vrijdag 12 oktober 2018

Vals nieuws

Het verspreiden van vals nieuws is van alle tijden maar het is pas dankzij Trump dat het probleem door de media als een prioriteit wordt beschouwd. De zogenaamde kwaliteitsvolle media geeft schoorvoetend toe dat ze vandaag grotendeels falen in het verstrekken van correcte informatie aan het brede publiek. Voor velen zijn sociale media hun enige nieuwsbron die kwalitatief vaak een zeer bedenkelijk niveau haalt. Daarnaast zien we dat ook bij de grote productie-huizen er veel verkeerd loopt. Het oude financiële model staat onder druk door de steeds kleiner wordende inkomsten. Werknemers worden ontslagen waardoor de rest natuurlijk meer en sneller artikels moet publiceren. Controles op feiten/ de waarheid worden door kostenbesparing fel verminderd of zelfs achterwege gelaten. Artikels die financieel interessanter zijn, krijgen voorrang op inhoud.

Desalniettemin maakt de Belg zich geen zorgen hierover zie dit artikel op hln. Trump is voor de meesten een ver van mijn bed show en men ziet geen graten in de lokale berichtgeving. Kortom vals nieuws wordt hier nog steeds vooral bekeken als iets uitzonderlijk en als het dan toch eens voorkomt dan zal het wel makkelijk te detecteren zijn. Enkel naïevelingen worden slachtoffer. Echter daar ben ik het niet eens mee. Je hoeft echt geen domoor te zijn om misleid te kunnen worden. Trouwens iemand die de actualiteit op de voet volgt, zal al lang opgemerkt hebben dat we ook thuis in hetzelfde bedje ziek zijn.

Het meest recente voorbeeld van een paar dagen geleden is natuurlijk vrt kreeg ook geld voor programma's van de nieuwsdienst. Je kan onmogelijk van een vrije pers spreken wanneer nieuwsonderwerpen worden bepaald volgens wie het meeste betaalt. Dit is standaard in een dictatuur maar toch zeer bedroevend voor een zogenaamde democratie als België. Een paar jaar geleden hadden we een ander schandaal met Woestijnvis stuurt Vlaamse pers valse onderzoeken. De media publiceerden naar hartenlust de vaak smeuïge artikels zonder de minste controle of het waar was. De journalistieke deontologie vereist nochtans dat bronnen worden gecheckt op hun geloofwaardigheid maar dit blijft te vaak dode letter.

Net daarom vind ik het geregeld interessanter om de commentaren op artikels te lezen dan de artikels zelf. Niet zelden valt de auteur door de mand door een reactie van een lezer die meer afweet van het onderwerp dan de schrijver zelf. Ik denk bijvoorbeeld aan Ken je de Hanson-brothers nog die hebben nu een heel ander leven terwijl de reacties net het tegenovergestelde aantonen. Hier was duidelijk dat de auteur niet de minste moeite had gedaan om iets op te zoeken over zijn onderwerp. De eigen gedachten worden in een verhaaltje verpakt en zonder blikken of blozen aangeboden als feiten.

Er is niets mis op zich met een opinie neer te schrijven over iets maar dan wel gestaafd met feiten. Dit verplicht ik mezelf voor de blog. Hier kruipt heel veel tijd in. Alleen de statistieken die in mijn artikel de wetenschappelijke aanpak deel 2 staan, hebben mij al meer dan 10 uren werk gekost. Partijanalyses maken, referenties opzoeken,.... zijn allemaal tijdrovende activiteiten die een artikel inhoudelijk rijker maken. Nu ik heb natuurlijk een groot voordeel daar ik niet onder tijdsdruk sta. Het gebeurt geregeld dat ik een paar dagen extra neem om een artikel finaal te publiceren. Deze luxe heb ik met deze blog.

Desondanks zelfs zonder deze luxe mag tijdsgebrek geen excuus zijn. Vals nieuws is voor de betrokken personen onaangenaam en vaak ook schadelijk. Ik was dan ook verbouwereerd dat een toch wel een zeer integere persoon als Jan Gooris in een onderlinge communicatie erg lichtzinnig was over enkele foutjes in zijn artikels van Vlaanderen Schaakt Digitaal ontstaan door een gebrek aan checken van feiten. Bovendien ik heb het hier dan nog enkel over eenvoudige controles zoals snel even met bv. google je onderwerp op te zoeken. Data-mining, interviews afnemen,... laat ik dus buiten beschouwing.

Een recent voorbeeldje was bijvoorbeeld de persoonlijke interpretatie die Jan Gooris gaf op mijn partij tegen Sarah Dierckens die toevallig ook becommentarieerd staat op mijn blog zie de grote ontsnapping. Jan schrijft hierover dat Sarah heel veel moed toonde door onvervaard een zeer riskante opening zoals de Ponziani te spelen tegen een veel sterkere tegenstander. De werkelijkheid is totaal anders. Als Jan had gekeken in om het even welke gratis online database naar Sarah's partijen dan had hij opgemerkt dat de Ponziani al bijna 15 jaar op haar vast repertoire staat. Onderstaande is een partijtje van haar die dateert uit 2004.
Bovendien als je kijkt naar onze onderlinge partij dan zie je al heel snel dat ze helemaal nog geen kennis had van de 5...Lc5 variant. Moed had er dus helemaal niets mee te maken. Het is onwetendheid en conservatisme dat haar keuze voor de Ponziani verklaart. Ik zie trouwens dat ze ondertussen heeft begrepen dat het tijd is om te variëren want in de Open van Charleroi opende Sarah voor het eerst met Pf3.

Ik heb het al eerder aangehaald in mijn artikel partijen becommentariëren dat je jezelf op glad ijs begeeft wanneer je andermans partijen becommentarieert. Zeker bij het verslaan van toptornooien is het verstandig om geen uitspraken te doen over stellingen die niet door een computerevaluatie kunnen ondersteund worden. Dat mocht laatst zelfs Peter Doggers ondervinden toen hij claimde dat Le2 in de Najdorf niets is voor wit. Al snel werd hem erop attent gemaakt dat bijna de hele wereldtop Le2 recent nog heeft gespeeld. Het noodzaakte hem om zijn statement achteraf af te zwakken tot het nietszeggende dat geen enkele lijn tegen de Najdorf voordeel garandeert zie dortmund r4 kramnik shows duda whos the boss. In elk geval kan ik uit ervaring meedelen dat het zeker geen eenvoudige opening is om een remise met zwart af te dwingen. Mijn meest recente standaard-partij in die opening was een zeer ingewikkeld gevecht met kansen voor beide kleuren.
Professionele verslaggevers met vele jaren ervaring op de teller zijn dus niet feilloos. Niet verwonderlijk slaan lesgevers ook af en toe de bal mis. Zo kwam mijn zoon een paar maanden geleden naar huis met het fabeltje dat Komodo de sterkste engine is voor het eindspel. Ik weet niet met welke schaakprogramma's die lesgever al heeft gewerkt maar ik betwijfel ten zeerste of de meest recente versie van Stockfish vandaag inferieur is aan Komodo in het eindspel. Ik heb al eerder geschreven over de suprematie van Stockfish (zie o.a. minachting). Als je de partijen van de meest recente superfinale naspeelt dan valt je direct op hoe sterk Stockfish wel is in het eindspel. Onderstaande partij kan als bewijs zeker tellen. Komodo geeft +5 in het eindspel maar Stockfish geeft geen krimp.


Bovenstaande voorbeelden van vals nieuws in het schaken zijn natuurlijk vrij onschuldig. Het is niet opzettelijk en ik vermoed dat er behalve enige irritatie weinig schade is. Daarentegen toont het wel aan dat vals nieuws overal terug te vinden is. Ik heb daarom altijd mijn kinderen aangemoedigd om vragen durven te stellen. Geloof niet zomaar wat men zegt, mezelf incluis.

Brabo

9 opmerkingen:

  1. Stockfish geeft geen krimp maar zijn evaluatie is toch vrijwel hetzelfde als bij Komodo, toch?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het is goed om te zien dat er kritische lezers zijn. Dat is nu net ook 1 van de boodschappen in dit artikel.

      Ja ik geef je 100% gelijk dat de evaluatie van Stockfish nauwelijks afwijkt van die van Komodo. Ik was daarvan op de hoogte want ik was eveneens nieuwsgierig of het enkel Komodo was die zo slecht evalueerde of andere topprogramma's eveneens problemen hebben. Vandaar dat ik goed verborgen in de screenshot had geschreven dat we wellicht moeten wachten op LC0 = Leela Chess Zero vooraleer we dit soort stellingen accuraat zullen kunnen beoordelen. Ter verduidelijking wil ik hierbij ook nog toevoegen dat ik het heb over de pure engine en dus geen tablebases.

      Nu over dit onderwerp valt er nog meer te zeggen. Vooreerst slechts een paar maanden geleden liet ik nog blijken weinig geloof te hechten aan de nieuwe deep learning methode van Alpha-Zero. Deze visie heb ik ondertussen aangepast. De afgeleide LC0 is bezig aan een waanzinnige opmars in de ranglijst van de engines. De versie van 6 maanden geleden staat op plaats 115 op CCRL40/40 met een elo van 2650. De nieuwste versie speelt vandaag niet minder sterk dan Ethereal nummer 7 zie het lopende bekertornooi op tcec. Dit betekent een winst van maar eventjes 600 elo in 6 maanden tijd. Je begrijpt dat ik nu niet meer durf te zeggen dat LC0 geen toekomst heeft.

      Verwijderen
    2. Zelf heb ik LC0 nog niet getest. Het wordt stilaan tijd om dit wel te doen want de UCI-protocol wordt vandaag ondersteund en dit betekent dat het programma al werkt met de Fritz interface. Ik ben heel benieuwd of mijn vermoeden correct is dat LC0 wel de correcte evaluatie toont in bovenstaand eindspel. Heeft iemand al ervaring met LC0?

      Verwijderen
    3. Een ander eigenaardigheidje dat ik ontdekte is dat Stockfish wel de juiste evaluatie toont als je van achter naar voor gaat in het betreffende eindspel. Dit heeft natuurlijk te maken met de hashtabellen. Echter ik geef toe dat dit nog steeds geen reden is om te stellen dat Stockfish geen krimp geeft want een partij wordt nog steeds van voor naar achter gespeeld en niet omgekeerd. Nee ik gebruikte de term voornamelijk als een vrije interpretatie van verdedigen. Het viel mij op dat Stockfish veel meer dan om het even welk ander programma erin slaagde om ondanks heel slechte evaluaties toch stand te houden. Dat kan je ook nog uitbreiden met dat Stockfish erin slaagt om veel vaker dan andere programma's gunstige eindspelen te converteren naar winstpunten. Het is geen toeval dat het gat met de nummer 2 op de CCRL40/40 ranglijst ondertussen is gegroeid naar bijna 60 elo. Zulke dominantie van 1 programma is al een hele tijd er niet meer geweest. Het zijn opnieuw boeiende tijden in de computerwereld. De vooruitgang blijft duren want schaken is bijlange nog niet opgelost. De impact voor het bordschaak zal daarentegen beperkt zijn want de mens zal nauwelijks of niet beter erdoor leren schaken.

      Verwijderen
  2. "Het zijn opnieuw boeiende tijden in de computerwereld"
    Inderdaad, wie had dat gedacht en zeker interessant om het weer te volgen. Toevallig had ik verleden week al mijn tijdschriften van Computerschaak van de hand gedaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. De eerste zet waar ik naar kijk in je partij tegen Sterre Dauw op zet 28 (zonder computer) is 28.Pd4. Logischer (paard centraliseren en de aanval op f3 beantwoorden) en minder rekenwerk dan bij Lh4. Bovendien maakt het nog wat extra vluchtvelden vrij voor de witte dame. (wat niet wil zeggen dat ik het onder stress in tijdnood zou gespeeld hebben)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. 28.Pd4 wordt door de programma's niet afgekeurd. Wel is het zo dat de stelling erg rommelig blijft dus zwart zit niet zonder praktische kansen na Lf4 of Tf4.
      In elk geval geef ik toe dat ik in die fase zeker niet mijn beste niveau gehaald heb.

      Verwijderen
  4. Ik heb eens LC0 v0.20.1 laten lopen op de stelling na zet 47. Op mijn oude HP start LC0 met een hoge score, maar die wordt steeds naar beneden bijgesteld. Sugar zat op diepte 34 op 1.50 voordeel voor wit; LC0 zat na een vergelijkbare tijd (en op de zeer beperkte diepte 13/32) op 1.43 voor wit (en met 48.Kd3 als voortzetting)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Recente versies van Stockfish tonen bijna onmiddellijk de correct score van 0.00.
      Ik hoorde dat de evaluatie van LC0 vaak zeer sterk afwijkt t.o.v. de klassieke programma's. Daarom wordt er verteld om best een conversie te maken wanneer je analyseert met LC0 anders zou je wel eens verkeerde conclusies kunnen maken. De vraag is natuurlijk hoe want ik heb nog geen voorstellen gezien.

      Verwijderen