zaterdag 8 december 2018

Byes

Vorige interclubronde heb ik voor het eerst in mijn schaakcarrière een forfait gegeven. Het is te zeggen mijn zoon heeft forfait gegeven omdat ik er niet in slaagde om hem op tijd aan zijn bord te plaatsen. Het is dit jaar ook een gedoe voor ons in de Belgische interclub. Ik speel voor Deurne en mijn zoon voor Mechelen. Vorig jaar speelde Mechelen elke interclubronde de helft thuis en de helft uit waardoor het mogelijk was om Hugo steeds thuis te laten spelen mits schuiven tussen de ploegen. Echter dit jaar heeft Mechelen gekozen om samen uit en samen thuis te spelen. Dit betekent dus voor het eerst "verre" uitwedstrijden voor Hugo.

46km van Kontich naar Turnhout is moeilijk ver te noemen maar op zondag met het openbaar vervoer ben je toch 1u 40m enkele richting onderweg. Daarbij komt nog dat het geen optie is om een 9 jarige dit traject alleen te laten doen waardoor mama en zus mee moeten om hem te begeleiden. Mijn echtgenote rijdt niet met de auto dus het openbaar vervoer is voor hen de enige optie. Tenslotte kan je jezelf zeker de vraag stellen of dit niet een beetje overdreven ijver is voor een partijtje te kunnen spelen tegen iemand die nog geen 1300 elo heeft.

Toen uiteindelijk bleek dat de vertrektrein afgeschaft was en de volgende ten vroegste over meer dan een uur zou komen, besliste ik telefonisch om forfait te geven voor mijn zoon. Er was een grens bereikt voor mij. Ik wist op voorhand dat het treinverkeer de laatste tijd bijzonder onbetrouwbaar was maar liet mij overhalen om toch Hugo te laten meespelen. Dit doe ik niet meer. Niemand is er gebaat mee en ik schreef zelf nog 6 jaar geleden op deze blog hoe verfoeilijk ik forfaits persoonlijk vind (zie forfaits in de interclub).

Afspraken dien je na te komen, heb ik altijd bijzonder belangrijk gevonden. Hierin ben ik de laatste jaren wel flexibeler in geworden omdat ik tegenwoordig veel meer afhankelijk ben geworden van factoren die ik niet kan controleren zoals gezin, werk,... Dus vandaag gebeurt het wel eens dat ik afspraken maak waarvan ik op voorhand weet dat ze mogelijks zullen worden afgezegd. Ik wil het niet goedpraten maar het is gewoon de keuze die ik maak om mijn tijd optimaal te kunnen gebruiken. Trouwens ik zie rondom mij dat de meeste mensen op een gelijkaardige wijze hun zaakjes regelen. Het ligt ook helemaal in het verlengde van wat ik schreef in mijn vorig artikel over het toenemende individualisme.

Tornooi-organisatoren hebben ondertussen ook begrepen dat je hiermee rekening moet houden indien je de trend van dalende deelnemersaantallen wilt doen kenteren. Vandaag haken zeker een groot aantal potentiële deelnemers af wanneer je iedereen verplicht om elke ronde mee te spelen. We zien daarom meer en meer tornooien speciale reglementen toevoegen over het nemen van vrijwillige forfaits/byes. Spelers mogen mits aankondiging vooraf, kiezen om 1 of meerdere ronden niet mee te spelen. Dit laat de wedstrijdleiding toe om de bye-nemers tijdig uit de paringen te verwijderen zodat er geen overlast gecreëerd wordt voor de spelers die wel wensen te spelen.

Sommige organisatoren gaan nog een stap verder met hun tornooi aantrekkelijker te maken door ook halve punten toe te kennen voor de niet-gespeelde ronden. De voordelen hiervan zijn minder schommelingen in de paringen dus meer interessante wedstrijden voor iedereen en je hoeft competitief nauwelijks of niets in te leveren als bye-nemer. Vooral dit laatste was vroeger wel vaker een drempel om toch niet mee te spelen daar een bye nemen toen te vaak betekende een oninteressant tornooi spelen.

Amateurs maar ook professionals maken massaal gebruik van deze bye-opties. Vroeger had je wel vaker dat je moest kiezen tussen 2 tornooien omdat ze overlapten. Vandaag speel je ze gewoon allebei want de eerste ronde(n) missen maakt weinig of niets uit voor het eindresultaat. Een ultiem staaltje van Zwitsers gambiet zagen we de voorbije zomer op de Brugse meestersDe Spaanse grootmeester Oleg Korneev speelde de eerste 2 ronden niet mee maar won alsnog het tornooi. Hij verraste vriend en vijand door slechts 7 op de 9 ronden te spelen en op tie-break tornooiwinnaar te worden uitgeroepen dankzij onderlinge partij gewonnen van de co-winnaar.
Knappe partij van Oleg zonder twijfel maar achteraf vroegen ik en vele anderen zich af of het tiebreak-systeem misschien niet moest worden aangepast. Kan je uberhaupt wel zeggen dat iemand die minder partijen gespeeld heeft, meer recht heeft op de tornooi-overwinning? Natuurlijk de scheidings-regels waren vooraf voor iedereen duidelijk maar passen we die niet beter aan in een volgende editie?

Trouwens door minder te moeten spelen, ben je ook scherper in de resterende partijen. Ik betwijfel of dit het geval was voor Oleg maar in de voorbije Ilse of Man zagen we veel spelers een bye nemen tijdens het tornooi. 19 spelers van de eerste 100 spelers die de laatste ronde meespeelden maakten er gebruik van. Echter nog opmerkelijker is dat de 3 eerste van het klassement: de Poolse topgrootmeester Radoslaw Wojtaszekde Azerbeijaanse topgrootmeester Arkadij Naiditsch en oud-wereldkampioen Vladimir Kramnik allemaal een bye hebben genomen. Hieronder een cruciale partij die de tornooiwinnaar Radoslaw won tegen de topgrootmeester Michael Adams in ronde 8.
Als het tornooi in hetzelfde formaat blijft bestaan dan zou het best kunnen dat we volgend jaar nog veel meer byes zullen zien. De winnaars laten in elk geval vermoedelijk onopzettelijk uitschijnen dat het meer loont om niet dan wel alle ronden mee te spelen.

Pervers natuurlijk want een tornooi organiseer je net omdat er geschaakt zou worden. Ik denk dan ook dat het systeem van byes eens herbekeken moet worden. Misschien moet het prijzengeld aangepast worden in functie van het aantal ronden gepaard of tenminste moet er worden voor gezorgd dat spelers die alle ronden hebben meegespeeld zeker bevoordeeld worden in het scheidingssysteem t.o.v. spelers die ronden met opzet gemist hebben.

Het prijzengeld in de voorbije Open Leuven wordt gedeeld bij gelijke stand dus erg belangrijk is het scheidingssysteem er niet. Echter het valt wel op dat een scheidingssysteem op basis van tornooiprestatie zeker discutabel is wanneer voor byes halve punten worden gegeven. Ik nam voor het eerst in mijn schaakcarrière 2 byes omdat het open tornooi van Le Touquet overlapte. Ik had slechts 19 standaard-partijen gespeeld in 2018 dus bijzonder weinig en Leuven was voor mij de laatste kans om daar nog iets aan te doen. Zo kwam het dat ik vrijdag 2 november 's middags nog de laatste partij van mijn zoon in Le Touquet aan het volgen was en dezelfde dag 's avonds in Open Leuven aan het bord verscheen voor de 3de ronde. Met slechts 1/2 kreeg ik  als tegenstander de 82 jarige Belg Karl De Smet die zijn huid duur verkocht. Tegen het einde van de partij voelde ik mij erg vermoeid maar slaagde ik er toch in om mijn elo-overwicht te laten gelden.
De volgende 2 ronden won ik ook en plots stond ik in ronde 6 mee aan de leiding. Sommige spelers vroegen mij daarom al lachend of ik een Korneevke zou uitvoeren dus in navolging van Oleg Korneev op de Brugse Meesters maar zover kwam het uiteindelijk niet. In ronde 6 werd ik verslagen in een goed gespeelde partij door de Zweedse grootmeester Ralf Akesson en tevens latere tornooiwinnaar. Echter met een overwinning in ronde 7 slaagde ik er toch nog in om de -2300 elo-prijs (100 euro) te winnen. In de eindrangschikking kwam ik uiteindelijk op basis van TPR nog voor de andere spelers met gelijke punten te staan die geen byes hadden genomen. TPR wordt berekend op basis van procentuele score en gemiddelde elo-tegenstand. Procentueel doe ik uiteraard veel beter door 2 ronden niet te hebben gespeeld en de tegenstanders in de eerste ronden trekken ook vaak erg het elogemiddelde omlaag.

Dat we byes toestaan in open tornooien om meer deelnemers aan te trekken, stel ik niet in twijfel. Echter de slinger is te ver doorgeslagen in het voordeel van de bye-nemers. De brave deelnemers die wel alles meespelen, mogen niet benadeeld worden. Een goed georganiseerd tornooi zorgt ook voor een eerlijke verdeling van de prijzen aan de eindmeet. Ik heb een paar voorstellen gemaakt maar een slimmerd zal wellicht nog beters kunnen vinden.

Brabo

3 opmerkingen:

  1. Brabo, in Mar del Plata nam ik in maart van dit jaar voor het eerst van mijn leven een bye. Op die dag waren er twee ronden gepland en dat is voor iemand van de 'tercera edad' (iemand van boven de zestig) wat veel van het goede. In Bolivia ben ik helemaal gestopt met deelname aan schaaktoernooien omdat men hier twee of zelfs drie partijen op een dag moet spelen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Je bent zeker niet de enige die daar zo over denkt. Trouwens in Open Gent hebben ze daarom enkele jaren geleden een parallel-tornooi gecreëerd voor 55+ spelers. I.p.v. 2 ronden per dag spelen zij slechts 1 ronde per dag. Nadeel hiervan is dat ze uiteindelijk slechts 5 ronden gespeeld hebben en dat is heel weinig waardoor toeval een veel grotere rol speelt in de eindrangschikking.

      Verwijderen
    2. Persoonlijk heb ik als 42 jarige geen problemen met 2 ronden op 1 dag als er voldoende vrije tijd beschikbaar blijft tussen de ronden. Ik eet graag rustig en vind het ook belangrijk om de kans te krijgen minstens een half uurtje voor te bereiden.
      Tijdens de Brugse meesters zag ik soms zotte taferelen doordat de ronden zeer snel op elkaar volgden. Sommige topspelers waren nog rechtstaand hun spaghetti (lunch) aan het eten terwijl vaak hun klok al liep voor de volgende ronde. In mijn artikel http://schaken-brabo.blogspot.com/2018/09/sneller-deel-2.html schreef ik over Oleg Korneev die zijn partij aan het voorbereiden was terwijl zijn partij al begonnen was.

      Ik denk eraan volgend jaar voor het eerst een standaard-tornooi samen te spelen met mijn zoon in het Nederlandstalig gebied. Dit jaar speelden we al samen rapidtornooien en dat lukte best aardig (uiteindelijk won ik zelfs 4 van de 6 tornooien waaraan we samen deelnamen).
      Echter Brugse Meesters valt voor mij af met het huidige schema alhoewel mijn zoon er heel graag speelt en ik het ook een heel gezellig tornooi vind. Mijn zoon heeft dan ook geen last van voorbereiden (doet hij toch niet) of haastig eten (want zijn partijen zijn altijd veel sneller gedaan). Byes nemen om te rusten, vind ik op mijn leeftijd een verspilling van tijd/ geld alhoewel in Isle of Man namen verscheidene professionals die zelfs jonger waren dan ik een bye dus onzin is het niet.

      Verwijderen