Vakantie deel 3

Vorig jaar gaf ik voor het eerst schaakles in KMSK zie de schaakmicrobe. Dit jaar doe ik dit opnieuw vrijwillig maar hierbij stelde ik wel nieuwe voorwaarden. Zo wou ik vermijden dat ik dit jaar mij opnieuw vooral een entertainer zou voelen i.p.v. lesgever. Mijn leerlingen beschouwden de lessen veel te vrijblijvend terwijl ik ze eigenlijk bedoeld had als katalysator om zichzelf verder te ontplooien. Het leek mij ook onzinnig om lessen aan (ver-) gevorderde schakers te geven wanneer men zelf niet bereid was om aan het schaken een hogere prioriteit te geven.

Dus bij aanvang van het seizoen maakte ik met elk van mijn leerlingen enkele belangrijke afspraken. Zo wil ik dat de lessen stipt worden gevolgd. Het zijn er al niet heel veel dus om een programma af te kunnen werken, is regelmaat noodzakelijk. Onaangekondigde afwezigheden zijn een gebrek aan respect en negeer ik niet meer. Mijn leerlingen zijn tenslotte allemaal ouder dan 12 jaar dus zijn perfect in staat om te mailen of telefoneren.

Daarnaast wil ik dat mijn leerlingen op jaarbasis een 50 tal langzame partijen spelen. Het heeft weinig zin om uren te spenderen aan lessen en studeren als men nauwelijks partijen speelt. Partijen spelen zijn cruciaal om te verbeteren zie ervaring. Sommigen halen dit aantal automatisch maar voor anderen betekent het 2 tot 3 keer meer partijen spelen dan men gewoon was. Om hen te helpen stelde ik een ellenlange lijst van mogelijke tornooien op waaruit ze samen met de ouders een planning voor het volgende seizoen moesten maken.

Tenslotte vroeg ik ook aan ieder om elke gespeelde partij met een langzaam tempo in een persoonlijk database (eventueel moet die eerst nog worden gecreëerd) te steken en die telkens van lichte commentaar te voorzien. Dit moet niet meer dan een uurtje duren per partij. In het verleden heb ik op mijn blog vele keren benadrukt hoe belangrijk het is om te leren van je eigen fouten door je eigen partijen kritisch te bekijken zie o.a. welke partijen analyseren. De leerlingen zijn allemaal oud genoeg om zulke taak aan te kunnen. Toen ik op 14 jarige leeftijd geregeld schaakte tegen een computer (zie schaakcomposities) maakte ik ook direct al analyses van de partijtjes.

Sommige van mijn leerlingen antwoordden onmiddellijk positief op mijn voorwaarden maar ik hoorde ook andere geluiden. Zo besliste 1 talentvolle leerling om mijn lessen niet meer te volgen. Schaken is voor hem een leuk spelletje en meer moet dat niet zijn. Ik vond het een moedig en eerlijk antwoord. Uiteindelijk heeft het ook geen zin om lessen te volgen wanneer ik het zal hebben over databases en engines die hij nooit zal gebruiken.

Gelukkig dus waren de andere 5 leerlingen wel bereid om de voorwaarden te aanvaarden. Echter dit is natuurlijk niet voldoende. Ze moeten ook nog opgevolgd worden en dat is minder evident. Zo is het niet zo eenvoudig om als sterke jeugdspeler veel interessante partijen te spelen. Niet alleen is het aanbod thuis beperkt maar verder van huis is een goede begeleiding van ouders cruciaal. Toch slaagde ik erin om enkele ouders warm te krijgen om samen naar Le Touquet te gaan. Toen zij op hun beurt ook enkele andere Vlaamse jonge schakers konden overtuigen om mee te spelen, hadden we plots een legertje verzameld. De Fransen wisten niet wat hen overkwam.

Een jonge meute Vlaamse wolven was in echte Halloween-stemming want slaagde erin om overal angst en verderf te creëren. Je zag het ongeloof groeien in de ogen van menig meester en grootmeester bij gebrek aan elke elo-logica. Enorme plusscores werden genoteerd bij de Belgen waarbij de 15 jarige Warre De Waele met 2045 elo natuurlijk de absolute leider was van de roedel. Hij verbaasde vriend en vijand door het tornooi op zijn naam te schrijven voor 5 grootmeesters, 4 internationaal meesters .... zie klassement

De zeer verrassende winnaar: Warre De Waele
Bron: https://twitter.com/villedutouquet/media

In de laatste ronde zag ik zijn mama in de deurhal staan. De spanning moet te veel geweest zijn voor haar om weg te blijven van de speelzaal. Ik denk niet dat ik geholpen heb door haar midden in de partij te vertellen dat Warre kansen had om te winnen. Het is dan ook een sprookje.

Spijtig gaan zulke prestaties vandaag ook steeds gepaard met wantrouwen. Enkele anonieme spelers (wellicht topspelers) vroegen aan de arbiters om nauwgezet de Belgen te volgen. Statistisch is het ook bijzonder onwaarschijnlijk wat er gebeurde. Volgens de gelukscalculator was de kans minder dan 1 op 100.000. Zulke grote getallen zeggen niet veel maar als je weet dat het fabelachtig grootmeesterresultaat van sterke Jan in 2013 een kans was van 1 op 1632 en de beruchte valsspeler Ivanov Borislav een kans aantoonde van 1 op 305.000 dan snap je onmiddellijk dat er alarmbelletjes afgaan.

Nu ik heb Warre zien spelen in de tornooizaal zonder enig abnormaal gedrag op te merken. Zijn spel zag er heel sterk uit maar was natuurlijk dus geen computerschaak. Bovendien in de enkele keren dat ik hem zag analyseren, maakte hij op mij een sterke indruk dus veel beter dan zijn 2045 elo. Hij was bovendien ook net voordien heel wat rating kwijt geraakt dus stond zonder twijfel zwaar ondergekwoteerd. Dankzij Warre kan ik uiteindelijk zijn partijen tonen want live-borden waren er niet en partijen worden evenmin al vele jaren niet meer gepubliceerd zie mijn artikel daterend van 2012: partijpublicaties.

Zelf hield ik mij steeds buiten de speelzaal zo lang mijn zoon speelde. Ik had op voorhand aan de organisatie gemeld dat ik FM ben en dus mij afzijdig zou houden tijdens zijn wedstrijden om absoluut te vermijden dat zijn tegenstanders zich oncomfortabel zouden voelen. Ik maakte slechts 1 uitzondering toen mijn zoon al huilend naar mij kwam zoeken. Hij had "j'adoube" gezegd om een paar stukken te corrigeren maar zijn 61 jarige tegenstandster Jocelyne Wolfangel had het niet gehoord en eiste om met het eerst aangeraakte stuk te spelen. Hugo kon geen Frans spreken en dus zich niet verdedigen. Ik moest mee. Normaal moet in zulke situatie de arbiter beslissen om Hugo niet met het eerst aangeraakte stuk te laten spelen maar ik wist op voorhand dat dit niet zonder slag of stoot zou gebeuren. Daarom vroeg ik aan Jocelyne met welk stuk ze eiste dat hij zou spelen. Het bleek met de dame te zijn. Vervolgens keek ik naar de stelling en zag dat de eis geen gevolg voor het verloop van de partij zou hebben. Om verdere discussie kort te sluiten, adviseerde ik Hugo aan om toch met de dame te spelen wat hij dan ook deed tot opluchting van allemaal. Even vreesde ik dat hij van slag zou zijn hiervan maar in de plaats verdubbelde hij zijn inspanningen. Hij wou en zou haar de rekening presenteren van deze onheuse behandeling. In de slotfase genoot hij met volle teugen van de gewonnen stelling toen een massa volk rond het bord kwam staan kijken.

De vreemde taal bleek bovendien niet alleen voor Hugo een obstakel te zijn. Ik schrok hoe slecht ook onze grotere kinderen Frans spraken. De aankondigingen waren steevast alleen in het Frans (groot verschil met onze eigen Belgische tornooien waar soms in 4 talen informatie wordt gegeven) en zelfs als dan iemand Engels sprak was het ook dan nog moeilijk voor verschillende kinderen om het te begrijpen. M.a.w. het is toch heel wat anders een tornooi in het buitenland spelen met volwassen vrienden i.p.v. kinderen.

Dit kwam ook tot uiting in andere details tijdens het tornooi. Zo geraakten heel wat partijformulieren zoek door nonchalant gedrag van sommigen. Reconstructie bleek onmogelijk. Mijn wens om de gespeelde partijen in de database te steken en te analyseren, faalde al voordat we een poging konden ondernemen. Als begeleider moet je eigenlijk bijna voortdurend hen in de gaten houden. Dit bleek niet evident te zijn want 2 spelers slaagden erin om met kleren aan een nachtelijke zwempartij in de zee te maken. De 2 resterende speelronden kwam 1 van hen zonder schoenen spelen in de tornooizaal.

Ik denk dat de jongeren de smaak te pakken hebben gekregen om tornooien in het buitenland te spelen. De volgende plannen worden al gesmeed. Volgende keer raad ik wel aan om striktere afspraken te maken tussen begeleiders en kinderen zodat we iets serieuzer kunnen werken. Beide ouders mee en apart logement zoals Warre is zonder twijfel te verkiezen maar ik begrijp niet voor iedereen haalbaar.

Brabo

Addendum 13 November 2017
Ik heb zonet de partijen ontvangen van Warre en dus komt er zoals beloofd een update. Hartelijk dank Warre. Hij zegt zelf in een begeleidende mail dat de computer toont dat hij best veel geluk heeft gehad. Desalniettemin raad ik ten stelligste aan om minstens zijn laatste ronde-partij tegen de Russische grootmeester Alexander Karpatchev na te spelen. Het is drama van de hoogste plank met een waanzinnige finale. Een staande ovatie hebben de gladiatoren zeker verdiend.