Tientallen Belgen (vooral Vlamingen) spelen in de Nederlandse interclub. Sommigen doen dit al vele jaren. De eenvoudige reden is dat er in Belgiƫ doorheen het jaar naast de Belgische interclub weinig keuze is van (interessante) tornooien. Veel clubs organiseren zelfs geen clubkampioenschappen of de sterkere spelers hebben geen of weinig interesse om mee te spelen.
Zelf speel ik ook sinds 2019 opnieuw mee in de Nederlandse interclub. Ik zeg opnieuw omdat ik in een ver verleden dit al deed. Tot 2006 speelde ik voor de Pion Roosendaal maar met de geboorte van mijn kinderen heb ik toen beslist om alle schaakactiviteiten in het buitenland te schrappen. Vandaag echter zijn die kinderen ondertussen opgegroeid en verlangen niet langer dat ik altijd thuis aanwezig ben.
Dus in 2019 vervoegde ik de schaakclub van mijn zoon Hugo: Landau-Axel. Aanvankelijk speelden ik en Hugo samen de wedstrijden maar toen Hugo afhaakte door het voetbal, speelde ik alleen verder voor Landau tot 2022. Ik heb er graag gespeeld maar in derde afdeling (4de volgens Belgische maatstaven want er is in Nederland een meesterklasse boven de eerste afdeling) kreeg ik vaak oninteressante partijen te spelen. De spreekwoordelijke druppel was wellicht mijn partij tegen de ongekwoteerde speler Ruben Berend.
Het is niet leuk om naar het buitenland te rijden om tegen een beginner te spelen dus iedereen begreep dan ook mijn beslissing om voor het seizoen 2022-2023 de overstap te maken naar de Stukkenjagers. Die club was net gepromoveerd naar de hoogste afdeling (meesterklasse dus) en kon iemand met mijn elo goed gebruiken. Ik had mezelf als reserve opgegeven (ik wou niet de plaats inpikken van een basisspeler) maar speelde uiteindelijk toch 6 van de 9 partijen mee. Het spreekt voor zich dat mijn tegenstanders in de meesterklasse beduidend sterker waren dan het jaar voordien bij Landau op 1 uitzondering na. Tot mijn grote verwondering had mijn tegenstander van Charlois Europoort geen rating.
Het reglement laat het toe en Charlois Europoort wou de andere teams niet verzwakken door een speler door te geven aan het eerste team. Ik heb er mijn bedenkingen bij want het inzetten van beginners in de meesterklasse kan alleen maar het imago van het schaken in Nederland beschadigen. Sommige clubs denken echt alleen maar aan hun eigen korte termijn belangen.
Bovendien doordat ik slechts remise had gespeeld, werd er ook niet nagelaten om nog even flink na te trappen door Charlois Europoort. "Haha je kan zelfs niet eens winnen van een beginner!" en "Heb je niet gezien dat hij geregeld afwezig was van zijn bord?" Het is maar een grapje werd er snel bijverteld toen ik meer uitleg wou krijgen. In tijden waar elke dag wel ergens een bericht over valsspelen wordt verspreid, vond ik het op zijn zachtst gezegd misplaatst.
Trouwens de remise kwam voornamelijk tot stand omdat ik niet op voorhand wist dat mijn tegenstander ongekwoteerd was. Ik had uiteraard mij niet voorbereid op hem en voor de partij kon (maar ook wou) niemand mij enige informatie geven over mijn tegenstander. De naam van mijn tegenstander kreeg ik 1 minuut voor aanvang van de partij waardoor ik niet de kans kreeg om het zelf op te zoeken. In de slotpositie had ik nooit remise voorgesteld tegen een ongekwoteerde speler met een match die moeilijk aan het verlopen was voor de Stukkenjagers. Ik had ook zeker sneller gespeeld tijdens de partij.
We kunnen dan ook de vraag stellen of een speler het recht moet hebben om te weten of een tegenstander ongekwoteerd is of niet (en ruimer genomen de elo). Zo laat chess.com de ratings niet zien in defaultmode (focusmode) omdat ze menen dat die info niet noodzakelijk is om optimaal te schaken. In mijn artikel Spelen op de man gaf ik al veel eerder aan dat dit niet klopt. De rating van een tegenstander is een belangrijke leidraad. Tot ik wist hoe onderstaande focusmode (kan worden uitgeschakeld) heb ik bij elke partij geklikt op het chess.com-profiel van mijn tegenstanders (met dus verlies van kostbare seconden in de blitz).
De focus-Mode knop in chess.com |
Nu als je de 2 bovenstaande partijen naspeelt dan merk je ook op dat beide spelers allesbehalve beginners zijn in de zin van net de spelregels geleerd. Bij gebrek aan informatie over mijn tegenstander van Charlois Europoort had ik hem tijdens de partij geschat tussen 2100-2200 elo. In de partij maakte hij nergens een duidelijke fout en zijn 10de zet vond ik behoorlijk knap (des te meer als ongekwoteerde speler). Achteraf was ik niet verwonderd dat hij recent al had gewonnen van enkele 1900 spelers. Mijn ongekwoteerde tegenstander van de eerste partij, Ruben Berend kwam dan weer later binnen met een stevige 2036 fide.
Naast de ondergekwoteerde spelers zien we dus tegenwoordig ook meer dan ooit ongekwoteerde spelers die vaak onmiddellijk (wellicht dankzij online schaken) op een veel hoger niveau spelen dan beginner. Het is geen toeval dat net nu Fide een oproep doet om het ratingsysteem te herbekijken. De trend van ondergekwoteerde en ongekwoteerde spelers blijkt (vooral in de onderste eloregionen) deflatie te veroorzaken en deflatie is veel slechter dan inflatie voor het schaken. Door deflatie zijn spelers veel meer terughoudend om te schaken en worden er dus minder partijen gespeeld (en bijgevolg minder inkomsten voor fide).
Sommigen denken dat de deflatie vanzelf zal stoppen op termijn wanneer de elos van de nieuwe spelers hun speelsterkte bereiken. Echter een speler zoals Ruben hierboven is ondertussen al gestopt met schaken en andere nieuwe spelers hebben zijn plaats ingenomen. Ik bedoel er is een voortdurende influx van nieuwe spelers die rating uit het systeem nemen en na een tijdje verdwijnen. Met het huidige elosysteem is er geen stabiliteit.
Er bestaat nochtans een makkelijke oplossing hiervoor en dat is elocorrecties inruilen voor eloprestaties wanneer een speler minder dan x partijen heeft gespeeld. Elocorrecties werken te traag voor de vele jonge spelers die online razendsnel verbeteren. Een eloprestatie op basis van y partijen (bv gespeeld in het voorbije jaar) zal een veel nauwkeuriger beeld geven van de speelsterkte. Voor de oudere elo's zou ik blijven werken met elocorrecties maar ik zou dan ook de eloprestatie als elo bij de verwerking gebruiken voor partijen tegen nieuwe spelers. In Cap d'Agde 2022 had ik elo gewonnen i.pv. elo verloren indien eloprestaties van mijn tegenstanders was gebruikt i.p.v hun (vaak) veel te lage actuele ratings. Het kostte mij verschillende maanden om dat eloverlies terug recht te trekken.
Brabo
Ik had al lang gemerkt dat 358 elogrens nationaal , de grens waar zogezegd spelers met groter verschil 100 op 100 halen niet zo uitpakt. Ik ben er zeker van dat er enkele % lager wordt gescoord.
BeantwoordenVerwijderenNu stelt de fide vast dat in de tijd 1500 spelers almaar meer winnen van 2100 spelers in de tijd ! We zijn zelfs over de 10% gevlogen.
Als bij 600 elo alsmaar meer % vd parijen verloren gaan (of remise) en de sterkere spelers a.h.w tegen de muur aanlopen, moet er inderdaad iets gebeuren. We moeten nieuwkomers niet gaan schuwen en de sport voor iedereen attractief houden Dat is in het belang van het overleven vd sport, of mensen geraken gefrustreerd en stappen uit het circuit.
Ze zouden bijvoorbeeld de elos kunnen laten maar de elopuntenspreiding (in termen van winst en verlies punten) uitbreiden naar een range van 600 punten. Zo kan de sterkere speler kleine restjes accumuleren in die 90 gewonnen matchen om die 10 verloren parijen te compenseren.
Omdat sterkere spelers minder in die regionen spelen vallen die eruit, naar dat is ook niet fair. Als elke -2000 nu reeds ondergekwoteerd is schuift het probleem ook degressief op naar meesterniveau in de tijd.
Misschien is het voor hun dan beter met een andere lagere coefficient te werken om dat voor hun , en in hun deelnames in open tornooien, wat te temperen en zo kan de winst/verlies elo tabel spreiding naar 600 elo verschil voor iedereen. Het is erna dan aan de speler zelf en hun evolutie aldaar om daar al dan niet munt uit te slaan ipv iedereen over
dezelfde kam te scheren.
" Omdat sterkere spelers minder in die regionen spelen vallen die eruit, maar dat is ook niet fair. Als elke -2000 nu reeds ondergekwoteerd is schuift het probleem ook degressief op naar meesterniveau in de tijd."
VerwijderenAls je het fide-artikel over deflatie in detail leest, dan wordt het ook gezegd dat de deflatie van de voorbije 10 jaar verder gaat dan de 2000 elo. De fide heeft echter schrik om aan die hogere elo's te sleutelen wegens de impact op titels. De deflatie is zonder twijfel ook veel kleiner bij die hogere elos. Als je mij vandaag 50 elo bijgeeft dan zou ik plots 24 elo boven mijn piekrating staan. Ik zou dit toch heel raar vinden op mijn leeftijd (47 jaar).
Hallo Brabo, onlangs ontdekte ik je blog. Wat een ongelooflijke hoeveelheid interessante content. Complimenten! Ik heb alleen wel een technisch probleempje: ik zie de naspeelbare bordjes van chess.com niet op mijn i-phone. Terwijl ik wel chess.com gebruik. Ik mis blijkbaar een of andere app of plug-in. Enig idee hoe ik dit oplos?
VerwijderenJe kan altijd op het meest linkse icoontje drukken "Go to Analysis" waardoor je op de website van chess.com alles kunt naspelen. Heb je dat al geprobeerd? Op mijn Android-gsm zie ik alles.
VerwijderenZelf gebruik ik bijna uitsluitend de computer om naar de schaakblog te gaan.
Op de plek waar het naspeelbare element zou moeten staan, zag ik helemaal niets (een witte leegte). Ik schrijf nadrukkelijk “zag”, want ineens lijkt het probleem zich vanzelf te hebben opgelost. Ik had dit blijkbaar eerder moeten vragen. Ik ga verder met lezen, oh nee nu eerst werken.
VerwijderenEr zijn veel schakers die deze blog kennen maar er zijn ongetwijfeld nog heel veel schakers die het niet kennen en het wel interessant zouden vinden. Ik heb nooit echte reclame gemaakt voor de blog omdat ik dan opdringerig zou overkomen maar misschien ben ik daarin verkeerd.
VerwijderenDeze blog is al meer dan 11 jaar aan het lopen dus met een agressievere marketing was wellicht meer te bereiken. Nu dit is allemaal onbezoldigd werk dus optimaliseren was voor mij nooit een prioriteit.
Die chess.com plug-in is niet altijd stabiel dus ik heb al eerder meegemaakt dat je eens moet refreshen. Die zwarte band onderaan vind ik ook niet mooi maar is een recente update van chess.com aan hun plug-in. Ik vermoed dat ze het gedaan hebben om hun merknaam beter in de verf te zetten. Dat is het nadeel van gratis software te gebruiken.
VerwijderenMet een meer representatieve en beter gespreide winst/verlies kans uitgebreid van 358 ELO (fide 400 ELO ?) naar 600 ELO hoeven we de ELOs niet aan te passen en werkt het zelfregulerend. We moeten vermijden dat iedereen naar 2000 elo opschuift en de 2000 spelers zelf in de kou blijven staan. Uiteraard zullen zij op korte termijn , mits voldoende spelen wel gemiddeld hun nieuw evenwicht naar boven terug herwinnen maar dat is niet meteen zoals in de onder 2000 groep. Het blijft een ingreep achter de 'groene' tafel en ik meer de mening toegedaan dat iedereen het beter onder elkaar uitvecht, de ene zal al succesvoller zijn dan de andere, maar dat is een kwestie van gedrevenheid.
BeantwoordenVerwijderenIk geloof niet dat een betere spreiding van de 358 elo (400 fide) naar 600 veel effect zal hebben. Voor iemand van factor 40 gaat het over maximum 3,2 elo extra per partij.
VerwijderenBovendien is het reeds zo dat fide de limiet van 358 elo (400 fide) heeft afgeschaft vanaf de 2de partij. Dat betekent dus dat enkel de eerste partij beperkt wordt in ratingspreiding.
Tenslotte ben ik tegen ratingspreidingen omdat het opnieuw een maatregel is die minder spelen stimuleert. Ik ken meerdere sterke spelers die niet meer spelen wanneer ze minder dan 1 elo kunnen winnen per partij.
"werkt het zelfregulerend"
VerwijderenIk schrijf het in bovenstaand artikel dat zelfregulerend niet kan doordat het spelersbestand te veel en snel wijzigt. Er zijn massaal veel spelers die beginnen en na enkele jaren weer stoppen met schaken. Het huidige elosysteem krijgt niet de tijd om te stabiliseren.
Ik wil ook nog even meegeven dat de afschaffing van de 400 punten fideregel vanaf de 2de partij nog maar in voege is sinds januari 2022 zie https://handbook.fide.com/chapter/B022022. Ik vind het dan ook vrij absurd dat fide nu die regel linkt aan de deflatie. Die afschaffing is er gekomen doordat Igor Rausis erin geslaagd was om jaren zijn elo op die wijze op te pompen zie https://en.chessbase.com/post/58-year-old-gm-igors-rausis-caught-cheating-at-the-strasbourg-open (wat dan weer op zijn beurt twijfelachtig is daar hij gepakt werd voor valsspelen).
VerwijderenTenslotte men komt nu ons zeggen dat er al zeker 10 jaar deflatie aan de gang is. 10 jaar !! Het is geen reclame voor de efficiƫntie van fide.
Neem coefficient 32, als je nu heden tendage in Belgie tegen iemand met 358 elo of meer onder je speelt, krijg je 3.2 elo extra. Zou het gezien de reeele gemeten kansen (dat er nu sl meer dan 12% vd matchen schipbreuk wordt geleden bij verschillen van maar liefst 600 elo !!!) niet beter zijn dat je bij 300 punten verschil (net in het midden van mijn voorstel van op te trekken tot 600 punten verschil) ve, 8 punten kan winnen ? Ter vergelijking met nu zou je in het elo interval verschil van 189-197 als sterkere pas 8 elo kunnen winnen. Dat lijkt me nu een stuk lastiger.
BeantwoordenVerwijderenOp die wijze kan je de elos laten zelfreguleren en dit systeem met de grotere spreiding hanteren.
Ja de elo verschillen zijn groot. Maar de geijkte vaste spelersgroep kunnen nu navenant meer punten bekomen van hun 'zwakkere / ondergekwoteerde' tegenstrevers. Ze zullen nog altijd meestal winnen maar nu ook in al die gewonnen matchen paar elotjes per partij sprokkelen.
Op die wijze bouwt de sterkere speler in de gewonnen matchen (neem 88% vd partijen) een buffer op die een onvermijdelijke verliespartij (12% in het 1500-2100 verhaal) opheft, gemiddeld gesproken is er dan nog niemand van de mensen die deel uitmaken vd vaste spelerspool , die daaronder lijdt nadien.
Omgekeerd zullen de zwakkere spelers nu meer keer , paar extra elotjes verliezen maar bij die 12% 'stunten' meer bekomen. Ook hier heeft zich dat gemiddeld gezien op.
BeantwoordenVerwijderenIk hanteer het max eloverschil verhaal maar het is uiteraard op elk elo verschil niveau van toepassing.
Op https://www.chess.com/news/view/fide-mathematician-proposes-changes-to-improve-rating-accuracy kan je zien dat normaal bij 600 elo verschil de kansen 92-8 moeten zijn maar vandaag zien we 85-15.
VerwijderenDat los je absoluut niet op door grotere elos toe te kennen bij eloverwerkingen (je stelt eigenlijk een soort verhoging van de k-factor voor). Integendeel ik verwacht zelfs een versnelde deflatie met zulk voorstel (want de lagere elos die blijven veel meer scoren dan de verwachting en krijgen hiervoor nog extra elos).
Een voorbeeldje speler A wint 8/10 keer van speler B. 8 keer wint speler A 4 elo dus 8 x 4 elo = 32 elo winst. 2 keer verliest hij wat betekent met factor 32 = 32-4 = 28 elo verlies dus 2 x 28 elo = 56 elo verlies. Nettoverlies na 10 partijen wordt 24 elo.
VerwijderenVerdubbel je de elowinst bij winst dan verdubbel je ook het eloverlies bij verlies dus verdubbel je het nettoverlies na 10 partijen = 48 elo.
Je ziet dat dit zelfs de deflatie nog verder versneld. Het probleem ligt niet bij minder of meer elos geven maar bij de kans. In het voorbeeld moet de A-speler 8,75/10 winnen i.p.v 8/10. Dan zou het systeem in evenwicht zijn. De lagere elo heeft dus een te lage elo. Bovendien stoppen die lagere elo's meestal snel met schaken en komen er telkens weer nieuwe te lage bij. Waarom hebben die te lage elos een te lage elo, daar ligt het probleem.
Het is maar een voorbeeld, maar als mensen met 600 punten verschil dermate winnen moet dat ook in de kansrekening en dito formule terug te vinden zijn. De span van 600 is zelfs te klein dan. Misschien moeten we dan toch eerst de inhaalbeweging doen en de verschillen verschrompelen. Alleen vernietig je dan je statistische vergelijkingsbasis met nu. Tevens is de operatie eenmalig en ziet het ernaar uit dat de instroom nog wel effe voortdoet. Het netflix effect is weg, covid lockdowns ook maar de online wereld draait op volle toren, en zo ook het online schaken. En AI vindt zijn weg in neurale netwerken en schaken is nog altijd de zandbak voor wetenschappers. Het oude spel is nog altijd aan zijn opmars bezig en blujft ook in de belangstelling staan.
BeantwoordenVerwijderenEen minimumelo lijkt me wel aan de orde maar of dat veelverliezers weerhouden om te stoppen is nog maar de vraag. Alleszins tornt men dan minder aan de core schakersgroep.
Er wordt best iets structureel gedaan aan wat men in de statistiek de standaard normale curve noemt en hoe de elo groepen uitgesmeerd zijn op het schaakterrein.
De fide heeft de spelersgroepen in kaart gebracht maar de elo formule is beter gediend van een betere kansrekening.
De elo toeslag is een inhaalbeweging maar is statisch, dus deflatie blijft nog wel even aanhouden. Er moet iets structureel gebeuren om dat na de 'reset' in de hand te houden.
.
Ik begrijp wel niet hoe het voorstel om 2 fictieve remises tegen een 1800 op te nemen in de ratingberekening daar een oplossing biedt. Er zijn zovele spelers die zo weinig spelen en hoe moet dat dan met een 1900 speler ?
Enfin de discussie is on, aan een oplossing zijn we nog niet. Het is nu pas bekend en er zouden ook wel eens onterechte niet wetenschappelijke redenen kunnen zijn van invloedsgroepen in en om de fide om er een heel aparte draai aan te geven. To be continued.
Dank je Helmut, voor je toelichtingen !
"Misschien moeten we dan toch eerst de inhaalbeweging doen en de verschillen verschrompelen"
VerwijderenMijn voorstel doet dat deels ook. Ik schaf alle elo's af van de jongeren en bereken een nieuwe op basis van heel recente prestaties. Bijvoorbeeld voor mijn zoon zou ik hem gewoon de TPR geven van Gent dus 1966 en zijn oude 1802 vervalt. De elo van zijn tegenstanders wordt ook onmiddellijk (en retro-actief voor Gent) met de 1966 berekend ipv 1802. Dit is makkelijk te implementeren, vind ik heel verdedigbaar en zal onmiddellijk een grote impact hebben op het algemene elosysteem.
Ik zou wel ergens een grens trekken tot waar prestaties te gebruiken voor jongeren dus iemand die 2500 TPR haalt met 8/9 tegen zwakke tegenstand, zou ik niet 2500 elo geven.
"Een minimumelo lijkt me wel aan de orde maar of dat veelverliezers weerhouden om te stoppen is nog maar de vraag. Alleszins tornt men dan minder aan de core schakersgroep."
VerwijderenDe gemiddelde elo in Belgie is vandaag 1600 (nog lager als je ook de niet-gekwoteerde zou meerekenen). Men wilt de minimumrating op 1400 leggen maar dan schat ik dat heel veel spelers (en vooral jongeren) uit de boot zullen vallen. Dat is helemaal niet ok want zij hebben ook recht op een elo en zullen dat ook vragen. Je kan als federatie (zoals in Belgie, Nederland) natuurlijk een parallel elosysteem (blijven) onderhouden maar dat is een heel slechte noodoplossing.
"Enfin de discussie is on, aan een oplossing zijn we nog niet."
VerwijderenJa dat zegt fide ook. Ze doen een voorstel maar het feit dat ze een open discussie willen voeren, zegt ook dat ze erg twijfelen over hun eigen voorstel. Ik verwacht sowieso dat er tegenvoorstellen zullen komen zoals bij eerdere wijzigingen ook al gebeurde. Ik hoop alleen dat we weer geen 10 jaar zullen verliezen met een verkeerde beslissing. Veel spelers zijn de elo-perikelen erg beu geworden.
"Ik begrijp wel niet hoe het voorstel om 2 fictieve remises tegen een 1800 op te nemen in de ratingberekening daar een oplossing biedt"
VerwijderenMen vertrekt van de veronderstelling dat de initiƫle rating de belangrijkste reden is dat er deflatie ontstaat omdat heel snel blijkt dat de initiele rating vele honderden punten onder de werkelijke speelsterkte ligt. Dit klopt voor veel jongeren maar men zit aan symptoombestrijding te doen ipv. de ziekte echt aan te pakken. Wat men dus doet is om de eerste prestatie waarop de initiele rating gebaseerd is, met enkele honderden punten artificieel op te trekken zodat er een zekere buffer is voor het opvangen van de effecten die (vooral) online schaken op de progressie heeft.
Ik heb de berekeningen niet nagekeken maar ik vertrouw erop dat fide idd kan bewijzen dat het deflatie kan tegengaan. Het is een simpele maar heel lelijke oplossing. Nu en later punten artificieel blijven toevoegen, getuigt van een enorme knoeiboel.
Helaas komt het bij Charlois Europoort regelmatig voor dat er geschoven moet worden met spelers voor de 3 KNSB-teams. Er doen dan dus ook regelmatig spelers met een lage (of geen) rating mee in Ć©Ć©n of meer van de teams. Ook in het 1e team. Het is helaas ook voorgekomen dat er Ć©Ć©n of meerdere borden leeg bleef bij Ć©Ć©n of meer van de teams. Zelfs in het 1e team... Het lijkt me trouwens de eigen verantwoordelijkheid (en/of die van de teamleider) om de rating van de tegenstander te weten of te achterhalen. En als iemand geen rating heeft, lijkt me dat waarschijnlijk te wijzen op een beginner (op extern niveau).
BeantwoordenVerwijderen"Het lijkt me trouwens de eigen verantwoordelijkheid (en/of die van de teamleider) om de rating van de tegenstander te weten of te achterhalen."
VerwijderenDat is makkelijker gezegd dan gedaan als je slechts 1 minuut op voorhand de naam van je tegenstander krijgt. Ik vermoed dat zo goed als niemand er zou in slagen in de situatie die ik beschreef.
Nu ik snap wel dat het allemaal mag volgens het reglement. Dus het gaat mij enkel of we dit in de toekomst moeten trachten te vermijden of zoiets gewoon deel moet blijven uitmaken van het specifieke karakter in de Nederlandse interclub. Ik heb alvast een aantal lessen uit het voorval geleerd (en ik vermoed ook vele lezers).
"Er doen dan dus ook regelmatig spelers met een lage (of geen) rating mee in Ć©Ć©n of meer van de teams. Ook in het 1e team.,Het is helaas ook voorgekomen dat er Ć©Ć©n of meerdere borden leeg bleef bij Ć©Ć©n of meer van de teams. Zelfs in het 1e team..."
VerwijderenAls je speelt tegen Charlois Europoort dan kan je zowel een +2600 elopunter tegenkrijgen als een ongekwoteerde speler. Ik kan mij voorstellen dat menig speler zoiets niet leuk vindt. Mochten partijen zoals in bovenstaand artikel of erger nog forfaits regelmatig gebeuren dan zou het niet lang duren dat ik de Nederlandse competitie verlaat. Ik vermoed zelfs dat veel lokale spelers er dan ook de brui zouden aan geven en ik moet daar bovenop nog vaak honderden kilometers extra rijden (op eigen kosten).
Kortom ook hier moeten we eens nadenken of dit iets is dat we willen aanpassen of opnieuw deel is van het specifieke karakter van de Nederlandse interlcub.