De term curlingouders of ook wel helikopterouders kom je vandaag af en toe tegen als je enige literatuur over opvoeding leest. Het zijn ouders die elk obstakel voor hun kind uit de wegruimen. Ze proberen hun kind te beschermen van elke negatieve kritiek of ervaring en dat gaat soms heel ver. Zo vertelde mij enkele jaren geleden een HR-recruiter dat hij soms ouders de deur moest wijzen bij een sollicitatiegesprek van hun kind voor een job. Ga je straks als ouder ook het werk op kantoor doen van je kind?
Dat leerkrachten, politie,... steeds vaker een gebrek aan respect ervaren van onze jeugd verwondert mij bijgevolg niet. Stemmen gaan dan ook op om de legerdienstplicht terug in te voeren. Daar zou discipline en karakter wel weer worden aangeleerd. Nu ik ben zelf net ontsnapt hieraan (want slechts een paar jaar eerder afgeschaft) dus ik sta zelf zeker niet te roepen hiervoor. Dan denk ik dat schaken een veel humanere aanpak kan zijn als alternatief. Hierbij bedoel ik niet enkel schaaklessen volgen maar vooral de keiharde leerschool van competitieschaak.
In mijn artikel macho's sloot ik af met de stelling dat schaken niet voor watjes is. In welke sport heb je dat 1 fout talloze prachtige en goede zaken ineens teniet kan doen. Ik heb geregeld jonge spelers ontroostbaar zien huilen na een verloren partij. Verliezen hakt emotioneel diep erin. Echter iets wat je niet doodt, maakt je sterker. Ik kan het niet bewijzen maar ik heb het gevoel dat ervaren schakers in het algemeen toch veel makkelijker tegenslagen kunnen verwerken.
Dat betekent niet dat verliezen helemaal went. Ook ervaren schakers kunnen nog tilten bij een nederlaag of hebben het lastig om een nederlaag te accepteren. Welbekend is de grappige quote: "Ik heb nooit een gezonde schaker verslagen." Schakers zijn heel goed in excuses te zoeken voor hun falen en ik geef toe dat ik daar ook niet helemaal vrijuit in ga. Echter erger vind ik de spelers die de winst gewoon niet gunnen voor hun tegenstander. In 2017 schreef ik zo over spelers die daarom opzettelijk hun tijd lieten aflopen zie mijn artikel slechte verliezers. Laatst had ik weer een tegenstander die na de partij mij heel boos vertelde dat hij eigenlijk de partij had moeten winnen en dus impliciet zei dat mijn overwinning onverdiend was. Ik was het daar niet mee eens maar hield wijselijk mijn mond.
Dus hoe er gereageerd wordt op fouten is iets heel persoonlijks maar hangt uiteraard ook af van de soort fouten die gemaakt werden. Zo wordt de term "computerzet" al snel gebruikt in de analyse wanneer men een fout wilt aanduiden die je als mens allicht onmogelijk had kunnen vermijden. Fouten door een gebrek aan kennis/ ervaring worden in het algemeen makkelijk aanvaard door de schakers en eerder gezien als een kans om bij te leren. De meeste schakers hebben het veel lastiger met de fouten die onder (tijds-) druk ontstaan. Mits voldoende tijd zijn die zeker te vermijden en dus zijn ze soms bijzonder pijnlijk. Tot een decennium geleden toen men nog zonder increment speelde, gebeurden die blunders heel frequent zoals in onderstaand voorbeeldje.
Met de jaren heb ik dit soort fouten wel leren relativeren. Je kan onder tijdsdruk blunders nu eenmaal niet vermijden. Tijdsnood kan je evenmin altijd vermijden bij het spelen van een onbekende type stelling tegen een sterke tegenstander die voortdurend je lastige zetten voorschotelt. Je riskeert dan door sneller te spelen net andere fouten of zelfs blunders te maken.
Tenslotte is de laatste categorie van concentratiefouten veruit de moeilijkste om een verklaring voor te vinden. In het tennis noemt men ze unforced errors. Het zijn fouten die gemaakt werden zonder dat er sprake was van tijdsdruk of moeilijkheid. In het schaken zijn ze zeldzaam zoals ik in deel 1 al eens probeerde te tellen. Ik kwam toen voor mezelf op 1 zulke fout per 100 partijen. Voor mijn tegenstanders kwam ik op 1 op 20 partijen.
Ik weet niet of het te maken heeft met de lange inactiviteit of het vele internetschaken maar de laatste maanden sloeg het blundervirus meerdere keren toe in mijn partijen. De blunder tegen de Belgische FM Adrian Roos die ik toonde in mijn artikel hybrid schaken deel 3 kan misschien nog passeren als een fout onder tijdsdruk maar daar was zeker geen sprake van in onderstaande stelling die ik in Praag op het bord had.
Ik vermoed een fout voor stap 4 of zo maar allerminst iets was je verwacht van een ervaren fidemeester. Dat ik dit nog remise kon keepen, kon je reeds zien in mijn artikel de afrekening. Echter nog veel groter was de zinsverbijstering in de 2 ronde van de Muensterlandopen waar ik enkele weken geleden speelde. Daar gaf ik mijn winnende pluspion plots zonder enige aantoonbare reden af in een toreneindspel.
Het moet een kortsluiting bovenaan geweest zijn want een andere verklaring kan ik hiervoor niet vinden. Dit is gewoon stukken weggeven en dus zelfs geen stap 2 waardig. Ik kon gelukkig mij nog herpakken en slaagde zelfs nog het eindspel te winnen waardoor ik het niet aan mijn hart liet komen.
In het eerder vermelde tennisartikel over ongeforceerde fouten wordt gezegd dat je er best niet over piekert. Zulke fouten compleet uitsluiten is onmogelijk als mens. Anderzijds 2-3 op zulke korte tijd zeker in vergelijking met eerdere jaren is op zijn zachtst gezegd merkwaardig. Ik moet er niet aandenken om dit geregeld mee te maken want dan zou mijn spelplezier toch heel snel verdwijnen. Voorlopig heeft het mij nog geen elo gekost maar dat mag ik toch zeker niet vaak meer doen.
Word ik een dagje ouder? Het lijkt wel een heel zwak excuus van iemand die nog maar 45 jaar is als je dan op chess.com leest dat Manuel Alvarez Escudero nog competitie-schaak speelt als 100 jarige. Feit is dat ik sinds een paar jaar wel een leesbril nodig heb en zeker aan de start van een schaakpartij last heb om de notatie hierdoor te verzorgen. Zaterdaglaatst heb ik mezelf ook voor het eerst in meer dan 28 jaar competitieschaak ziek afgemeld voor een partij. Echter ik ben evenmin klaar met schaken. Bovendien lijkt het mij te vroeg om nu al het beste achter de rug te hebben.
Brabo
Geen opmerkingen:
Een reactie posten