kan staan maar sommigen doen nog beter. Daarbij merk ik op dat die online-specialisten nog veel verder gaan in het aflijnen van hun repertoire. Online schaken staat/stond voor mij altijd grotendeels in functie van bordschaken (zie de on(zin) van blitz deel 1, deel 2, deel 3, deel 4 en deel 5). Echter dat geldt nooit (of dat vermoed ik toch) voor die online-specialisten. Voor hen tellen enkel de resultaten online en dus houden ze zich niet bezig met eventueel iets te kunnen hergebruiken in standaard bordschaken. Trouwens velen onder hen zijn zelfs helemaal niet meer actief volgens fide.
Een van de meest typische en succesvolle voorbeelden van een online-specialist is yanvar op lichess. Hij is een heel actieve speler want speelde ongeveer 15.000 partijtjes (uitsluitend blitz) op lichess over iets minder dan 2,5 jaar tijd. Daarbij schommelt zijn online lichess-rating voortdurend tussen 2500 en 2600. Ik kom hem geregeld tegen en telkens heb ik het enorm lastig. Mijn score van 1 op 7 is in elk geval ver onder de te verwachten score. De partijen volgen telkens hetzelfde patroon. Yanvar kiest een heel kleine variant waarin hij gespecialiseerd is en ik geraak al in de helft van de partijen niet zonder kleerscheuren door de opening. Zo stuurt hij met zwart steevast aan op de volgende stelling die ontstaat na slechts 6 zetten.
Dus volgens mijn openingsboek kan je slechts 15 meesterpartijen vinden in de megadatabase met deze stelling. Als ik dan ga kijken naar welke partijen dit zijn dan vallen onmiddellijk 4 partijen op gespeeld voor 1997. In elk van die partijen is de zwartspeler de Russische internationaal meester Igor Yanvarjov. Op lichess staat geen informatie over Yanvar maar alles zegt mij dat we het hier over dezelfde persoon hebben.
Igor speelt blijkbaar al 20 jaar geen competities meer volgens fide (op 1 uitzondering na in 2012). Dan ben ik toch wel erg verrast om te zien dat je in combinatie met een leeftijd van bijna 64 jaar nog op lichess kunt flirten met een 2600 online rating. Wie is die Igor Yanvarjov? Zou het echt zo zijn dat schaaktalent in Rusland overal zomaar te vinden is?
Mijn Russische echtgenote bracht al snel klaarheid. Na enig googlen ontdekte ze op enkele Russische schaaksites dat Igor Yanvarjov een zeer grote naam is in de Russische schaakwereld. Hij is veel meer dan enkel de internationationaal meester-titel. Hij is een absolute top-coach en werkte samen met de schaakscholen van Efim Geller, Anatoly Karpov, Garry Kasparov en Tigran Petrosian. Met die laatste was hij ook persoonlijk bevriend waardoor het niet verrassend is dat hij zelfs een boek over hem heeft geschreven The King's Indian According to Tigran Petrosian die in 2019 vertaald werd naar het Engels.
Verschillende van zijn leerlingen zijn ondertussen grootmeester geworden. Je kan hem trouwens nog altijd contacteren voor lessen op de Karpov-school. Veel meer over deze bijzondere persoonlijkheid kan je o.a. lezen op het verslag van zijn 60ste verjaardag want het wordt hoogtijd om terug te keren naar het thema van dit artikel en dat is natuurlijk de expert. Dus waarom beschouw ik Yanvar precies een model-expert? We beginnen met het downloaden van alle lichesspartijen van Yanvar dankzij https://lichess.org/games/export/yanvar (zie ook mijn artikel lichess ) en filteren daarna op onze eerder vermelde stelling. Het resultaat is verbluffend. Ik vond 667 partijen van Yanvar terug waarbij zwart 65% scoort netjes volgens zijn rating. Echter het wordt nog straffer wanneer we opnieuw kijken naar de expertpartijen van de laatste 3 maanden op lichess. Filteren op dezelfde stelling toont dat 1 naam heerst : Yanvar.
Op zich is het vinden van een unieke opening niet zo speciaal. Afwijken van de theorie kan iedereen maar weinigen slagen erin om dan die stelling 667 keer op het bord te laten verschijnen en daarmee een TPR dicht tegen 2600 elo te halen (dus eveneens een stuk hoger dan je eigen gemiddelde rating). Het succes van Yanvar bestaat omdat hij al heel snel afwijkt van de platgetreden paden (een stelling na zet 6) en we bovendien spreken over een universeel systeem i.p.v. een specifieke opening. Dan resteert ons enkel opnieuw de vraag in hoeverre de stelling gezond is. Wel na enkele dagen analyse met mijn beste schaakprogamma's en de export van Yanvar's partijen, denk ik niet dat Yanvar het zou overleven met deze aanpak in standaard bordschaken.
Dus niemand heeft tot nu toe de killer 12.a4 gespeeld en dat verwondert mij niet want heel weinig spelers (niemand ?) analyseren online gespeelde partijen zoals ik nu sinds enkele maanden doe voor enkele specifiek geselecteerde. Yanvar keert wellicht ook nooit terug naar het klassiek bordschaken zodus moet hij ook niet wakker liggen van voorbereidingen. Tenslotte verschilt de Yanvar-stelling ook van de Dubov-stelling (zie mijn vorig artikel). Copycats hoeft hij niet te vrezen waardoor hij wellicht nog heel lang de online expert van zijn stelling kan blijven en nog lang zal genieten van dit voordeel.
Brabo
Dag Brabo .
BeantwoordenVerwijderenIk speel altijd De Zwarte leeuw en daar in staat deze variant tot Lc4 vermeld Als de schreeuw van de leeuw. Maar ze spelen de zet exd4 niet en bespreken het zelf niet ze gaan altijd voor Le7. In de cursus van GM Simon Williams op Chessable is zet exd4 ook niet vermeld dit zal ik toch eens verder opzoeken . Dank voor de info
Francky Nolf