donderdag 20 mei 2021

Hout voelen deel 2

Verscheidene schaakclubs die toegang hebben tot een buitenterras hebben hun deuren terug geopend. Zo las ik op de website van schaakkringdeurne-zuid dat de heropening op 12 mei een groot succes was. Meer dan 20 leden waren aanwezig ondanks de regen en dat op een woensdagnamiddag. Het is duidelijk dat veel schakers hun potjes op een fysiek schaakbord samen met een praatje in hun favoriete schaakclub erg gemist hebben in de voorbije maanden.

Tezelfdertijd merk ik ook op dat er niet verrassend plots veel minder clubschakers online nog actief zijn. Over x maanden zal corona enkel nog een nare herinnering zijn uit ons collectief verleden waar niemand nog wilt aan terugdenken. Straks gaat alles weer zijn gangetje net als voorheen of.... Nee dat lijkt mij te optimistisch want ik verwacht dat we straks zullen opmerken dat veel schakers niet meer terugkeren naar de club en hun sabbatjaar voor onbepaalde tijd zullen verderzetten.

Daarnaast zou ik het ook heel jammer vinden als we helemaal niets van de voorbije periode kunnen/ willen leren. Veel clubschakers hebben met het online schaken voor het eerst geëxperimenteerd en sommige hebben zich er zelfs in gespecialiseerd. Er zijn talloze initiatieven geweest waarvan meer dan een dozijn nooit mogelijk waren geweest in klassiek clubschaken. Kortom ik hoop dat bv. de Belgische online schaakclub niet aan een stille dood sterft in de volgende maanden bij gebrek aan interesse.

Voorlopig gaat het online klassiek schaken nog zeker een maandje door met morgen ronde 3. Dus heel wat clubschakers hebben zich voor deze periode nog geëngageerd maar daarna is het koffiedik kijken. De organisator hoopt door de spelers te verplichten op een echt bord te spelen dat dit in de toekomst bij nieuwe gelijkaardige tornooien clubschakers zal blijven aantrekken. Tenminste dat is in de veronderstelling dat het hout voelen een cruciaal deel is van het clubschaken maar is dat eigenlijk wel zo?

Eerst en vooral is het zeker niet zo dat iedere clubschaker in België een eigen schaakbord thuis ter zijn beschikking heeft. In België zorgen de clubs zelf voor het materiaal waardoor je dus perfect kunt schaken in de club zonder zelf in het bezit te zijn van klok/ bord en stukken. Dit is bijvoorbeeld anders in US waar iedere schaker zelf moet zorgen voor zijn materiaal en je daardoor ook veel meer variatie ziet in de tornooien. Dus ik vermoed dat een aantal potentiele deelnemers aan het oks hierdoor afgehaakt hebben. Dit werd nog eens ludiek bevestigd door een 2de ronde verslagje van Marc Ghysels: "Gelukkig kon er een pion geruild zijn op zet 6 want mijn schaakset is niet compleet en mist een zwarte pion (die door een koffiecapsule werd vervangen)."

Ja ik kan er van meespreken over die onvolledige schaaksets. In een schaakclub valt dit minder op daar je dit gemakkelijk kunt oplossen met 1 reserve schaakset waar je dan kunt uit putten als er een keertje iets verloren gaat maar thuis is dat natuurlijk onmogelijk. Zeker bij die pocketschaaksetjes is het erg lastig om geen stukken te verliezen. Nu die zijn meestal gemaakt van heel goedkope plastiek tenzij je ooit als cadeau van je grootmoeder onderstaand pocketschaakset verguld met 24 karaat echt goud kreeg.
De zwarte dame ontbreekt dus gelukkig geen verguld stuk. Ik herinner mij dat het al voor mijn verhuis van 12 jaar geleden zo was. Ik acht de kans onbestaande dat het nog ergens opduikt maar ik vind het nog steeds doodjammer want het blijft een uniek schaakspel en een blijvende herinnering aan hoe geprivilegieerd mijn band was met mijn grootmoeder.

In de beginjaren dat ik schaakte kreeg ik wel meerdere schaaksets cadeau. De ene mooier dan de andere zoals wat te denken van onderstaand schaakspel met middeleeuwse soldaten gemaakt uit tin. We discussiëren nog altijd over wie wit of zwart is.
Zelf kocht ik in 2000 een heel speciaal handgemaakte schaakset aan in Chennai (de geboortestad van Viswanathan Anand in Indië) toen ik daar een maand werkte voor Alcatel. De prijs: 5239 roepies staat nog vermeld op de koffer en dat moet toen ongeveer 125 euro geweest zijn.
Je ziet kamelen, olifanten en paarden maar vooral elk stuk is uniek want zelfs bij de pionnen zie je telkens kleine verschillen. De detail van afwerking zie je het best in de witte koning. Het stuk stelt een Maharadja voor die zit op een troon, vastgemaakt op een enorme olifant met vooraan een stuurman (zoals ook in werkelijkheid gebeurde zie deze oude foto daterend van rond 1926). Hieronder een close-up van het schaakstuk.
Talloze uren moeten in het vervaardigen van dit prachtige schaakset gekropen zijn. Veel collega's die niet-schaker waren, kochten er een of meerdere van want dat vind je gewoon niet in Europa en zeker niet tegen die prijs. Aan een Indische dagloon van vaak niet hoger dan 1 euro, was dit voor ons een buitenkans.

Daarna heb ik aan mijn familieleden wel gevraagd om te stoppen met mij schaaksets als cadeau te geven. Ze nemen niet alleen veel plaats in maar bovendien zijn ze allerminst praktisch om mee te spelen. Eenmaal dat ik trouwde in 2006 vlogen ze allemaal de berging in.

Uiteindelijk was het pas eind 2012 (dus ik schaakte toen al meer dan 2 decennia) dat ik mijn eerste standaard schaakset (met Staunton-schaakstukken) aankocht. Het was de periode dat ik mijn kinderen leerde schaken (zie mijn artikel vals spelen) en de spelregels uitleggen doe je nog altijd veel makkelijk met bord en stukken dan op een scherm. Ik vermoed zonder mijn kinderen dat de kans groot zou zijn dat ik vandaag nog steeds geen fysiek schaakbord of stukken zou hebben.

Trouwens er is vandaag meer dan ooit discussie over hoe zinvol het nog is om thuis over zulk fysiek schaakbord te beschikken. Sommigen vinden het uren turen op een scherm niet gezond maar doen we dat sowieso niet elke dag in heel wat beroepen? Die paar uren extra maken niet meer het verschil of is het net wel dat je dan 's avonds na een lange werkdag best een pauze neemt van het scherm. In elk geval is het voor mij persoonlijk zo dat ik vaak even veel uren online blitz en daar heb je niet eens de optie om een fysiek bord er naast te leggen.

Nu er is wel een verschil tussen het intens turen naar 1 specifieke positie en naar posities die voortdurend veranderen op een scherm. Ik twijfel ook of je dezelfde concentratie kunt behouden door naar een scherm te kijken of wanneer je echt het hout kunt voelen. Echter 1 ding is zonder twijfel vervelend bij het oks en dat is dat je steeds moest switchen tussen een scherm en het fysieke schaakbord. Het is te zeggen dat is als je niet over een DGT-bord beschikt. Misschien wel de nummer 1 vandaag op de markt is Square Off. Dit is een klassiek schaakbord die je niet alleen met een app kunt aansluiten op een account van chess.com of lichess maar ook nog eens volautomatisch fysiek de stukken van je tegenstander verzet op het bord zelf. Enkele demonstraties van dit technologisch hoogstandje vind je in de fimpjes Experience the world's smartest chessboard en VID 20190224 170306.

Het prijskaartje van 400 euro vind ik stevig maar voor echte liefhebbers van DGT niet onoverkomelijk. Voor online klassieke partijen lijkt het mij zeker leuk. Voor een sneller tempo is het wellicht niet zo geschikt want de tijdsregistratie loopt niet zo vlot als puur online schaken waardoor je riskeert sneller te verliezen op tijd. De markt is relatief klein voor dit soort projecten maar mocht de prijs kunnen dalen dan kan het zeker helpen om de brug tussen online en clubschaken te verkleinen.

Brabo

Geen opmerkingen:

Een reactie posten