woensdag 1 februari 2017

Ervaring

Schrijven bevat veel grotere risico's dan praten. Niet alleen ben je veel kwetsbaarder voor klachten want het staat zwart op wit maar verkeerde interpretaties komen veel vaker voor. Zo kreeg ik laatst nog een opmerking over een passage terwijl ik dat helemaal niet had bedoeld. Ik begrijp dus best dat er bij heel veel mensen argwaan bestaat om iets publiek te delen. Dat is natuurlijk jammer want in een gesloten wereld zijn er alleen maar verliezers. Anderzijds ben ik niet dom en weeg ik mijn woorden ook zorgvuldig. 

Onlangs ergerde de Amerikaanse grootmeester Gregory Serper zich nog op chess.com over de toenemende druk om steeds politiek correct te zijn maar ook hij moest toegeven dat bepaalde reacties hem serieus hadden laten schrikken. Zo is het politiek correct benoemen van een zwakke speler al een hachelijke opdracht. Recent gebruikte ik de term "gemiddelde clubspeler" in bv. mijn artikel modelpartijen om niemands gevoelens te kwetsen maar dat is natuurlijk geen synoniem. Eerder heb ik ook nog "onervaren speler" gebruikt als term maar dit vond ik achteraf nog minder goed omdat er helemaal geen eenduidig verband bestaat tussen ervaring en speelsterkte.

Bovendien kan je ook discussiëren over wat ervaring betekent in het schaken. Op het slapende Schaakfabriek werd ik in het laatste artikel Arno bomans stunt in leuven als ervaren speler genoemd maar zelf had ik daar wel een kanttekening bij. Uiteraard is het logisch dat je na meer dan 20 jaar in het schaakwereldje als een dinosaurus wordt beschouwd met tonnen ervaring. Echter als we kijken naar mijn aantal verwerkte partijen voor Belgische rating dan ziet het plaatje er toch een stuk genuanceerder uit. 468 zijn het er wat overeenkomt met ongeveer 23 partijen per jaar. Naar Belgische normen is mijn totaal aantal partijen niets bijzonder want vandaag sta ik hiermee op plaats 901 t.o.v. 3063 spelers die een Belgische rating hebben. Het gemiddelde ligt op 378.

Als we ervaring in het schaken koppelen aan aantal verwerkte partijen voor Belgische rating dan kunnen we dankzij de KBSB-site interessante informatie hierover verkrijgen. Zo is het mits enige excel-handigheid vrij eenvoudig om te zien dat hoe hoger iemands rating, hoe meer ervaring men gemiddeld heeft.
Herinner je dat ik schreef in mijn artikel schaakcompositities dat mijn allereerste Belgische rating 2294 elo was, gebaseerd op slechts 20 partijen. Uitzonderingen bevestigen de regel. Tezelfdertijd wil ik ook opnieuw waarschuwen (zoals eerder in bv. copycats) dat ervaring geen enkele garantie geeft op een hogere rating.
We zien enkel bij de eerste honderden gespeelde partijen een merkbare progressie van de speelsterkte. Tussen 400 en 800 partijen is er nog een marginale progressie van 60 punten maar het is twijfelachtig of dit gelinkt kan worden aan de ervaring. Het lijkt mij eerder dat daar invloed is van de hogere aanwezigheid aan talent.

Ervaring kunnen we dus niet koppelen aan iemands rating maar het blijft natuurlijk opvallend dat hogere ratings gemiddeld veel meer partijen speelden. Wel mijn simpele verklaring is dat je als hogere rating veel meer rijkdom uit een partij kan halen en daarom ook meer partijen wilt spelen. Iets wat je graag en goed kan, doe je vaker.

De enige ondubbelzinnige link met ervaring die ik vond, is de leeftijd van een speler. Uitermate vanzelfsprekend natuurlijk want de teller gaat enkel omhoog met de jaren.
Omgekeerd geldt ook alhoewel het minder uitgesproken is. Zelf behaalde ik pas op mijn 20ste mijn eerste rating dus niet iedereen begint jong te schaken.

Dus misschien is ervaring gewoon een politiek correcte term voor oud. Best begrijpelijk want mijn kinderen vinden 40+ ook al heel oud. Dat ik nog een levende grootmoeder heb, maakt voor hen niets uit.

Tenslotte wil ik ook nog even stilstaan bij onze meest ervaren speler in Belgie. Hij is geen topspeler maar heeft desondanks al 3963 partijen op de teller staan. Met mijn tempo zal ik daarvoor bijna 200 jaar moeten worden. Ik spreek natuurlijk over Gerard Burnay. Niet helemaal verrassend heeft hij voor flink wat stunts gezorgd in zijn carriere. Vandaag slechts 1700 elopunten maar remises tegen FM Jan Van Mechelen, IM Stefan Docx (die hij liet ontsnappen) en zelfs een overwinning tegen oud-Belgisch kampioen Thierry Penson zijn een aantal van de hoogtepunten. Hij heeft wellicht tegen half-Belgie gespeeld dus ook ik speelde 1 keer tegen hem.
Deze standaardpartij telde niet mee voor rating dus het aantal effectief gespeelde partijen met langzaam tempo ligt nog veel hoger dan de teller aangeeft voor Gerard. Ik zei eerder dat veel spelen voornamelijk iets is voor de hoge ratings maar schaken kan meer betekenen dan puur het spel. Gerard is een zeer sociale schaker en je ziet dan ook dat hij geniet van de vele contacten die gebeuren naast het bord. Zijn talloze avonturen zijn op zich ook een soort ervaring die je misschien geen elopunten bijbrengen maar wel toelaten om met volle teugen te genieten van het leven.

Brabo

9 opmerkingen:

  1. Ook ik heb al tegen Gerard gespeeld. Hij staat op mijn facebook profielfoto.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wie is die baby die al 4000 partijen gespeeld heeft? Het blauw bolletje van Burnay, Schuermans en nog enkele andere heb ik al gevonden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De grafiek Ervaring - Leeftijd werd ingedeeld per 100 gespeelde partijen. Als niemand in een bepaald segment voorkomt dan ligt de leeftijd op 0. Misschien was het duidelijker om dan geen blauw bolletje te tonen.
      Ja sommige blauwe bolletjes kunnen toegewezen worden aan 1 persoon. Slechts tot 1000 partijen is de data voldoende uitgebreid om iets te concluderen. Misschien had ik de rest van de grafiek beter weggelaten maar ik verkoos om volledig te zijn en hoop dat de lezer de rest zelf wel correct kan interpreteren. In elk geval ik ben bereid op aanvraag om de volledige data op te sturen. Hier dit publiceren zou het artikel onleesbaar maken.

      Verwijderen
  3. Van welk jaar begint die Élő verwerking? Oudere spelers zoals ik hadden daarvoor al duizenden partijen gespeeld. Dus niet al te veel conclusies trekken uit je statistieken, behalve dan voor jongeren zoals jij.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. http://www.frbe-kbsb.be/index.php/elo-frbe/a-lire-attentivement/le-classement-elo-belge vertelt het complete verhaal. Spijtig bestaat er geen Nederlandstalige vertaling hiervan. Dus ik begrijp dat vanaf 1969 partijen voor Belgische rating werden verwerkt.

      Hieruit leid ik af dat enkel voor spelers ouder dan 60 jaar mogelijks te weinig partijen in rekening zijn gebracht. Nu ik denk niet dat deze ontbrekende partijen invloed zullen hebben op de trends in de 4 grafieken. Het was zeker niet mijn bedoeling om te focussen op bepaalde datapunten.

      Verwijderen
  4. "Zo is het politiek correct benoemen van een zwakke speler al een hachelijke opdracht."

    Vorig jaar won ik een gelijk eindspel na 100 zetten van een speler met 300 punten minder. Hij was erg boos dat ik zo lang doorspeelde. Ik benoemde dat ik op basis van rating de favoriet had en dat ik het recht heb te mogen proberen. Ook sta ik bekend op de club als iemand die nooit snel remise speelt, omdat dit zonde is van mijn avond (daarvoor stap ik niet in de auto naar de club) Sindsdien is onze relatie verbitterd geraakt helaas. Wat ik daarvan geleerd heb is dat wanneer je het op de club leuk wilt houden, je soms als sterkere speler niet jouw visie moet geven. Dat klinkt triest, maar niet ieder mens is hetzelfde. Schijnbaar omvat het vinden van schaakwaarheid een doorkruisende sociale variabele.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. "Hij was erg boos dat ik zo lang doorspeelde."
      Ik heb ook al meegemaakt dat mijn tegenstander geïrriteerd was. Eenmaal vroeg mijn tegenstander zelfs tijdens het spel of ik dit echt nog wilde winnen. Uiteindelijk lukte het mij nog zie partij tegen Guy Dugailliez die ik besprak in het artikel: http://schaken-brabo.blogspot.be/2012/08/eindspelen-loper-tegen-paard.html
      Tevens heb ik een aantal keer de opmerking gekregen dat men mij meerdere keren moet doodslaan vooraleer ik effectief ook blijf liggen. Echter dit lijkt mij eerder een compliment voor mijn verdedigingskunstjes dan een negatieve opmerking.

      Verwijderen
    2. "Wat ik daarvan geleerd heb is dat wanneer je het op de club leuk wilt houden, je soms als sterkere speler niet jouw visie moet geven."
      Tot 10 jaar geleden toen ik nog niet getrouwd was, ging ik zeer regelmatig naar mijn eerste club de Torrewachters. Na de clubavond gingen we stappen met een leuke bende vrienden. Ik had 300 punten meer dan de beste speler van de club waardoor ik elke analyse makkelijk kon domineren. Echter dit werd mij door sommige spelers niet in dank afgenomen. Af en toe kreeg ik zelfs de vraag om zeker niet te interfereren in post-mortems omdat het de sfeer verpestte. Vandaag zal ik dan ook op een clubavond enkel mijn visie geven als ze er zelf om vragen.

      Verwijderen
    3. Net dit gepost op Utrechtschaak forum:

      "Mijn kritische reactie op schaaksite is verwijderd. Alleen is het dan doorgaans handig wanneer de moderator aangeeft waar de grenzen liggen. Nu is het een raadsel voor me. Doet me denken aan dat artikel van GM Serper op chess.com waarin hij de politieke correctheid hekelde. Dat hij als GM iemand als zwakkere speler benoemde en toen de beerput over zich heen kreeg. Ik weet dat Brabo op zijn site daarom het woord 'middelmatige speler' is gaan gebruiken. Nou is schaaksite niet mijn site, dus prima wanneer me wordt aangegeven zus wel en zo niet, dan zal ik dat netjes doen, alleen nu heb ik geen idee hoe de vork in de steel zit. Trouwens iedereen met 200 punten meer mag mij een zwakkere speler noemen. Daaronder moet je eerst maar eens van me zien te winnen. ;)"

      Verwijderen