Arbiters

1 januari is voorbij dus het was weer tijd voor een update van onze eloratings. De nieuwe fide kon je al zien 2 dagen voor 1 januari maar op de Belgische is het nog even wachten. Hij komt, hij komt, die lieve ... Nee dat is zowel verkeerd tijdstip als lichtjes ongepast. Veel Belgen zijn allerminst bekommerd om die Belgische elo zoals je ook kan beluisteren op de nieuwe veelbelovende eerste Vlaamse schaakpodcast (Lange Rokade).

Vanity definitely my favorite sin. De hoogste van de twee elo's ligt het dichtst bij mijn speelsterkte. Dat is de ene keer dus de fide en de andere keer de Belgische. Onzin uiteraard en er werd dan ook zoals verwacht gestemd voor afschaffing van de Belgische elo op termijn zie Feedback op Algemene Vergadering.

Op termijn betekent dus niet onmiddellijk want er zijn nog een aantal hete hangijzers die uit het vuur moeten worden gehaald. Dat wordt niet eenvoudig. Zo is een obstakel ervan dat fide eist dat bij partijen gespeeld voor fide-elo altijd een arbiter met fide-licentie aanwezig moet zijn. Echter daarvan zijn er vandaag in België veel te weinig zie bondsartikel om overal en altijd aan die eis te voldoen. De bond kijkt hiervoor naar de clubs maar de clubs hebben geen flauw idee hoe arbiters te rekruteren. Veel clubs hebben vandaag al een tekort aan bestuursleden en (jeugd-)trainers.

Waar men geen probleem had met voldoende arbiters, was in het het Europees teamkampioenschap (Servië 2024). Eerlijk gezegd, zoveel arbiters had ik nog nooit gezien bij elkaar. Per 2 wedstrijden (6 borden per wedstrijd) was er minstens 1 arbiter permanent aanwezig. Ik heb geen foto van de arbiters gevonden in dit kampioenschap maar wel eentje van grotere broer de olympiade.

Arbiters op de 45ste schaakolympiade in Hongarije september 2024

Amai en ik die dacht dat schakers braaf waren. Dat is een absurd hoog aantal en hoe krijg je überhaupt zoveel arbiters met een fide-licentie bijeen?

Ik ben zelf geen arbiter en ben evenmin betrokken bij de aanwerving van arbiters. Echter ik zag wel een aantal zaken in het Europees teamkampioenschap in Servië waarvan ik mijn wenkbrouwen moest fronsen. Heel wat arbiters waren jonge bevallige dames (sommige mannelijke spelers waren daarom meer aan het kijken naar die dames dan de stelling op hun bord). Ik vermoed dat ze massaal door de organisatie gerekruteerd waren en hiervoor een bescheiden compensatie kregen.

Zelf ben ik een heel brave huisvader dus ik vond het best ok dat we meestal een oudere man kregen toegewezen als arbiter. Alleen jammer dat hij geen woord Engels sprak en niet wist dat je geen 30 zetten (Sofia-regels) hoeft te spelen bij 3 keer dezelfde stelling op het bord. Ons 1ste bord FM Jasper Beukema keek vreemd op toen zijn claim werd geweigerd in de 5de ronde. Pas na enkele extra zetten ging de arbiter overstag.

Het was niet het enige wat fout ging. In ronde 6 moest ik zelf zoeken voor een extra notatieformulier toen ik de 60ste zet had gespeeld. De arbiter vulde bovendien van 2 teamgenoten de verkeerde uitslag in wat we pas in het hotel ontdekten op chessresults (in ons nadeel maar dat spreekt voor zich als ik het hier vermeld). Tenslotte schaakt onze teamgenoot Erwin Kalle met een zware fysieke beperking en het was pas na lang aandringen bij de organisatie dat we een oplossing konden vinden. Opnieuw was de arbiter hier totaal afwezig.

Straffen was dan wel weer iets waar arbiters in uitblonken. Spelers die remise maakten zonder in achtname van de Sofia-regels kregen achteraf prompt beiden een nul toen de arbiter had ontdekt van het ongelooflijk kwaad. Pas na een klacht van beide teams dat zoiets eerst een waarschuwing moet krijgen, werd het remise-resultaat alsnog gevalideerd. Ik vermijd liever zulke discussies dus in de laatste ronde speelden ik en mijn tegenstander nog braaf ons saai toreneindspel door.

Fide verdient geld aan het geven van seminaries voor arbiters en uitreiken van arbiterlicenties. Fide heeft hiervoor een compleet eigen website gecreëerd arbiters.fide.com. Het is bijgevolg in het belang van fide om zoveel mogelijk arbiters werk te geven. Nieuwe reglementen toevoegen is daarom een zeer goed hulpmiddel.

Dat spelers steeds minder tevreden zijn met deze gang van zaken, is geen verrassing. Zelfs absolute wereldtoppers beginnen zich te verzetten tegen de steeds grotere invloed van arbiters. 2 maanden geleden durfde de wereldtopper Fabiano Caruana openlijk te opperen  in een podcast dat arbiters waardeloos zijn in het schaken. Magnus Carlsen ging zelfs een stap verder door f**k you fide te zeggen toen een arbiter hem niet meer toeliet om verder te spelen met jeansbroek.

Nee arbiters kunnen in bepaalde situaties echt wel waardevol zijn. Een arbiter die de resultaten bijhoudt, de klokken checkt op een goede werking, notatieformulieren beschikbaar houdt, ... Het zijn tal van nuttige en waardevolle daden van een arbiter. De algemene promotie van het schaakspel staat centraal. Als schakers afhaken door arbiters dan is er iets fout gegaan.

Brabo