zondag 21 december 2014

Achilles

Na de Open Leuven vertelde Stefan Docx mij dat hij wel mijn stellingen die ik bereikte in het Hollands wou spelen. Alleen mijn eerste zet van die partijen vond hij onaantrekkelijk.  Niet zomaar wordt op chesspub het Hollands geplaatst bij de gedurfde verdedigingen. Het vrijwillig verzwakken van f7 of ook wel de Achilles van de zwarte stelling genoemd, gaat uiteraard met zekere risico's gepaard.

De achilles speelt niet alleen een belangrijke rol in openingen waar de f-pion wordt opgespeeld. Ook in vele andere openingen wordt dit zwakke punt op de korrel genomen. Een paar voorbeeldjes om dit te illustreren. Ik begin met het gevreesde Cochrane gambit.
Zelf heb ik dit nooit serieus bestudeerd maar het ziet er op het eerste zicht speelbaar uit voor wit. In het 2de voorbeeld zien we opnieuw dezelfde spelers aan het werk maar deze keer in een trendy variant: het Anti-Moskou gambiet die in 1 van mijn eerste blogartikeltjes al opdook, zie mijn nieuwtje in wijk aan zee.
Het speelterrein in deze variant is bijna helemaal verschoven van bordschaak naar correspondentieschaak wellicht omdat in de praktijk wit vreselijk slecht scoort daar de compensatie niet vanzelf speelt. Uit mijn eigen praktijk kan ik een erg zonderlinge variant aanhalen die tot 2004 in mijn repertoire zat. In standaardschaak heb ik het slechts 1 keer op het bord gehad.
Geen goede partij maar wel opnieuw een mooi voorbeeld dat het in de praktijk zeker zonder voorbereiding steeds lastig verdedigen is op dit type offers. Voor online blitz of bullet zijn dit soort gambieten zelfs erg dodelijk. 

Niet alleen in de opening is f7 (of f2 voor wit) een zwak punt. Ook later in de partij blijft de achilles een zorgekind dat menig speler al uit het oog heeft verloren. Zo vond ik op het net een mooie collectie van combinaties waarbij de achilles een sleutelrol speelde. Het is moeilijk kiezen maar ik vond de combinatie in 2011 van de huidige wereldkampioen Magnus Carlsen tegen de Chinese topgrootmeester Wang Hao wel leuk.
Zelf kreeg ik recent tegen Stefan Beukema de kans om een prachtige versie van dit soort combinatie te spelen.

Lxf7 had ik wel een paar tellen bekeken maar ik had nooit geloofd dat dit zou kunnen werken tegen een tacticus zoals Stefan die een paar dagen eerder nog een IM-norm scoorde in Le Touquet. Het valt mij wel vaker op dat tactici erg goed zijn aanvallend maar verdedigend tactisch toch geregeld steken laten vallen. Een gemiste kans of toch iets wat we kunnen bekijken als een eigenaardigheidje. Steven Geirnaert vindt in elk geval dat ik strenger moet zijn op mijzelf en dus fouten meer moet bekijken als iets wat vermeden had moeten en kunnen worden. Hij heeft natuurlijk een punt. Anderzijds ben ik bijlange niet de enige die dit soort zaken gemist heeft.

Zo stond een paar maanden eerder een voorbeeld van een gemiste kans om de achilles uit te buiten in de excellente rubriek van grootmeester Lubomovir Kavalek.

Als spelers van dit kaliber een veel eenvoudigere versie missen dan kan ik wel leven met mijn fout. Nu had ik het wel gespeeld dan had ik achteraf iets kunnen tonen waar ik nog lang met trots had kunnen van genieten.

Brabo

Addendum 26 Augustus 2015
Ondanks 20 jaar competitief schaken ben ik pas de laatste jaren bezig met het bekijken/ bestuderen van de oude grootmeesters. Steeds opnieuw stel ik vast dat ik dit veel eerder had moeten doen. Zo zag ik voor het eerst een paar dagen geleden via het boek "The Life and Games of Mikhail Tal" de partij Mikhail Tal - Wolfgang Unzicker uit 1961: http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1139557 die deels dezelfde motieven bevat met Ph4/Pg5 als mijn gemiste combinatie tegen Beukema. We kunnen alleen maar gissen wat als ik de Tal partij net voor mijn partij tegen Beukema had ontdekt.

4 opmerkingen:

  1. Hebt u een rating op chesstempo.com?
    Ik heb 2160 op chesstempo ( en had 3200 op Playchess tactical training).

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nee heb ik niet maar ik refereer wel graag naar de site omdat het een mooi online openingsboek heeft.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik vraag me af in hoeverre het niet gedekt staan van de zwarte dame op b7 (in jouw partij tegen S. Beukema) een rol heeft gespeeld bij de beoordeling van het slaan op f7 (op de 31ste zet is Kf7 niet mogelijk wegens Dg7 en Dxb7) - het gaat hier dus om een combinatie van kwetsbaarheid van zowel koning als dame. Wat ik bedoel is dat de combinatie niet dient doorgerekend te worden tot mat van de zwarte koning, maar er zijn ook varianten waarbij je naar groot materieel gewin gaat. Dit maakt het zoeken naar een geforceerde variant tegen de koning eenvoudiger (minder vertakkingen door te rekenen).

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Na 24.Lxf7+ Kxf7 25.Pg5+ Kg6 had ik al gestopt met rekenen. Ik dacht dat Db3+ hetzelfde was maar verloor uit het oog dat ik toen Ph4+ kon spelen i.p.v. Pg5. Dus van een ongedekte dame op b7 of iets van de vele varianten heb ik niets tijdens de partij gezien. In tegenstelling met eerdere gemiste combinaties was het dus hier niet een geval van een variant onvoldoende te kunnen doorrekenen maar eerder dat ik helemaal niet doorhad dat dit een kritieke stelling was waarin ik de partij had kunnen beslissen.

    Het is onmogelijk om de test te doen maar ik ben wel benieuwd wie dit in de praktijk achter het bord zou vinden dus zonder dat iemand op voorhand zegt dat er iets verborgen is.

    BeantwoordenVerwijderen