maandag 1 december 2025

De schaakklok deel 2

Sommige schakers zullen wellicht een artikel verwachten over mijn recente deelname aan het Europees teamkampioenschap te Rhodos op de Belgische bondswebsite maar ik schrijf er slechts 1 artikel per type tornooi (Brugse Meesters, Dortmund ..). De artikels die ik op de KBSB publiceer zijn recensies/ beoordelingen van elk. Meer dan 1 per tornooi kan al snel als spam of het manipuleren van de publieke opinie worden beschouwd.

Echter dit wil niet zeggen dat ik niets over Rhodos hier zal vertellen. Rhodos was net als vorig editie in Servië (zie Het mooiste tornooi) een voltreffer. Het eten kon niet tippen aan wat we kregen in Servië maar was zeker nog ok. Daarentegen was de omgeving waanzinnig mooi. Op de meest recente podcast van de Lange Rokade hoorde ik dat de meeste schakers heel weinig tijd hadden om hiervan te profiteren. 5 van de 6 Stukkenjagers waren daarom 2 dagen eerder ter plaatse.

5 Stukkenjagers aan de prachtige kustlijn van Rhodos en met in de wazige achtergrond Turkije

Sinds Saint-Antonin-Noble-Val weet ik dat enkele dagen vooraf ter plaatse zijn, een grote meerwaarde kan betekenen voor de tornooiervaring. Bovendien waren de vliegtuigticketten op donderdag 100 euro goedkoper dan op zaterdag van Eindhoven naar Rhodos. De 2 dagen vooraf overnachtten we dicht bij Rhodos-stad voor slechts 20 euro per nacht. Dat is niet alleen een 5de van de prijs die ik de voorbije zomer betaalde in Brugge maar ik sliep ook nog eens veel beter.

Ik kan iedereen deze formule aanraden. Je hebt op die dagen vooraf echt de tijd om elkaar als team beter te leren kennen. Je groeit dus als team naar elkaar toe en dat is sowieso een plus voor later tijdens het tornooi. Daarnaast zal je na het tornooi niet meer afvragen of je iets moois gemist hebt. In de dagen voor de start van het tornooi bezochten de 5 Stukkenjagers uitgebreid de oude stad Rhodos, het nieuwe moderne Rhodos, de Acropolis, wandelden we langs de kustlijn en aten we zelfs eens Grieks met de voeten op het strand.

Rhodos overleeft op de inkomsten van het toerisme want zelfs 15 jaar na de Griekse staatsschuldcrisis is men er nog lang niet bovenop. Ik zag tal van bouwwerven die door geldgebrek waren stopgezet. Tal van huizen waren verlaten en vervallen. De elektriciteit viel geregeld uit zelfs tijdens het tornooi dat plaatsvond in een 5 sterren-hotel. De helft van mijn partijvoorbereidingen heb ik gemaakt met een hotspot omdat de wifi niet werkte. Hotelpersoneel werkte van 8 uur 's morgens tot 22 uur 's avonds. Ik vond het erg confronterend om een ooit zo rijk Westers land in zulke lamentabele toestand terug te vinden. Ik hoop echt dat onze politici het niet zover laten komen met de Belgische staatsschuld. Het is de gewone man die het gelag betaalt als de schulden te lang worden genegeerd.

Zelfs tot in de tornooizaal ondervonden we de gevolgen van de Griekse financiële moeilijkheden want een heel groot deel van de deelnemers moesten spelen met oude DGT XL - schaakklokken daterend van 2003. Daar kwam nog voor de start van het tornooi fel protest op. Fide keurt deze klokken af omdat ze in het verleden talloze incidenten hebben veroorzaakt maar de organisatie had een uitzondering hiervoor gekregen. Er waren meer dan voldoende arbiters om de incidenten te vermijden. Bovendien er was geen geld voor iedereen nieuwe klokken te lenen dus het was de DGT-XL schaakklokken of geen tornooi dit jaar.

Het grote probleem van die oude klokken is dat ze heel vaak extra tijd toevoegen op het verkeerde moment. Het toevoegen hangt af van een interne zettenteller maar die geraakt heel makkelijk de tel kwijt. Bovendien merk je pas de ontregeling op als de klok al een verkeerde tijd opgeeft dus veel te laat. Het overkwam mij in de 3de ronde als gevolg van onsportief gedrag van mijn tegenstander.

Mijn tegenstander had een half uur op de klok maar stopte met zijn zetten te noteren om puur op mijn weinig resterende tijd te spelen. Ik zette hierop de klok stil om een arbiter te roepen. De arbiter verplichtte mijn tegenstander om zijn zetten te noteren vooraleer nieuwe zetten te spelen. Hij kreeg ook een waarschuwing dat bij herhaling een tijdsstraf zou volgen. Echter bij het herstarten van de klok moet de interne zettenteller een extra zet geteld hebben want op zet 39 ging het fout. Plots kwam op beide klokken een half uur bij. Ipv x seconden had ik nu een extra half uur op de klok. Dat zinde uiteraard mijn tegenstander niet want hij begon op zijn beurt nu luidkeels te roepen voor een arbiter zonder de klok stil te zetten. Ik kon aan de klok niet zien hoeveel seconden ik nog op de klok over had door de toegevoegde 30 minuten. Ik wist ook niet hoe de arbiter zou reageren als mijn tijd onder de 30 minuten zou zakken. Zonder nog verder na te denken, speelde ik vliegensvlug een zet.
Mijn 14 jarige tegenstander heeft heel duidelijk talent maar zijn gedrag liet de wensen over. Spijtig is hij bijlange geen alleenstaand geval. Oudere schaakcollega's vertellen mij gelijkaardige recente verhalen van jeugdspelers die weinig of geen respect tonen. Heeft het te maken met de beerput van het online-schaken die we ook zien opborrelen in bordschaken?

Het antwoord op de vraag hoe de arbiter zou reageren als ik onder de 30 minuten was gezakt, kreeg ik 2 ronden later. Na zet 39 kregen beide spelers in de partij Philip Lindgren - Faustino Oro 30 minuten. Philip koos om net als ik nog vliegensvlug zijn 40 ste zet te spelen. Het Argentijns wonderkind Faustino Oro dacht rustig 8 minuten na tot zijn tegenstander de winst claimde wegens tijdsoverschrijding. Daarna gingen de poppen aan het dansen.

Er was bij aanvang van het tornooi beloofd dat arbiters tijdig zouden opmerken wanneer de klokstanden verkeerd waren. De witspeler heeft bewust 8 minuten gewacht om de verkeerde klokstand te melden. Het bracht geen zoden aan de dijk. Faustino is de eindverantwoordelijke van zijn tijdsgebruik dus hij verliest de partij. Ik vind het knap dat Faustino niet uit het tornooi is gestapt hierna. Er zijn dus zeker ook toffe jeugdspelers.

Einde verhaal nee want er kwam nog een lange staart in ronde 7. In de partij Dimitrios Stefanou - Sarin Nihal kwam eveneens 30 minuten bij op zet 39 en ging de witspeler onder de 30 minuten. Echter deze keer werd het niet opgemerkt door de spelers of arbiter. Na het uitvoeren van de 40ste zet stond de klokstand weer boven 30 minuten en dan zie je geen seconden.
Ik vond geen foto van DXT-XL waarop je kan zien dat seconden pas getoond worden onder de 20 minuten maar de DXT-XL werkt net als de schaakklok in de foto.

Echter ook daar stopt het verhaal nog niet. Online zagen spelers wel de seconden en was duidelijk dat de witspeler verloren had op tijd. Een onderzoek van de beelden vooraf bevestigde dat de klok voor 18 seconden onder de 30 minuten was geweest.
Wit moet minstens 0:30:30 hebben na zet 40 zonder tijdsoverschrijding.
0:30:12 na zet 40 betekent dus 18 seconden te weinig

De zwartspeler won de partij dus niemand vond het de moeite om er achteraf een zaak van te maken. Ik heb geen idee wat de hoofdarbiter zou beslissen bij een vlagclaim achteraf. Normaal eindigt een partij onmiddellijk bij een vlagval en zal de aanwezige arbiter zelf het initiatief nemen voor de afhandeling. De arbiter bleef dus in gebreke maar kan je externe data gebruiken om een vlagval te bepalen?

Ik las online dat er nog minstens 2 gelijkaardige situaties waren tijdens het tornooi. Elke ronde hoorde ik rond de 40ste zet een snel geklik klak van arbiters die ontregelde klokstanden trachtten te verhelpen. Ongelooflijk dat zoiets gebeurt in een Europees kampioenschap met o.a. wereldkampioen Gukesh en vele andere wereldtoppers. Mits het kiezen van een tijdscontrole zonder extra tijd had men dit allemaal kunnen vermijden.

Brabo

maandag 24 november 2025

De schaakklok

Vorig jaar schreef ik op deze blog over hoe we verrassend met de Stukkenjagers ons redden in de meesterklasse. Dit jaar zijn we opnieuw de zwakste ploeg op papier in de reeks. Dit seizoen lijkt de tegenstand nog zelfs iets sterker dus het wordt nog moeilijker. We zijn goed begonnen met 4 matchpunten maar het blijft hoogst onduidelijk of dit zal volstaan. Het zal voor elke half puntje vechten worden tot de laatste dag.

In de verre uitwedstrijd naar Groningen liepen de spanningen hoog op toen er na de 40ste zet een merkwaardig conflict ontstond tussen spelers en arbiter. Plots viel bij een van onze spelers de vlag. Iedereen was verbaasd. 40 zetten waren gespeeld en dan zou de klok een half uur moeten toevoegen ipv. een vlag tonen. De arbiter was aanvankelijk onverbiddelijk. Vlag verliest de partij en een defect of verkeerd ingestelde klok had men vooraf moeten opmerken. Een clubgenoot vertelde mij achteraf dat hij een gelijkaardig verdict ook in het verleden had meegemaakt met de toenmalige mechanische klokken. Ook toen was duidelijk dat de vlag niet had mogen vallen.
Deze oude Garde-klokken waren tot 20 jaar geleden heel populair.
De rode stokjes aan cijfer 11 zijn de vlagjes

Bij intensief gebruik van mechanische klokken kon gebeuren dat de rode vaak plastieken stokjes in 2 braken (sommige versies stapten daarom over naar metaal). Het kortere overgebleven stokje leidde daarna tot een vlag die minuten vroeger viel dan bedoeld. Het was aan de spelers om dit tijdig te melden en niet te wachten tot een vlag was gevallen.

Echter het is erg moeilijk om vooraf bij een elektronische klok te zien of een vlag goed werkt. Ik weet trouwens niet of je als speler uberhaupt een elektronische klok vooraf mag testen of die goed werkt. Daar zou de plaatselijke materiaalmeester niet gelukkig mee kunnen zijn. Nu in Groningen hadden we het geluk of ongeluk dat niet 1 maar de vlag van alle 10 klokken verkeerd viel. De ene vlag was nog maar gevallen of de volgende viel en de volgende. De scheidsrechter kreeg plots beide ploegkapiteinen en spelers tegenover zich.

Wij als spelers zijn ons meestal niet bewust dat het logistiek vaak een hele klus is om een zaal speelklaar te maken. Tafels schikken, stoelen aanbrengen, notatieformulieren, borden, stukken, klokken instellen, verwarming opendraaien,... Ik werk daar nooit aan mee. Hoogstens achteraf zal ik een handje meehelpen om alles op te ruimen. Ik zie hetzelfde bij de meeste schakers. De taak ligt meestal op enkele bestuursleden of zelfs niet-schakers om alles te regelen. Dat er dan iets fout kan gaan bij bijvoorbeeld het instellen van een klok is, lijkt mij vanzelfsprekend.

Uiteindelijk haalde de scheidsrechter dan ook bakzeil. Hij realiseerde dat dit overmacht was. De klokken resetten was de enige optie om de situatie te laten de-escaleren. Het fidereglement zegt ons vervolgens dat de arbiter hiervoor verantwoordelijk is. De oude man was na 15 minuten klungelen nog steeds bezig tot de spelers het heft zelf in handen namen. De jeugd was duidelijk handiger en slaagde in een paar minuten wat de arbiter niet kon in 15 minuten. De strijd werd hervat. Een partij ging door voorbij zet 100 tot eindelijk het billijke 5-5 resultaat op het scoreblad stond.
Het viel mij op dat in beide verslagen Stukkenjagers en Groningen de schrijvers bijzonder karig zijn geweest over het klokincident. Ik vermoed iedereen was tevreden met het resultaat en wou liever de hele affaire zo snel mogelijk vergeten. Herinner ook Groupies en haters.

Ik snap dat maar het is een gemiste kans om lessen hieruit te trekken. Hoe kunnen we zoiets in de toekomst vermijden of beperken? Bij wie ligt de verantwoordelijkheid van een verkeerde klokinstelling? Hoe kunnen we veel sneller een klok vervangen? Jammer want nu is het wachten tot het eens echt verkeerd gaat en er geen aanvaardbare oplossing bestaat.

Ik herinner mij uit mijn interclubverleden in Frankrijk dat het eens helemaal fout ging in een ontmoeting met de Franse internationaal meester Charles Lamoureux. Pas heel laat ontdekte mijn tegenstander als eerste dat de increment was vergeten bij de instelling. De laatste zetten had hij vliegensvlug moeten spelen in een extreem ingewikkelde stelling waardoor hij had geblunderd. Een verzoek om de partij te herspelen vanaf zet 20 of helemaal werd geweigerd door de arbiter.
Na de vlagval hoorde ik nog heel wat krachtige Franse termen. Bij de meeste digitale klokken zie je pas de seconden eenmaal iemand onder de 20 minuten is. De increment is normaal 30 seconden per zet. Het kan dus best lang duren voor je opmerkt dat een increment vergeten is. Herspelen van een partij is ook bijna nooit een optie. De fidereglementen zeggen dat een arbiter naar zijn best vermogen moet bepalen wat er moet gebeuren bij een verkeerde instelling of defecte schaakklok. Als schaakspeler wil je uiteraard duidelijkheid maar het is lastig of zelfs onmogelijk om alle mogelijke situaties in reglementen vast te leggen.

Brabo

maandag 17 november 2025

Ambities deel 3

In 1998 behaalde ik met grote onderscheiding mijn diploma van industrieel ingenieur. Achteraf kreeg ik meermaals de vraag waarom ik niet voor burgerlijk ingenieur had gekozen. Het was volgens hen niet ok om tevreden te zijn met minder dan het maximale uit jezelf te halen. Men begreep niet dat ik geen zin had om eerst 5 jaren op te offeren aan enkel studeren en daarna een leidinggevende functie te moeten uitvoeren waar ik altijd beschikbaar voor het werk zou moeten zijn.

Ik werk ondertussen al meer dan 27 jaar in hetzelfde bedrijf. Ik heb er nooit een managementfunctie opgenomen. Ook daar hoorde ik al meermaals de opmerking dat ik te weinig ambitieus ben. Ik voer mijn werk efficient uit maar men zegt dat ik veel meer potentieel heb. Alleen heb ik geen zin om weekends, vakanties en elke dag tot middernacht te werken want dat wordt verwacht als je hogerop wilt geraken.

In 2004 behaalde ik mijn FM titel op 28 jarige leeftijd. Met mijn eerste fiderating pas op mijn 22ste en weinig partijen spelen was dat niet vanzelfsprekend. Dat viel uiteraard op bij andere schakers. Hierdoor kreeg ik al snel de vraag waarom ik niet werkte aan een IM-titel. Er vertelde mij een IM eens dat het verschil tussen FM en IM enkel een kwestie van studie/ aanpak was. Echter ik was er vrij zeker van dat een IM-titel mij niet gelukkiger zou maken of mij financieel iets zou opleveren. Ik vond het onzin om voor een IM-titel grote offers te maken.

Ik heb veel respect voor mensen die wel kiezen om all-in te gaan om uit te blinken in een domein. Het is wel een risico om al je eieren in 1 mand te leggen. Als het daar even niet meer goed gaat dan heb je geen backup. Bovendien is er veel meer dan enkel schaken waar ik interesse in heb. De voorbije weken heb ik mij meer dan ooit met niet-schaak-activiteiten bezig gehouden. Ik denk aan de mooie wandelingen met mijn echtgenote in Vlaamse natuurgebieden, eens lekker uiteten op restaurant met het gezin, voetbalkijken naar zoon die in 1 wedstrijd tussen volwassenen als enige 16 jarige een goal assist en pre-assist maakte, het lezen van het bijzonder spannend boek L'Anomalie (winnaar van de Prix Goncourt), het beluisteren van de concertante opera Lucia di Lammermoor,...
Een groep wilde ganzen maakt zich klaar om te overwinteren.

Op Schaakfabriek schreef Dries Van Malder dat het tegenwoordig hip is om voedsel te bespreken in schaakartikels. Ik doe graag een beetje tegendraads en koos daarom voor een kiekje genomen tijdens mijn recente wandelingen in de Vlaamse Natuurgebieden.

Nee schaken is niet weg. Ja ik heb nog ambities in het schaken maar op mijn eigen voorwaarden. Zo kan het zijn dat ik in het ene tornooi snel remise maak in de laatste ronde en in een ander tornooi heel ver durf te gaan met mijn winstpogingen. Dit overkwam mij afgelopen zomer in 2 opeenvolgende tornooien. In juli speelde ik in de laatste ronde van Saint-Antonin-Noble-Val in 14 zetten remise (zie Hoe belangrijk is elo deel 3?). In augustus vermeed ik tot 3 keer zetherhaling in de laatste ronde van de Brugse Meesters en speelde ik een heel speculatieve pionzet op het einde van de partij.
Dit liep goed af maar had zeker ook verkeerd kunnen aflopen. Met de Belgische expert Olivier Verheyen kreeg ik zoals wel vaker gebeurt in sterk bezette open tornooien pas in de laatste ronde mijn eerste tegenstander die minder dan 100 elopunten verschil heeft (zie Meedogenloos). Toen Olivier koos om mijn geliefkoosde Le2 tegen de Najdorf toe laten, kreeg ik helemaal zin in een lange partij. Tenslotte valt het mij ook telkens op dat ik in tijdsnood veel vaker ambitieuze zetten durf te spelen. Er is geen tijd om gevaren te detecteren en de adrenaline doet de rest. In blitz is dit meestal een pluspunt maar in klassieke partijen zie ik het toch eerder als een zwakte.

Het is goed om ambities of goals te hebben op voorwaarde dat het iets is wat je zelf wilt. Ik zie soms mensen dingen doen omdat ze denken dat anderen dit van hen verwachten. Ik heb geen enkele spijt van mijn keuzes ondanks ik dus niet telkens het maximale gehaald heb uit mezelf. Ik ben heel tevreden over wat ik allemaal al heb mogen meemaken. Ik hoop dat er nog heel veel voor mij ligt maar dat weet ik uiteraard niet dus carpe diem.

Brabo

donderdag 13 november 2025

De oudere schaker

Heel weinig schakers delen gratis (waardevolle) kennis met elkaar. Dat is zelfs het geval als je samen in hetzelfde team speelt. Sinds 1995 speel ik al schaakcompetities in teamverband en ik kan mij nauwelijks momenten herinneren waarin we samen iets schaaktechnisch bespraken. Op het recente EK-teams in Rhodos keken mijn teamgenoten zelfs vreemd op toen ik tijdens het laatste ontbijt plots onderstaand papiertje openingsanalyses op tafel legde.

Extract van mijn geschreven partijvoorbereidingen in Rhodos

Ik had opgemerkt tijdens het tornooi dat mijn teamgenoot, de Nederlandse FM Nick Bijlsma een slappe remise had gespeeld in het Schots vierpaardenspel (zie partij uit de 4de ronde). Daar had ik toevallig eerder in het tornooi een leuke anti-dote tegen gevonden. Na de verwondering, kopieerde Nick dankbaar mijn analyses op zijn smartphone.

De meeste gesprekken tussen schakers (zelfs op de hogere niveaus) gaan dan ook meestal over niet-schaak-gerelateerde onderwerpen. Koen schreef in zijn meest recente blogartikel Vreemdgaan "Ik verwachtte dat de laatste openingsnieuwtjes de gesprekken tijdens het eten zouden domineren, bleek het longlevity het voornaamste onderwerp". Hoe maak je de beste kans om oud te worden? Wat moet je doen en doe je beter niet?

Lang leven is voor velen de heilige graal, maar minstens even zo niet belangrijker is levenskwaliteit. Heb ik nog plezier in wat ik vandaag doe? Als je jezelf afvraagt "Waarom doe ik dit eigenlijk?" dan is het wellicht tijd om andere horizonten op te zoeken. Vroeg of laat zal iedere schaker zichzelf de vraag stellen of blijven competitiespelen nog leuk/ zinvol is. De 104 jarige Manuel Alvarez Escudero twijfelt geen seconde in een recent Guardian-interview: "Een leven zonder schaken zou heel saai geweest zijn." Manuel is ondertussen een wereldberoemdheid. Ter ere van zijn 104de verjaardag werd een heus rapidtornooi georganiseerd. Manuel geniet duidelijk van alle aandacht en cadeaus in deze prachtige video.

Toen ik 6 maanden geleden gecontacteerd werd door het Nederlandstalige mediaconcern Trouw om in een podcast over de ouder wordende schaker te spreken, was ik dan aanvankelijk ook weigerachtig. Ik voelde mij nog veel te jong hiervoor. Bovendien zijn er veel Nederlandstalige oudere schakers die m.i. veel geschikter waren. Ik kon de redactie niet overtuigen. Deze blog was voor hen het bewijs dat ze mij moesten hebben. Er werd uiteindelijk een drie-uur durend interview bij mijn thuis afgenomen. Slechts enkele minuutjes hiervan bleven over in de gepubliceerde podcast.

De duur van het interview is een duidelijke graadmeter dat het moeizaam ging. Ik had gevraagd om de vragen op voorhand te krijgen maar dat mocht niet. De spontaniteit zou verloren gaan. Echter om even uit de losse pols te vertellen wat de karakteristieken zijn van een oudere schaker, is niet eenvoudig. De schaakliteratuur vertelt daar weinig of niets over. Het is ook niet een thema waar graag over gepraat wordt. Tenslotte heb ik als 49 jarige nog onvoldoende ervaring.

Desalniettemin is er wel 1 aspect dat mij telkens opnieuw opvalt bij oudere schakers. Oudere schakers zijn veel minder flexibel dan jongere schakers. Oudere schakers werken vaak met compleet outdated software (zie een Nederlandse IM die nog dagelijks werkt met het 14 jaar oude en ruim + 650 zwakkere Fritz 13). Velen doen geen enkele moeite meer om nog een nieuwe opening aan te leren. Daarvan kon ik laatst profiteren in de Brugse Meesters. In de 8ste ronde speelde ik tegen de 68 jarige Nederlandse expert Bart-Piet Mulder. In de partijvoorbereiding vond ik van hem dankzij Chessbase (Na versie 18 werd zonet versie 26 aangekondigd ??) een 5 jaar oud Lichess-account. Tot mijn lichte verbazing en grote tevredenheid bleek zijn repertoire nog niets veranderd. Hij kreeg een geweldige verrassing voorgeschoteld in een van zijn favoriete nevensysteempjes.
Wie zonder zonde is mag de eerste steen gooien en dat zal ik dus zeker niet doen. Ik ben zonder twijfel een modelvoorbeeld van de oudere niet flexibele schaker. In Rhodos profiteerden mijn tegenstanders hiervan elke partij. Het was zo erg dat ik achteraf mezelf afvroeg of dit nog zinvol schaken was. Heb ik hier nog plezier van en leer ik hier nog iets uit?

Andere karakteristieken van de oudere schaker zijn minder zichtbaar. Het is lastig om partijen van jezelf uit diverse periodes van je leven te vergelijken. Een oudere schaker vergeet niet plots alles uit het verleden en kan heel lang nieuwe schaakkennis blijven opbouwen. Een recent wetenschappelijk artikel van Gilles Gignac toont verrassend aan dat we psychologisch pas pieken tussen 55-60 jaar. Een mens leert zijn hele leven nieuwe woorden in zijn moedertaal dus die kennis blijft altijd groeien.
  • Vermoeidheid
  • Het vaker missen van triviale kandidaatzetten (zie ook mijn partij tegen Bart-Piet)
  • Het steeds moeizamer aanleren van nieuwe schaakkennis
  • Het langzamer rekenen en minder efficiënt nadenken
Het zal allemaal een rol spelen bij het ratingverval van oudere spelers. Een cijfer volgens leeftijd durf ik er niet op te plakken. Bovendien hebben de individuele verschillen tussen spelers vaak een veel grotere invloed. Op de Trouw-podcast liet ik voor mezelf al enkele ballonnetjes opgaan hoe ik het schaakvuur kan laten branden. Vanaf volgend jaar mag ik meespelen bij de "oudjes". Mijn eerste seniortornooi is al geboekt.

Brabo

woensdag 5 november 2025

Groupies en haters

Na een bloedstollende en gewonnen laatste ronde smaakte mij de eerste pint van de Brugse Meesters dubbel zo goed als anders. Ik was in opperbeste stemming. De Nederlandse grootmeester Koen Leenhouts maakte er handig gebruik van om de knuppel in het hoenderhok te gooien. "Krijg je soms haatberichten door het bloggen?"

Ik moet de anonieme schrijver van vorige week bedanken voor zijn reactie want die kwam net op het juiste moment voor dit artikel: "Ik heb tot nu toe het geluk gehad om nooit tegen Brabo te moeten spelen maar indien het zover komt, geef ik zeer waarschijnlijk gewoon forfait." Dus ja haatberichten krijg ik af en toe. Dit was trouwens een van de minder erge want sommigen gaan een pak verder. Ja ik weet wie sommige van de haters zijn en nee ik zal die hier niet bekendmaken.

Iemand irriteren of triggeren is snel gebeurd bij het schrijven. Soms heb je het zelfs niet door of was het niet eens de bedoeling. Ik vermoed dat Koen ook 2 keer zal nadenken in de toekomst om online commentaar op iemands spel te geven. "Het is duidelijk dat Waldorf en Statler van de organisatie uit zijn op intriges." als reactie op Koens eerder "Eljanov speelt niet overtuigend want ging al eerder langs de afgrond en kon een gewonnen stelling niet verzilveren."

In de podcast Kip en Schaak editie 3 schertst de Belgische expert Tomme Lowie dat "Een goede grap mag vriendschappen kosten." Dit vind ik net iets te extreem maar de trouwe lezers van deze blog weten uiteraard dat ik niet vies ben van heel bewust een artikel te publiceren waarvan ik op voorhand weet dat niet iedereen blij zal zijn. Soms zal ik daarom zelfs vooraf het artikel aan de betrokken persoon opsturen om problemen achteraf te vermijden. Er is niets gevaarlijker om een fout in de tekst te hebben staan waarmee iemand je achteraf van laster kan beschuldigen. 

De pen is machtiger dan het zwaard is een bijna 200 jaar oud spreekwoord en geldt ook vandaag nog. Deze blog met ondertussen ruim 1,2 miljoen bezoeken, heeft een niet te verwaarlozen impact in de (Vlaamse) schaakwereld. In de apres-schaak op de Brugse Meesters waren de meningen daarom duidelijk verdeeld over welke artikels door de beugel kunnen. Sommigen vonden dat je nooit iemand mag kwetsen zelfs als dit betekent dat de waarheid niet kan worden verteld.

Koen vertelde mij dat ik kritiek makkelijk van mij af kan laten glijden. Je moet inderdaad kunnen incasseren als je zelf anderen durft te beoordelen. Het was iets wat ik mij nogmaals realiseerde na het spelen van mijn 7de partij in de Brugse Meesters. Na de partij vertelde mijn tegenstander dat hij normaal nooit zijn partijen voorbereidt maar voor onze onderlinge partij had hij een uitzondering gemaakt. Hij had speciaal voor mij een nieuwe opening aangeleerd. Hij had hierbij de hulp gekregen van zijn clubgenoot, de Nederlandse internationaal meester Niels Ondersteijn. Niels had hem een file opgestuurd waarin een samenvatting van de nieuwe opening stond die hij enkel nog even moest instuderen.


Sommige schakers vertellen mij dat ze helemaal niet graag hebben dat ik van hen verliespartijen publiceer op de blog. Het is voor hen een stimulans om een extra inspanning te maken in de partijvoorbereiding op een onderlinge partij.

Dat ik ondanks al deze negatieve ervaringen blijf bloggen, betekent ofwel ben ik echt heel dom ofwel levert het toch nog iets positief op. Gelukkig is het dat laatste want elke dag mag deze blog meerdere honderden bezoekers verwelkomen. Sommigen vertellen mij dat ze dagelijks klikken op de blog om te zien of er iets nieuw gepubliceerd staat (vinden ze blijkbaar leuker dan zich te abonneren). Een van de mooiste complimenten die ik eens kreeg was dat Brabo's blog zo wat het enige was van het schaken waarvan hij alles las.

Het viel mij zelf niet op maar volgens mijn dochter heb ik zelfs groupies op schaaktornooien. Ze vond het "merkwaardig" om te zien hoe sommige schakers mij telkens weer opzochten. Ik heb niets liever dat men opmerkingen maakt of mij vragen stelt over blogartikels.

De blog zie ik als een middel om de talloze facetten en kronkels van onze fascinerende schaakwereld te bespreken waar andere schrijvers weinig of geen aandacht aan schenken.  De bezoekersaantallen bewijzen telkens opnieuw dat deze artikels voor velen welgekomen zijn. Groupies en haters stonden niet op het menu maar is wellicht een neveneffect dat ik zal moeten accepteren.

Brabo

dinsdag 28 oktober 2025

Slaaptekort

Leven is duur geworden. Ondanks het vermijden van exuberante uitgaven en een mooi gezinsinkomen, merkte ik op dat we de voorbije maanden meerdere keren van ons spaargeld hebben moeten nemen. Dat vond ik niet leuk en zelfs gevaarlijk voor de toekomst. Ik ben dan ook beginnen zoeken naar hoe te knippen in onze uitgaven. Ik heb mijn tv-abonnement stopgezet. Ik heb afhaal en restaurantbezoeken beperkt. Ik heb dit jaar mijn zoon niet meer ingeschreven bij de Belgische schaakbond. Hij speelt nog geregeld schaak online maar het voorbije jaar had hij geen enkele klassieke partij gespeeld.

Deze zomer speelde ik 2 tornooien samen met mijn dochter en deelden we een kamer om de kosten te drukken. Een voorwaarde die mijn dochter hierbij stelt, is dat we aparte bedden hebben. Toen onze kinderen heel klein waren, vonden ze het fantastisch om tussen papa en mama te slapen. Die tijd ligt al lang achter ons. Echter aparte bedden is in veel hotels geen standaard. Bij IBIS budget Brugge centrum station kan je het enkel krijgen via een stapelbed. 


Zo een laddertje op en afklimmen vinden kleine kinderen leuk maar dat is veel minder praktisch als volwassene. Voor 6 overnachtingen tijdens de Brugse Meesters vond ik dit net iets te weinig comfort.

Daarnaast heb ik ook al enkele keren ondervonden dat goedkoop vaak ook miskoop is in Brugge. In 2017 sliep ik samen met mijn zoon in Sleep & Go Brugge (Sint-Michiels). Toen ik er aankwam lagen teennagels en vuilnis op de grond. Ik heb eerst gepoetst, verse lakens en handdoeken gaan halen ... Dit wou ik nooit meer opnieuw. In 2022 kozen we voor Uilenspiegel Brugge. Hier waren het bloedhete kamers met overlast van muggen en lawaai van nachtbrakers. Ook de hygiëne kon veel beter. 2 jaar later lazen we in de krant dat bekend restaurant in Brugse binnenstad gesloten op bevel van favv, we doen dit niet zomaar.

Uitwijken naar buiten Brugge wou ik niet. Dan verlies je grotendeels de kans om van Brugge zelf te genieten tijdens het tornooi. Bovendien verlies je veel tijd enerzijds door het pendelen maar vooral omdat je op elkaar moet wachten. Er kan makkelijk 2 uur verschil zitten op de partijduur tussen ik en mijn dochter. Dan is het veel aangenamer om op wandelafstand van de tornooizaal te kunnen logeren.

Dus dit jaar keek ik naar het iets hogere prijssegment en viel mijn oog op 4 sterren-hotel NH Brugge vlakbij het Zand en op 10 minuutjes wandelen van de tornooizaal. 211 euro per overnachting met ontbijt voor ons 2, is even slikken maar de Brugse Meesters meespelen stond al lang op mijn verlanglijstje.  Met 4,1 sterren op 5 van booking.com zag ik het helemaal zitten om er een toptornooi van te maken.

We kregen er een koude douche van jewelste (zelfs letterlijk). Het was nog slechter dan de eerder vermelde hotels hierboven. Ik heb nooit 1 ster gegeven als feedback en deze keer wilden we zelfs de optie hebben om een 0 te geven. Ik geef hieronder de lijst mee wat er allemaal gebeurd is maar je moet het eigenlijk zelf meemaken om het te geloven.

- Schaamhaar van vorige gasten in de douche
- Kapotte wc-bril waardoor ik rechtstaand alleen kan plassen door de wc-bril met de hand vast te houden
- teennagels op de grond
- gebruikte vuile handdoeken achtergelaten in de kast
- douchewater die het ene moment je huid verschroeit van de warmte en de volgende minuut doet wegspringen van de kou
- een heel ochtend geen water
- een airco die je elk half uur weer zelf moet aanzetten
- verlichting die nauwelijks licht geeft
- Op een bepaald moment zat er een enorme spin de grote van een hand in onze kamer. Thuis zet ik een kleiner formaat van spinnen buiten door ze in een doos te vangen. Omdat ik geen doos had, vroeg ik hulp. Een Afrikaanse poetsdame kwam binnen en mepte een poot van het arme dier terwijl we perplex zaten te kijken. De spin viel naar beneden en rende uit alle macht weg maar tevergeefs. Een welgemikte slag met een handdoek maakte een einde aan haar leven. In Afrika hebben we veel grotere spinnen, was haar lachend antwoord. Ik vroeg mij af wie die handdoek achteraf zou krijgen.
- Op de voorlaatste dag stonden plots 2 gloednieuwe koffers in onze kamer. We belden de receptie of dit een compensatiecadeau was voor alle ongemakken. Nee was hun antwoord, dat moet per abuis gebeurd zijn. We hebben geen personeel om die terug te nemen dus uiteindelijk hebben we die zelf naar hen gebracht om verdere problemen te vermijden.

Nu met al die ongemakken kan ik nog leven maar niet met een 50 DB ronkend ventilatiesysteem dat je niet kunt uitzetten. Als bouwkundig ingenieur van opleiding weet ik hoe belangrijk het is om een goed werkend ventilatiesysteem te gebruiken maar 50 DB is veel te luid om te kunnen slapen. Bovendien hield ik het niet vol om elke nacht met oordopjes te slapen. Na 3 zulke nachten was ik al zo oververmoeid dat ik in de 6de ronde voortdurend moest geeuwen. Ik nam het remisevoorstel na slechts 16 zetten onmiddellijk aan van mijn lager gekwoteerde tegenstander.

Wit stelde na zijn 16de zet remise voor en ik ging daarna snel naar bed.

Na nog een flauwe remise in ronde 7 tegen een lager gekwoteerde speler, ging ik aan de receptie kamperen tot ik een andere kamer kreeg. Onmogelijk zei men eerst tot men zag dat ik echt niet meer zou verdwijnen. Uiteindelijk gaf men mij een kamer met een meubilair uit de jaren 60 van de vorige eeuw. Echter er was 1 zeer groot voordeel. Het had een rond ventilatierooster ipv een vierkant en dat liet mij toe om het lawaai met wc-papier sterk te verminderen.


Drastische omstandigheden eisen drastische maatregelen. Ik kon eindelijk weer goed doorslapen. Toeval of niet maar ik won mijn laatste 2 partijen hierna.

Van de Belgische IM Thibaut Vandenbussche leerde ik dat de Tour de France gewonnen wordt in bed zie Op ralenti. Ik denk dat dit ook geldt voor schaaktornooien. Een goede nachtrust is cruciaal als je aan het schaakbord wilt presteren.

Ik schreef eerder op de website van KBSB dat de Brugse Meesters volgens mij het mooiste tornooi is in Belgie. Desondanks zie ik mezelf er niet meer snel terugkeren. Ik heb mijn buik echt vol van die Brugse horror-hotels die enkel uit zijn op geld. Het personeel bestond voornamelijk uit buitenlanders die geen of nauwelijks Nederlands spraken. Elke dag zat de ontbijtzaal vol met nieuwe busladingen Aziatische toeristen. Er is geen enkele motivatie om de kwaliteit op te schroeven want de toeristen blijven sowieso komen. Nog veel meer betalen dan 211 euro per overnachting is geen optie. Jammer.

Brabo

woensdag 15 oktober 2025

Sociale media

Af en toe krijg ik de vraag of ik Duitse voorouders heb. Men is er verwonderd over dat Vlaamse ouders een Duitse voornaam durven geven aan hun kind. Ik herinner mij uit mijn kindertijd dat we heel vaak Duitse televisie keken en wellicht zo moet mijn voornaam zijn opgepikt. In het bijzonder Duitse krimi-series zag mijn papa heel graag. Der Alte (1977-...) en  Derrick (1974-1998) keken we wekelijks naar maar de absolute favoriet was Tatort (1970-...). Daarin speelde toen Horst Schimanski de detective die het allemaal niet zo nauw nam met hiërarchie of regeltjes.

Na die vele jaren van een overdaad aan krimi-afleveringen gezien te hebben, had ik het wel gehad met dit genre. Ik kijk sindsdien nog heel zelden naar een krimi-aflevering van om het even welke serie. 1 uitzondering maakte ik voor de moderne Sherlock-serie. De hoge intelligentie gespeeld door Benedict Cumberbatch in combinatie met de toepassing van moderne technologien, maakte het voor mij weer aantrekkelijk.

In mijn partijvoorbereidingen voel ik mij ook vaak Sherlock. Vooral met het opzoeken van geheime online accounts kan ik mij geweldig amuseren. Mijn tegenstander van de 2de ronde uit de Brugse Meesters: Luciano Aguilar leverde mij de mooiste uitdaging op in mijn carriere. Met standaard zoekopdrachten viel er niets te vinden online van Luciano. Met slechts 11 partijen (9 van een oud Belgisch jeugdkampioenschap) van Luciano was het onmogelijk om met Chessbase een online account te linken.

Het eerste dat ik ontdekte was, dat Luciano een oudere broer heeft die Adriano heet en eveneens lid is van de club Les Deux Fous du Diogene. Op lichess heeft deze club een pagina die ook na covid nog steeds actief blijkt te zijn: lichess.org/team/les-deux-fous-du-diogene. In dat team viel mij onmiddellijk de account Adri22_gamer op. Dat leek mij heel waarschijnlijk de Adriano die ik zocht. Ik vond en kreeg bevestiging via het youtube-kanaal van Adriano waar hij zo vriendelijk is om niet alleen de link naar zijn lichess-account te leggen maar ook vermeldt dat hij een chess.com-account heeft.

Zijn naam bij zijn chess.com-account staat er niet maar ik wist dat ik juist was want zowel op lichess en chess.com zegt de speler van zichzelf dat hij een "Overrated boy" is. Ik vermoed dat hij zoiets grappig vindt maar hij zal het nu wel minder grappig vinden na het lezen van dit artikel.

Bovenaan Lichess-account, onderaan Chess.com-account van dezelfde speler

Het Chess.com-account had ik nodig omdat Lichess gestopt is met het publiceren van vriendenlijsten (zie Anoniem deel 2). Van zijn 36 vrienden op chess.com concentreerde ik mij op de vrienden die hij al het langst heeft. Volgens fide zijn de broers op een paar maanden verschil bijna gelijktijdig beginnen schaken. Zo kwam 1 chess.com-profiel steeds meer in het vizier: Poisson-bleu.
 
Echter ik geraakte hierna niet verder maar dan kwam mijn helper Watson (ik bedoel mijn dochter Evelien) met een briljante ingeving en ontdekking. Mijn dochter is een specialist in sociale media en vond tijdens het scrollen door 8 jaar oude videos op het youtube-kanaal van Poisson-bleu het finale en sluitende bewijsstuk. Het fragment duurt slechts een paar seconden en het detail werd pas in 2de instantie opgemerkt. 

Echecs-Poisson-bleu toont op zijn youtube-kanaal enkele seconden zijn facebook-pagina

Gedurende die seconden zie je een facebook-pagina en mijn dochter wist dat je dan ook de echte naam van de persoon kunt zien: Luciano. Er was geen twijfel meer mogelijk. Luciano had alles gedaan om zijn account geheim te houden maar was dit 8 jaar-oud detail vergeten.

Ik had hem. Bovendien waren het niet alleen 2548 partijen op chess.com maar ook nog eens 15.233 partijen op lichess waar hij zoals velen ook dezelfde pseudoniem gebruikt. Ik had alles en veel meer om onze onderlinge partij in de puntjes te kunnen voorbereiden.

Of ik de voorbereiding op het bord kreeg? Nee hij speelde iets totaal anders waar hij niets van af wist. Na slechts 13 zetten stond hij met wit reeds compleet verloren. Ik zal wellicht nooit te weten komen of hij onraad rook of ik overdreef met mijn detective-werk.
Ik ben niet mee met al die sociale media. Ik denk dan ook dat ik eerder Watson was en mijn dochter Sherlock in dit verhaal. De nieuwe generatie staat niet alleen aan de deur maar zal de oudere generatie ook zeer snel vervangen. Echter onderschat deze oude vos evenmin. Een kleine misstap is voldoende om als een konijn met huid en haar te worden opgegeten.

Brabo