Wie speelt mee in het NK?

Deze vraag stel ik mij na het lezen van het huidige reglement en de buitengewoon pijnlijke historie herinnerend van vorig jaar. Ik kan in elk geval iedereen geruststellen dat ik zelf geen kandidaat ben, noch voor de expertengroep , noch voor de open groep. De reden is simpel, gebrek aan verlof. Ik heb nu nog 11 dagen jaarlijks verlof staan en bovendien moet ik nog een oplossing zien te vinden voor de 2 maanden grote vakantie van mijn 2 kleine kindjes. Nu we dwalen af want uiteraard wil ik het vooral hebben over wie er wel zal/mag meedoen.

Ik denk dat de meesten het wel eens zullen zijn dat de modaliteiten tot deelname aan het open nationaal kampioenschap vandaag in orde zijn. Een beperking t.o.v. buitenlanders mag je wel toepassen als je het label nationaal tornooi draagt.

Anders liggen de zaken bij de expertengroep. Vandaag moet je om te kunnen deelnemen in de expertengroep voldoen aan minstens 1 van de volgende voorwaarden:

• - Belg zijn
• - Belg zijn volgens de Fide van 1 januari
• - In Belgie gedomicilieerd zijn van 1 januari

Zie ook artikel 19 - Deelname: belgisch-kampioenschap

Echter de titel wordt pas toegekend als je voldoet aan minstens 1 van de volgende voorwaarden:

• - Belg zijn
• - Belg zijn volgens de Fide
• - Nog geen Belg bij de Fide maar die bij aanvang van het kampioenschap als Belg kan geregistreerd worden volgens de voorwaarden vermeld in het Fide handboek hoofdstuk C 05 paragraaf 1.

Zie ook artikel 13 - Titels: algemene-schikkingen.

Het eerste wat opvalt is dat er spelers kunnen meespelen in de expertengroep maar niet de titel kunnen halen. In theorie is het zelfs mogelijk om een expertengroep samen te stellen puur uit spelers die niet in aanmerking komen van de titel. Absurd maar mogelijk indien de automatisch geselecteerden afhaken en de groep moet worden aangevuld volgens rating. 

M.i. zou de expertengroep enkel gevuld mogen worden met spelers die ook effectief de titel kunnen halen anders krijg je sowieso een vervormd kampioenschap. Toeval of niet maar op 26 februari 2012 (vorige zondag), schreef de Nederlandse IM Herman Grooten over het Nederlands NK-experiment van 2000, zie: fritz-in-het-nk. Toen speelde een computer mee in het NK voor puur commerciële redenen. Dit leidde toen tot een storm van protest met zelfs enkele spelers die hun partij prompt opgaven na geen of een paar zetten spelen. Het spreekt voor zich dat hierdoor de eindstand serieus werd beïnvloed. De KNSB zag in dat de geloofwaardigheid van de titel hierdoor een deuk had gekregen en het experiment werd niet meer herhaald. Uiteraard vandaag zou zulk experiment nog weinig betekenis hebben want het resultaat is ongeveer bekend op voorhand.

Ik vermeld dit vooral omdat vorig jaar in het Belgische NK, de tornooiorganisatie zich liet verleiden om niet een computer maar spelers die niet de titel kunnen behalen aan te trekken. Het creëren van GM-normmogelijkheden werd belangrijker dan een zuivere competitie van 10 spelers die elk voor de titel speelden. Correct, het is allemaal binnen de reglementen maar zoals ik eerder aantoonde, deugen de reglementen niet en een minder commercieel ingestelde organisatie had zichzelf dan ook weerhouden om het reglement op de kantjes af te lopen.

Het is niet de enige vreemde kronkel van het reglement. Vandaag kan je ook kampioen worden van België en tezelfdertijd kampioen zijn van een andere land. Dit is mogelijk omdat je als Belg niet hoeft als Fide-Belg geregistreerd te zijn. Zo kan in theorie Patrick Van Hoolandt kampioen worden in Monaco als Fide-Monaco en tevens in België als Belg. Ik ken niet veel spelers die in dit geval zijn maar het is een lacune in de reglementen dat je in 2 verschillende landen in hetzelfde jaar nationaal kampioen kan worden. Ik heb op zich geen moeite dat Belgen meespelen in het Belgisch NK als niet Fide-Belg maar dan moeten ze wel akkoord gaan dat het Belgische NK, het enige NK is dat ze zullen spelen in het jaar.

Tenslotte heb je ook nog het hele gedoe rond de niet-Belgen die gedomicilieerd zijn in België. Opnieuw toeval of niet maar op 25 februari 2012 (vorige zaterdag) schreef Hans Meijer een opmerkelijk artikel over buitenlanders die het Nederlands NK gewonnen hadden, zie: Vreemdeling in een vreemd land. Een eerste interessant gegeven is dat in 2000 het reglement voor buitenlanders aanzienlijk strikter is geworden op instigatie van Loek Van Wely waardoor domicilie onvoldoende werd maar je tevens bij de Fide als Nederlander moest worden erkend. Iets gelijkaardigs gebeurde begin 2011 op o.a. instigatie van Pascal Van der Voort. De conclusie van het artikel vond ik heel correct. De inbreng van af en toe een sterke buitenlandse schaker geeft een positieve invloed op het nationaal schaak (Nederland, België,...) en het weren is daarom een ondoordachte protectionistische strategie.

Persoonlijk zou ik graag een reglement zien waarbij niet-Belgen die gedomicilieerd zijn in België niet alleen mogen meespelen maar ook in aanmerking komen voor de titel  op voorwaarde dat ze niet in andere landen een nationaal kampioenschap spelen in hetzelfde jaar. Hiermee keren we niet volledig terug naar het oude reglement daar we ook aan de niet-Belgen een zekere graad van toewijding/ integratie aan het Belgisch schaken vragen.

Brabo