Catenaccio

De jeugd is de toekomst van morgen. Terecht wordt heel wat aandacht geschonken aan onze jeugd maar dit betekent geen vrijgeleide om de (iets) oudere schakers al af te schrijven. Dit werd nogmaals getoond door sterke Jan die in het Griekse Eretria Europees kampioen werd bij de + 65 jarigen. Een TPR meer dan 200 punten boven de eigen rating terwijl je slechts de 5de startrating hebt, is toch iets wat je eerder zou verwachten van een opklimmende jeugdspeler.

De uitzondering bevestigt de regel maar daar ging Marcel Van Herck op het Vlaams kampioenschap niet mee akkoord. Vooraf was hij gebombardeerd als kanonnenvoer maar tot ieders grote verrassing werd hij ei zo na kampioen met een TPR wel 332 elo hoger dan zijn rating.

Marcel Van Herck

Ei zo na is helemaal niet overdreven als je weet dat hij de hoogste TPR neerzette van de 7 leiders (of ruimer genomen van het hele deelnemersveld) en vorig jaar TPR nog als eerste scheidingssysteem werd gebruikt om Steven Geirnaert tot Vlaams kampioen te kronen. Nu vorig jaar was er ook heel wat kritiek op TPR als scheidingssysteem en dat was niet allemaal onterecht. Marcel toont trouwens zelf aan dat rating soms heel relatief is. Edo Phoenix op Caballos forum liet optekenen dat Marcel te weinig rating heeft.

Het nieuwe scheidingssysteem werd zeker niet door iedereen geapprecieerd maar ik vraag mij af welk systeem ooit perfect kan zijn bij 7 spelers die gelijk eindigen. Rapidwedstrijden zullen ook een hele tijd in beslag nemen met 7 spelers dus niet iedereen zal daar mee gelukkig zijn zonder maar te denken aan organisatorische problemen. Uiteindelijk vind ik de keuze voor meeste winsten en meeste zwartpartijen niet onlogisch. Het is de organisatie hun volste recht om een extra beloning te geven aan spelers die bereid zijn om risico's te nemen zelfs al heeft dit niet perse iets te maken met beter schaken. De scheidingssystemen waren op voorhand bekend zie reglementen dus men kon zijn tornooistrategie erop afstemmen.

Ik wijk af van waarover ik het wil hebben in dit artikel want dat is natuurlijk Marcel. Marcel heeft niet de krachtige aanvallende speelstijl van Jan maar toch bleek dit tornooi zijn aanpak erg verraderlijk voor heel wat spelers. Zijn tegenstanders soms honderden punten hoger voelden zich verplicht om op winst te spelen maar liepen geregeld op een dodelijke counter.

Op schaakfabriek liet Adrian Roos optekenen dat het niet zonder risico is om vol voor winst te gaan tegen Marcel Van Herck. Stefan Docxs blunder van een ronde eerder tegen Marcel is iets te zwaar om dit toe te wijten aan op winst te spelen maar feit is wel dat Marcel met zijn erg afwachtend spel zeker ook de alertheid bij Stefan deed afnemen. Echter zijn partij tegen Rein past wel zeker weer helemaal in het plaatje. Rein speelt vol op winst, kan de winst al ruiken maar mist iets en plots kantelt het spel.

Ik snap heel goed hoe onverdiend en onnodig zulke nederlaag voelt want in mijn eigen praktijk heb ik tot scha en schande hetzelfde al meegemaakt met Marcel. Onze vorige ontmoeting in 1999 had ik verloren dus wou ik eens perse de score gelijkmaken.

Laatst in het clubkampioenschap overkwam het mij zelfs bijna opnieuw maar ik kon in extremis nog aan de noodrem trekken. 

Een stevige gezonde opbouw weerleg je dus niet met een paar goede zetten. Ik durf niet te zeggen dat Marcel met opzet Catenaccio speelt maar het is wel zo dat hij vaak punten op deze wijze kan scoren zelfs tegen veel hogere gerangschikte spelers. Marcel is zeker niet de enige of eerste speler die op deze wijze speelt. Kasparov schreef in zijn 3de boek bijvoorbeeld over hoe Petrosian hem 2 leerzame nederlagen toediende in nochtans zeer voordelige of zelfs winnende posities.

Echter een belangrijk nadeel van Catenaccio is dat het slechts tot remise leidt als de tegenstander niet op winst wil spelen. Sommige spelers vinden dit best ok want toch maar weer niet verloren maar op lange termijn kost dit elo zeker als je regelmatig tegen lager gekwoteerde spelers speelt. Doseren met deze techniek is zoals altijd de sleutel en uiteraard moet je ook over een flinke dosis positiekennis en verdedigingsvaardigheden beschikken.

Brabo