vrijdag 7 juni 2013

Van Patzer naar GM: intro en calculation

Kleine introductie zodat jullie weten vanuit welk perspectief ik mijn zelfgebakken wijsheid met jullie deel. Ik ben een jonge twintiger die nog geen 2 jaar schaakt en amper 1600 elo heeft. Laatst op een tornooi heb ik enkele van mijn wedstrijden aan een Oost-Europeaanse GM getoond die de volgende diagnose uitsprak: You play too unstable, mixing brilliant chess with complete disastrous moves.

Zoals velen van jullie, droom ik ervan om mijn schaakniveau drastisch te zien stijgen. En net zoals iedereen ken ik HET recept om die droom waar te maken. Namelijk ‘’hard werken’’. Jammer genoeg is het leven (en vooral het schaakbord) ingewikkelder dan clichés oprakelen. Hard werken als een ongeleid projectiel zorgt niet alleen voor harde landingen, maar vooral voor in zee vallen terwijl de koning neerhalen het objectief is. Ook zijn er enkele grote obstakels tussen mij en mijn GM-titel. 

De 2 grote struikelblokken tussen mij en mijn GM-titel:
  • Ik kamp met het luiheidssyndroom
  • Ik moet rekening houden met supergrootmeester TIJD
Om 1 te verslaan heb ik besloten om artikels te schrijven op deze blog. En omdat ‘’If you can’t beat them join them’’ ga ik het advies van mijn grootmoeder volgen, ‘’ven die host nisht kan zaat machts ze zaat’’ (als je geen tijd hebt, maak je tijd) volgen.

Schaak als een geheel de baas zijn is aan je laptop gegeven (op voorwaarde dat hij Houdini verdraagt), maar voor ons creatieve stervelingen is het in stukjes breken en die stuk voor stuk te meesteren de beste oplossing. Daarom ga ik per artikel beschrijven hoe ik met een bepaald thema sumoworstel. Ook is het belangrijke knowledge/skill evenwicht iets dat in het oog moet worden gehouden. Zie Chess for Zebra’s hoe de weegschaal in jouw voordeel te doen kantelen. (Oefeningen oplossen wordt sterk aangeraden om aangeleerde wijsheid ook effectief te kunnen reproduceren).

Thema 1: Calculation

Ik begin met Calculation omdat ik het een essentieel onderdeel van het goed kunnen schaken vind.  (Als je dit perfect beheerst kun je wereldkampioen worden zonder een snars van het schaken te begrijpen J , zie Houdini & consorten).

In mijn ogen is het volgende de essentie van calculation in het schaken.

Calculation is een werktuig tot jouw beschikking om in schaakposities goeie zettensequenties te produceren. Je gaat een bepaalde zet uitrekenen totdat je tot een verdict komt, en naargelang dat verdict die zet ook uitvoeren of niet uitvoeren.

Merk op dat ik zettensequentie zeg en niet zet. Omdat ik in het verleden (zowel in oefeningen als over het bord) naar de beste zet zocht, vergat ik om te rekenen en na te zien of die zet wel werkte of niet.  è Naar de beste zet zoeken is fout, je moet naar de beste zettensequentie  zoeken!!!

Je moet eerst de positie analyseren i.p.v. in de wilde weg beginnen te rekenen om daarna met verstomming je vlag te zien wapperen (= in tijdnoodfase spelen). De meesten hebben waarschijnlijk al van Kotov en zijn kandidaatzetten gehoord. Bekijk de positie, kies enkele logische zetten uit en begin die stuk voor stuk te berekenen totdat je een verdict hebt en speel de volgens jou beste zet.

Ik wil Kotov’s methode wat bespreken aan de hand van een voorbeeld (Think like a GM blz16). De meesten onder jullie hebben waarschijnlijk soortgelijke situaties persoonlijk meegemaakt. Ik raad aan om eerst deze positie zelf te bekijken en daarna te rekenen om te concluderen welke zettensequentie de beste is.

Wit aan zet
Wit, een sterke speler concludeert dat hij genoeg materiaal heeft om een koningsaanval te plegen en er een beslissend voordeel uit te halen. Hij speelt met de volgende zetten in zijn hoofd; Lxh6, Pxh6 en Pg4-Pxh6+.

Ik ga alleen 1 van de kandidaatzetten geven zodat je enerzijds zelf aan deze oefening kunt werken terwijl ik ga uitvissen hoe diagrammen te posten.

1.Pxg6 Lxg3 2. hxg3 fxg6 3. Txe6 gxh5 4. Txf6+ Kh7 analyse van deze positie? Toren voor loper, zwakke d-pion en zwart heeft sterke loper. Verdict: nee

De sterke witspeler kon geen verdict maken en rekende in cirkels om in tijdnood dan maar snel zonder na te denken de ‘’veilige’’ zet Lc3 te spelen die in het volgende fiasco uitmondde: 1.Lc3 Pf4 2.Dg4 h5 3.Dd1 h4 en wit kon inpakken. 

Na zelf aan deze positie te hebben gewerkt en de gedachten van de witspeler te hebben gelezen ga je het volgende concluderen:
1) Er is onnodig veel tijd en energie verloren gegaan door constant van de ene zet naar de andere zet te springen.  è wees gedisciplineerd! en bereken elke zet apart totdat je een verdict hebt gemaakt vooraleer  een volgende kandidaatszet te berekenen!!!
2) Door tijdsnood/wanhoop wordt er snel een ‘’veilige zet gespeeld zonder die na te checken. è speel geen zet vooraleer die te berekenen en er een verdict over te vellen!!!

Kotov’s methode  gaat veel dieper, (niveaus van rekenen,…) maar ik ga wachten totdat mijn rating rond de 2200 ligt vooraleer mij verder te verdiepen in de Kotov-methode J.

Persoonlijk heb ik problemen met de nadruk die Kotov op ‘’kandidaatszetten’’ legt. Ik vind niet dat je gewoonweg verschillende zetten moet zoeken en die dan allemaal gaat berekenen om dan jouw zet te spelen. Vooral als de beste zet spelen jouw doel is, vind ik het moeilijk om dan direct naar enkele ‘’kandidaatszetten’’ te zoeken. Liever zoek ik naar 1 zet om die dan te berekenen waarna ik eventueel kijk of er een betere zet is. (Wanneer jouw zet niet werkt is het natuurlijk aangeraden om naar een andere zet te zoeken).

Daarom heb ik voor mijzelf de methode van Calculation wat gemodificeerd en focus ik niet op meerdere kandidaatszetten. Ik heb de gemodificeerde methode teruggevonden in ‘’Imagination in chess’’ van Gaprindashvili.

















Dit is het model dat ik in mijn eigen spel tracht te volgen. Dus als conclusie is het belangrijk:
1.       Analyseer de positie
2.       Bekijk jouw gekozen zettensequentie(s)
3.       geen zetten spelen zonder verdict.
4.       Wees gedisciplineerd en niet van de hak op de tak rekenen.
5.       Denk in zettensequenties en niet in zetten.

Ik wil nog een woordje kwijt over het concept verdict. Jouw verdict gaat variëren naargelang jouw kennis en niveau.

Dus zoals ik al in mijn intro zei is de kennis niet genoeg, en moet er gewerkt worden aan de bekwaamheid om die kennis ook om te zetten achter het bord. Hiermee wil ik enerzijds kwijt dat oefeningen op ongeacht welk thema, rekenen inhoud. Anderzijds verwijs ik graag door naar Gaprindashvili’s meesterwerk ‘’Imagination in chess’’ (750+ zware oefeningen die hoofdzakelijk over rekenen gaan). Dit boek is geavanceerd, maar inspanningen om ‘’imagination in chess’’ te doorploegen gaan wonderen verrichten. Ook is er een nieuw boek ‘’grandmaster preperation-calculation’’ die ik nog niet heb bekeken.

Bedankt om te lezen. Feedback, vragen, meningsverschillen zijn altijd welkom.

PawnMayhem

22 opmerkingen:

  1. Ook ik ben een patzer; ik ben nooit boven de 1850 uitgekomen (KNSB). Dus ik ken je situatie. Ik heb eerst drie aanvullingen:
    1. wees genadeloos qua zelfkritiek.
    2. identificeer steeds weer je zwakste punt en werk daar het hardste aan.
    3. besteed aandacht aan alle drie de partijfasen: opening, middenspel en eindspel. Laat je niet voor de gek houden door Capablanca (alleen eindspel voldeed ook niet voor hem in 1927); het overgrote deel der partijen, zeker op ons niveau, wordt in het middenspel beslist. Die fase heeft dus de meeste aandacht nodig, maar je mag de andere twee niet verwaarlozen.
    Wat je openingen betreft: zorg dat je allerlei verschillende type stellingen op het bord kunt krijgen. Speel gambiet, maar verdedig je er ook tegen. Speel met de geïsoleerde damepion a la Tarrasch en speel er tegen a la Nimzowitsch. Speel stellingen waarin beiden een geïsoleerde damepion hebben a la Botwinnik. Speel varianten met tegengestelde rochades. Speel 1.e4 e5 met wit of met zwart of met allebei. Vermijd voorlopig echter gesloten stellingen.
    Leer maar een paar variantjes uit je hoofd; concentreer je op ideeën. Meestal zul je toch binnen 10 zetten uit de boeken zijn.
    Voor wat het middenspel betreft: studeer en tactiek en strategie. De twee zijn met elkaar verbonden, tenzij je een koffiehuisschaker wilt worden en op trucjes wilt spelen. Kijk echter ook niet neer op trucjes, want valstrikken die je stelling niet verslechteren als je tegenstander ze vermijdt leveren punten op.
    Vergeet Kotov. GM's denken niet zo. Schaf Herman Grooten en Jeremy Silman aan. Hun boeken zijn voor ons bedoeld en op ons niveau geschreven.
    Tactiek oefen je het beste door puzzels op te lossen - uit het hoofd. Lukt dat niet, speel dan de oplossing na zonder bord.
    Wat eindspel betreft moet je eerst de algemene principes onder de knie krijgen. Awerbach heeft eens een prima boekje geschreven dat "Wat iedere schaker van het Eindspel moet weten" heet. Begin met zoiets. In korte tijd is je eindspel goed genoeg om niet al teveel gewonnen stellingen om zeep te helpen. Wees selectief met gespecialiseerde studie van bijzondere stellingen. Als je er duizend leert waarvan je er maar één een keertje tegenkomt besteed je je tijd niet effectief. Een effectievere besteding had je misschien vijf tot tien punten opgeleverd ipv een halfje. In je database zit misschien Nieuweboer-Arp, Haarlem 1997. Daar gaf ik op met remise binnen handbereik. Het bulletin had medelijden met me. Ik niet - ik vond het veel erger dat ik de fout 7.Tf1 beging ipv 7.d4 te spelen, dat ik uiteraard ook gezien had.
    Naarmate je de ELO-ladder beklimt zal je eindspel echter beter moeten worden.
    Als mijn geheugen me niet bedriegt ken ik de stelling al; De Groot heeft hem 75 jaar geleden eens aan een paar schakers voorgelegd om hun hardop uitgesproken commentaar vast te leggen. Zoniet, dan is het hetzelfde patroon.
    Spoiler: hier komt de oplossing.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nogmaals de waarschuwing: hier komt de oplossing.






    Ik begin met stukken te tellen. Zwart heeft drie stukken in de verdediging (de koning telt mee) en wit vijf in de aanval - misschien zes, als we Ld2 mee mogen tellen. Volgens mij was het Rudolf Spielmann die stelde dat een meerderheid van twee vereist is voor een winnende aanval. Aan die vereiste is dus voldaan.
    Vervolgens stel ik vast wat de zwakten zijn. Dat zijn f7 en h6. Er zijn dus maar twee kandidaatzetten en dat zijn Pxf7 en Lxh6. Wegens Lb3, Te1 en Dh5 ligt de eerste het meeste voor de hand. En jawel: 1.Pxf7 Kxf7 (Dxf7 2.Lxe6+) 2.Txe6 Dxe6 (als de dame ergens naar toe gaat volgt een aftrekschaak en/of valt Pg6) 3.Dxg6+ wint, want de zwarte dame is gepend.
    Uit mijn hoofd en daarna pas gecontroleerd met Rybka.

    Kotov rept helemaal niet over selecties als deze en in het schema van Gaprindashvili kan ik het ook niet terugvinden. Toch is dit mi vereist om winnende combinaties te vinden. Volgens mij zijn ze altijd gebaseerd op zwaktes in de stelling van de tegenstander. Daarom moet je ook strategie studeren - dat helpt je zwaktes te identificeren. Het helpt je ook bij de voorafgaande fase. Soms zijn zwaktes voldoende verdedigd en is er geen winnende combinatie. Gebruikelijke methoden zijn dan: een extra stuk erbij halen; een verdedigend stuk afleiden; het sterkste verdedigende stuk afruilen.
    Zoals Spielmann zei: "ik combineer net zo goed als Aljechin, alleen krijgt hij altijd gelegenheid om te combineren en ik niet."
    Stellingen met winnende combinaties komen niet vanzelf.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Mooi artikeltje over jezelf te verbeteren in het schaken. Een Engelse blog die in dit soort artikeltjes gespecialiseerd is, is http://chessimprover.com/ Als ik wat tijd heb dan grasduin ik er geregeld al is het maar om bepaalde ervaringen te ontdekken.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. "Calculation is een werktuig tot jouw beschikking om in schaakposities goeie zettensequenties te produceren." Voor tactische schaakposities klopt dit maar in heel wat stellingen bestaat er helemaal geen zettensequentie die verplicht is. Zelfs de huidige sterkste computerprogramma's hebben met hun rekenkracht vaak geen oplossing voor stellingen waarin nauwelijks taktiek een rol speelt.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. In verband met de stelling in het artikel kan ik mij voorstellen dat de moeilijkheid vooral ligt in het taxeren van 1.Pxf7 Lxg3 daarna moet wit ook nog zien dat hij 2.Pxh6+ moet spelen en na 2...gxh6 3.Lxe6+ Het was nog steeds niet te laat om verkeerd te gaan met 3.Txe6. Tenslotte moet je na 3...Kf8 nog herinneren dat de zwarte pion op g7 al verdwenen is en je dus kunt slaan op h6 met schaak.
    Ik lees verder dat de witspeler in tijdnood terechtkwam dan kan ik mij goed voorstellen dat wit een pointe mist waardoor wit in cirkels begint na te denken. Zelf besprak ik op mijn blog ook een voorbeeldje in mijn artikel : http://schaken-brabo.blogspot.be/2013/01/tactiek.html

    BeantwoordenVerwijderen
  6. MNb: "2. identificeer steeds weer je zwakste punt en werk daar het hardste aan."
    Vandaag begint men af te stappen van deze klassieke trainingsmethode. Er wordt nu ook meer en meer aanvaard dat het specialiseren van de sterke punten, eveneens tot grote resultaten kan leiden. Echter ik vermoed dat het helemaal negeren van de zwakke punten evenmin uit den boze is.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Brabo: ik denk dat dat van het gestelde doel afhangt. Punt is namelijk dat mensen het over het algemeen niet leuk vinden om iets te doen waar ze zwak in zijn. Voor mij geldt dat zeker en nu ik je al een paar maanden volg lijkt mij dat voor jou ook te gelden. Ik heb zelf een paar keer geprobeerd aan mijn zwakke punten te werken en ontwikkelde binnen de kortste keren een onoverkomelijke tegenzin. Dat is het grote gevaar van de klassieke trainingsmethode. Mijn tegenzin verdween pas weer als ik ging doen wat ik leuk vond, bv. nieuwe combinaties in de Traxler proberen te vinden.
    PawnMayhem heeft zich echter ten doel gesteld GM te worden. En GM's hebben slechts relatieve zwaktes - op hun zwakste punt zijn ze nog altijd superieur dan ik op mijn beste punt (zoals blijkt uit het feit dat ik ...Lxg3 ben vergeten mee te nemen).
    Niettemin is het uiterst belangrijk voor PawnMayhem plezier te bewaren, iets wat vader Polgar ook altijd heeft beseft.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Als je 2.Pxh6+ niet ziet moet je tóch 1.Pxf7 spelen omdat na 1...Lxg3 het normale 2.hxg3 veilig is (ik had die zet overschat) en zwart zelfs de gelegenheid geeft de fout in te gaan.
    Was wit in tijdnood toen hij/zij voor deze stelling stond of veroorzaakte het denken in cirkels de tijdnood?

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Brabo:

    ik heb bewust voor "een werktuig" en niet "het werktuig" gekozen waardoor ik ruimte laat voor de gedachte dat calculation niet altijd nodig is.
    definiëren is tricky en neemt veel tijd in beslag :)

    PawnMayhem

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Indien u als jonge twintiger slechts een niveau van 1600 hebt bereikt, dan is het, als algemene regel, gewoonweg te laat om nog GM te worden.
    Bovendien is, zelfs voor de meest talentrijke jongeren, professionele coaching onontbeerlijk om dit niveau te bereiken. Zelf-analyse en de daaruitvoortvloeiende zelf-medicatie " het op eigen houtje identificeren van de eigen zwaktes, enz." is een contradictorische aktiviteit omdat het juist dit oordeelsvermogen vooronderstelt waarvan de praktijk leert dat men er niet over beschikt.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. @Johnny geudel:
    De algemene regel is dan men geen GM wordt ongeacht de leeftijd. De schrijver van het artikeltje schaakt nog maar 2 jaar en aangezien nog niemand na 2 jaartjes schaken GM is geworden, vind ik dat we hem het voordeel van de twijfel moeten geven.
    Ik ben akkoord dat coaching (professioneel of een 2000 speler voor een 1600 student) heel nuttig of zelfs noodzakelijk is om snel vooruitgang te boeken. Ik vind dat we op het vlak van persoonlijke coaching voor talentvolle spelers tekort schieten in Belgie als we vergelijken met de omringende landen.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. mijn ambitie op dit moment is om 1ste klasse interclub te spelen, terwijl mijn onrealistische droom GM is. (onrealistisch omdat ik in de toekomst niet genoeg wedstrijden zal kunnen spelen).

    Ik ga meerdere artikels proberen te schrijven en daarin mijn ervaringen neerpennen. Op dit moment staan er misschien het Belgisch kampioenschap op mijn agenda dus is het moeilijk om mijn vooruitgang te meten.

    PawnMayhem







    BeantwoordenVerwijderen
  13. @MNb

    bedankt voor je lange reacties vol advies.

    persoonlijk geloof ik in meerdere recepten, en hou ik niet van algemeen advies. Het zelf vinden van een studiemethode gaat je alleen ten goede komen. Zelf over de zaken nadenken gaat je alleen maar vormen.

    ook vind ik het belangrijk om de zaken van de eerste keer goed aan te leren. Dus omdat rekenen 1 van mijn grootste zwaktes is (ik heb in het laatste half jaar 3 gewonnen posities tegen +2000 spelers verloren door rekenkundige blunders). En vind ik het belangrijk om de dingen van de eerste keer goed aan te leren. Daarom dat ik het begrip rekenen/calculation goed heb onderzocht en neergepend om het vanaf nu te verbeteren.

    Ook vind ik "schaken vanuit altijd dezelfde achterliggende gedachte" niet bij mij passen waardoor ik geen Silman lees die teveel op zwakheden fixeert.

    PawnMayhem

    BeantwoordenVerwijderen
  14. De algemene regel is dat "de meest talentrijke jongeren" met " professionele coaching" GM worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. @PawnMayem: "persoonlijk geloof ik in meerdere recepten"
    Dat is zeker verstandig.

    "Het zelf vinden van een studiemethode gaat je alleen ten goede komen."
    Dit niet. Het wiel zelf opnieuw uitvinden kost je nodeloos veel tijd. Didactiek is al zeer lange tijd een respectabele studie. Als ervaren leraar kan ik je verzekeren dat de didactiek van Silman dik in orde is. Dat geldt ook voor Grooten en Euwe (ouderwets, maar beslist niet achterhaald). Je spreekt jezelf tegen: als je verscheidene didactische recepten wilt proberen moet je Silman juist niet overslaan. Het is bv. heel interessant Euwe's puur positionele benadering te vergelijken met wat Silman schrijft over "imbalances" (kent iemand daar een goed Nederlands woord voor?), zeker als je het in historisch perspectief zet.

    "omdat rekenen 1 van mijn grootste zwaktes is"
    Dan zou het Stappenplan van de KNSB een prima begin zijn; wel even uitzoeken welk niveau bij je past (Stap 1 is voor de absolute beginners).
    Er zijn ook op internet wel sites te vinden waar je opgaven kan oefenen zoals ik hierboven heb beschreven.

    @Johnny Geudel: je presenteert een cirkelredenering, omdat GM's per definitie talent hebben.
    Daaruit volgt niet dat coaching overbodig is. Nou en of zorgt coaching voor meer vooruitgang, anders zou het gehele onderwijs overbodig zijn en ieder kind zichzelf wiskunde kunnen aanleren. Punt is alleen dat niet iedere amateur zich professioneel schaakonderwijs kan veroorloven, om welke reden dan ook.
    Wat PawnMayhem's vooruitzichten betreft - er zijn ook schakers die na hun 40e nog GM worden. Natuurlijk is de kans kleiner naarmate je op latere leeftijd begint, maar de kans is er. Niet geschoten is altijd mis.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Typische wartaal van een 1850-speler.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. echt structureel en fundamenteel beter worden is onmogelijk zonder door de pijngrens te gaan.
    Enkel dingen doen die leuk zijn is een privilege dat voor patzers en amateurs is weggelegd.


    begin een keer met eeuwe's theoretische eindspelletjes. tegen dat je die techniek in de vingers hebt zijn we een jaar verder. probeer eens stap 4,5,6 vd stappenmethode. ook dat kost minimum een jaar tot je de patronen opgepikt hebt en ze herkend in een partij. zul je beter worden? ja. is het verschrikkelijk frustrerend? absolutt. daarna kun je een keertje aan de russische methode beginnen mbt stellingsanalyses en dat is een levenwerk.

    BeantwoordenVerwijderen
  18. "Enkel dingen doen die leuk zijn is een privilege dat voor patzers en amateurs is weggelegd."
    Dit is volgens mij te kort door de bocht. Het is namelijk zo dat sterke spelers veel meer dingen in het schaken leuk vinden dan de gemiddelde amateur.

    BeantwoordenVerwijderen
  19. GM worden op 'latere leeftijd' lijkt me nogal erg ambitieus maar is volgens mij wel mogelijk als...

    1.Je stopt met werken
    2.Je vriend(in) buitengooit
    3.Fulltime schaken: per dag pakweg 2u opening studeren, 2u taktiek oefenen en 2u eindspel bekijken
    4.Je veel toernooien speelt, liefst met sterke tegenstanders
    5.Je een privécoach inhuurt om telkens na de toernooien specifiek advies te krijgen
    6.Veel sporten om het fysiek allemaal te bolwerken
    7.En een beetje talent hebben zal ook helpen

    Als je dit er allemaal voor over hebt dan lijkt het me zeker mogelijk om die felbegeerde titel te verwerven. Mij lijkt het wat overkill, rijk word je er niet van en een vriend(in) eraan overhouden zit er waarschijnlijk ook niet in!

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Ik ben akkoord KAra.
    Nu de auteur, PawnMayhem heeft zich al verduidelijkt in de commentaren dat hij voor zichzelf een niveau van 1ste klasse (Belgische?) interclub als maximaal haalbare ziet. Om dit te bereiken, hoef je m.i. geen al te zotte dingen doen.

    De auteur wou reacties en die heeft hij gekregen door een uitdagende titel te kiezen. Voor mij is hij geslaagd in zijn opzet.

    Is de titel misleidend? Ik vind persoonlijk van niet want wat de auteur beschrijft, kan best ook gebruikt worden voor een jonge zeer talentvolle speler op de weg naar een GM-titel. Ik beschouw het artikeltje waardevol voor de minder ervaren speler en misschien ook wel voor coaches. Deze blog hoeft helemaal niet steeds dezelfde type spelers (sterkte, leeftijd,...) aan te spreken. Nieuwe auteurs zijn steeds welkom (zelfs als ze een totaal andere invalshoek gebruiken).

    BeantwoordenVerwijderen
  21. "Is de titel misleidend?"
    Nee. Er is toch niets mis mee om jezelf een doel te stellen, ook al weet je dat het vrijwel onhaalbaar is?

    Nog wat tips van iemand die er verstand van heeft:

    http://www.qualitychess.co.uk/blog/?p=1776

    Ik zou als 1600 speler niet alle tips onmiddellijk en tegelijk overnemen, maar op de lange duur zijn ze onvermijdelijk.

    Briljant antwoord, Johnny Geudel. Je veegt 23 eeuwen logica in één zwaai weg met één simpele ad hominem. Grote klasse. Maakt alle inhoud overbodig.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. "23 eeuwen logica in één zwaai weg", " alle inhoud overbodig",m.a.w. uw levensverhaal.

    BeantwoordenVerwijderen