woensdag 17 oktober 2012

Tornooireglementen

Naast de Laws of Chess heeft elk schaaktornooi ook nood aan eigen tornooireglementen. De tornooiorganisatoren maken een keuze betreffende het tempo, locatie, aanvangsuren, aantal ronden, scheidingssysteem, prijzen,... en vatten dit samen in de tornooireglementen. 

Een schaaktornooi wordt georganiseerd in de 1ste plaats om het schaken te propaganderen. Je kiest als organisator een bepaalde formule en creëert hiermee kansen voor spelers om te schaken. Ik vermoed dat voor 95% van de spelers dit volstaat. De meeste spelers zijn blij dat ze überhaupt kunnen schaken en zien dan ook het gekibbel over tornooireglementen als futiliteiten die gemakkelijk vermeden kunnen worden want daar heb je tenslotte de tornooileiding voor.

Ik schat dat voor ongeveer 5% van de schakers een wel doordachte keuze en implementatie van de tornooireglementen (zeer) belangrijk is. De relevantie hangt m.i. nauw samen met hoe groot de motivatie is om te spelen. Zelf heb ik nooit problemen gehad met motivatie o.a. dankzij een goed gecontroleerde competitieload. Ik geef zo'n 3 tal voorbeelden uit mijn eigen praktijk om te illustreren hoe gemotiveerd ik aan bepaalde competities deelnam:
- Voor 2 interclubpartijtjes naar Zuiden van Frankrijk rijden met een busje zonder hiervoor betaald te worden. Zondagnacht terugkeren en maandagochtend terug op het werk want van baas geen verlof gekregen.
- Voor 1 interclubpartijtje heen en terug vliegen uit Turkije waar ik aan het werk was, opnieuw zonder enige tussenkomst van de club.
- 38,5 graden koorts maar toch niet afzeggen in de Belgische interclub omdat anders een forfait moest worden gegeven.

Het spreekt voor zich als je zelf dit kaliber van inspanningen maakt dat je dan ook meer belang hecht aan de details in de tornooireglementen. Vooreerst vind ik dat in een tornooi altijd de deelnemers centraal moeten staan. Te vaak gaan organisatoren er van uit dat deelnemers enkel dankbaar moeten zijn voor het werk van de organisatoren en dus kritiek ongepast is. Men vergeet dat je zonder deelnemers niet eens een tornooi hebt. Ongeïnteresseerde spelers of ontevreden deelnemers haken af. Een positieve evolutie zag ik in de tornooien van Open Gent en Open Leuven. Na de Open van Gent 2009 werd een enquete gemaakt om feedback over de gekozen formule rechtstreeks van de deelnemers te verkrijgen. Ook voerden de organisatoren van de Open van Leuven recent een gelijkaardig initiatief uit met een korte vragenlijst via email.

Onze Belgische bond beslist over de tornooiformules intern tijdens de bondsraden. Nieuwe reglementen kunnen pas definitief goedgekeurd worden in de jaarlijkse Algemene vergadering. Echter om de lopende werking niet te hinderen, kunnen nieuwe reglementen wel al eerder in voege zijn dus in afwachting van die finale goedkeuring. Enerzijds begrijp ik wel dat we onmogelijk voor elke noodzakelijke beslissing soms tot 1 jaar moeten wachten, anderzijds vind ik dat we geregeld storende complicaties hadden kunnen vermijden indien er ook met de basis op voorhand was gecommuniceerd.

Ik ben akkoord dat een enquete tussen alle leden zoals in de hogerop vermelde open tornooien nogal omslachtig en moeilijk is voor een nationale bond. Trouwens ik verwacht dat niet meer dan 5% de moeite zou doen om een enquete over tornooireglementen serieus te bestuderen en te beantwoorden. Ik pleit daarom eerder voor een soort forum waarop reglementsvoorstellen van de bond (of ruimer genomen de leden) in het openbaar kunnen worden besproken. Ik heb al diverse gelijkaardige privefora gezien dus technisch mag het geen probleem zijn om iemand te vinden die zoiets snel ineen knutselt. Ik had gelezen in het bondsverslag van 14/7/2012 dat een comité verantwoordelijk zou zijn voor de reglementen dus idealiter zijn die mensen de moderatoren van het forum.

Een goed uitgewerkt draaiboek van de tornooireglementen is een serieuze plus voor de geloofwaardigheid van een tornooi. Als spelers zich committeren voor een lange periode om mee te spelen dan mag je m.i. ook verwachten dat de details geruime tijd voor aanvang van het tornooi beschikbaar zijn. Het is belangrijk dat hiaten zoveel mogelijk vermeden worden door ruim op voorhand voldoende te brainstormen. Bij de invoering van het nieuwe reglement 'slechts 1 ploeg/club in 1ste afdeling' op de Algemene vergadering van 26 November 2011 is er onvoldoende op voorhand gekeken naar de nevenwerkingen van dit nieuwe reglement.  Ik heb weet van minstens 3 hiaten die ontstaan zijn na de invoering van dit reglement.
1) De reglementswijziging gaf geen antwoord of clubs die een ploeg moeten laten degraderen door dit nieuwe reglement, de 2 vaste degradatieplekken beinvloeden. Een antwoord van de tornooileider kon worden gevonden, goed verborgen in een nota onderaan de kalender. Daags voor aanvang van de competitie werden uiteindelijk toch de ploegleiders per email op de hoogte gesteld van deze belangrijke informatie.
2) De reglementswijziging gaf tevens geen antwoord wie wel promoveert indien een ploeg op basis van een beste tweede zou stijgen maar hiervoor niet in aanmerking komt door dit nieuwe reglement. Klaarblijkelijk zou in de bondsvergadering van 30 september 2012 hiervoor een oplossing zijn beslist maar die is nog niet gepubliceerd alhoewel ze al van toepassing is op deze competitie.
3) De reglementswijziging geeft tevens geen antwoord wie promoveert als een club in beide reeksen van 2de afdeling kampioen speelt. Dit jaar kan het niet voorvallen dus heeft men bij mijn weten nog geen oplossing klaar liggen.

Ik ben ervan overtuigd dat met een (bonds)forum voor reglementswijzigingen, de meeste hiaten (zoniet allemaal) ruim op voorhand waren opgelost en zelfs goedgekeurd in de algemene bondsvergadering. Akkoord misschien is het onmogelijk om alles op voorhand te voorzien maar ook de afhandeling van het oplossen van de hiaten (of ruimer genomen problemen) kan m.i. veel beter bij onze bond. Spelers zoals mijzelf maken serieuze inspanningen om mee te spelen. Ze committeren zich voor lange tijd aan op voorhand gepubliceerde reglementen dus vind ik het correcter wanneer iets moet worden opgelost tijdens een tornooi dat de rechtstreeks betrokkenen tenminste worden gehoord in een besluitvorming. Indien geen consensus kan worden gevonden dan zal uiteraard de tornooileiding de knoop moeten doorhakken.

Ik besef dat dit artikeltje voor velen overbodig lijkt maar ik wil er op wijzen dat ondoordachte tornooireglementen in het verleden al de bond serieus wat geld hebben gekost aan processen. Ik denk bijvoorbeeld aan de zaak Jasper Beukema. Het is dus aangewezen om aanpassingen, oplossingen, wijzigingen pas te maken na consulteren van de deelnemers zeker van zodra de inschrijvingsperiode gestart is en dit ook zeer duidelijk en liefst zo snel mogelijk te communiceren.

Brabo

Geen opmerkingen:

Een reactie posten