De anti-Marshall

Het allereerste wereldkampioenschap dat ik trachtte te volgen was Kasparov-Karpov 1990 Lyon. Als 14 jarige knipte ik uit de Knack (waarop mijn pa geabonneerd was) wekelijks de schaakrubriek en legde zo een mapje aan met alle partijen. Ik kreeg op die wijze vaak met weken vertraging een kijk op het wereldkampioenschap. Thuis speelde ik met bord en stukken elke partij zorgvuldig na maar ik geef toe dat ik te zwak was om er iets van te begrijpen. Het wereldkampioenschap Kasparov - Short Londen 1993 kon ik voor het eerst live volgen dankzij o.a. zeer mooi verzorgde uitzendingen op de BBC. Enige tijd geleden kon je deze uitzendingen nog herbekijken op youtube maar vandaag zijn die geblokkeerd omdat ze blijkbaar illegaal werden gepost. Vandaag kunnen we enkel nog dromen van dit soort uitgebreide schaakuitzendingen op de tv want ondertussen is schaken compleet verdwenen uit de belangstelling van de media en dus ook het grote publiek.

De wereldkampioenschapmatch in 1993 opende onmiddellijk met een overwinning van Kasparov op Short. Een Spaanse partij kwam toen op het bord waarin Short koos voor de Marshall-zettenvolgorde (eerst 0-0 voor d6). Kasparov echter weigerde de uitnodiging tot de Marschall en koos het oudste anti-Marshall systeem namelijk a4. Hieronder kan je de eerste partij naspelen.

3 keer kwam deze variant op het bord in het wereldkampioenschap en elk keer slaagde Kasparov erin om de partijen (1,3 en 7) te winnen. Vandaag zijn de meeste grootmeesters het eens dat het een verkeerde  tornooistrategie is, varianten te herhalen in een match of tornooi waarmee je eerder al verloren hebt, zelfs al is er met de variant op zich niets mis mee. Sommige stellingen liggen je soms niet en schaken is bovendien ook een psychologisch spelletje waarbij de impact van een slechte ervaring niet onderschat mag worden. Een heel interessant artikeltje over de absolute waarheid in schaken kon je onlangs lezen op chessvibes. Hierin stelde Anand dat het schaken vaak te complex is om een definitief oordeel te kunnen vellen. Het is dus onzin als je punten wilt winnen om trachten je gelijk te halen in een variant i.p.v. te concentreren hoe de eigen score te maximaliseren wat veelal beter kan door te variëren.

Deze Spaanse anti-Marshall partijen in het wereldkampioenschap beïnvloedden later mijn eigen spel. Het Marshallgambiet is een groot (veelal tactisch) monster. Je krijgt het als amateur slechts zelden tegen maar als je het tegen krijgt dan mag je ervan op aan dat zwart goed op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen. Bovendien zelfs al ken je als witspeler de valkuilen en kritieke varianten dan nog is het vaak een zeer lastige of zelfs onmogelijke taak om enig openingsvoordeel te destilleren. Tenslotte heeft Kasparov in zijn carrière nooit een Marshallgambiet op het bord gehad en dat is voor mij een overtuigend bewijs dat een anti-Marshall best wel een serieuze keuze kan zijn.

In de 3de ronde van de Belgische interclub speelden we thuis tegen Fontaine. Het was voor mij opnieuw moeilijk in te schatten wie op bord 1 zou plaatsnemen. Om de voorbereiding enigszins zinnig te houden in het beperkte tijdsbestek, koos ik 5 spelers uit die mij het meest plausibel leken. 1 van die 5 spelers, de huidige Belgisch kampioen Tanguy Ringoir kwam inderdaad aan mijn bord zitten. Ik had alle systeempjes die hij in de laatste jaren gespeeld had vooraf bekeken. Desalniettemin kon ik niets van de voorbereiding gebruiken want Tanguy speelde iets nieuw speciaal geselecteerd na het uitpluizen van mijn repertoire. Eerlijk gezegd zou mij een ander scenario verrast hebben. Ik ga hier dan ook niet klagen dat ik opnieuw minder uit de opening kwam want ik kan alleen mijzelf verwijten dat ik mijn repertoire onvoldoende uitdiep en varieer.

Het blogartikeltje heeft ondertussen al verraden dat Tanguy voor een Marshallvolgorde koos in onze onderlinge partij waarbij ik uiteraard het anti-systeempje met a4 speelde zoals in al mijn vorige partijen in deze opening. In de partij had ik een konijnepoot bij mij want ondanks een duidelijk voordeelje voor zwart gedurende het grootste deel van de partij had ik telkens toevallig mogelijkheden om een directe nederlaag af te wenden. Ik geef hieronder de partij mee met enkele (lichte) commentaren.

Dit was uiteraard geen modelpartij voor de anti-Marschall. Ik heb daarom deze partijanalyse aangegrepen om eens mijn kennis over de anti-Marschall up te daten wat geleden was van 2005. Er bestaan vandaag m.i. zeker nog enkele paden voor wit die het proberen waard zijn om te testen in een bordpartij (zoals vermeld in de commentaren) en dit zie je ook in de praktijk. Meerdere sterke grootmeesters blijven (toegegeven soms puur om te variëren) gebruikmaken van dit anti-Marshallsysteem.

Brabo