donderdag 8 maart 2012

De favoriet heeft honderden punten meer.

Voor de iets oudere spelers zoals mijzelf waarbij de prioriteit ligt bij de job en het gezin, is het zo goed als onmogelijk om veel tijd buitenhuis aan schaken te spenderen. Ik zoek daarom ook steeds wedstrijden en competities op die zich zeer dicht van huis afspelen, flexibiliteit toelaten en waar ikzelf in een beperkt tijdslot toch een redelijk niveau kan halen. Echter dit betekent wel dat ik nauwelijks kan spelen tegen spelers van hetzelfde niveau (2300) of hoger wat noodzakelijk is om jezelf maximaal te prikkelen en serieuze vooruitgang te boeken. 

Met deze zelf opgelegde beperkingen blijft er vaak niet veel over dan het lokale clubkampioenschap te spelen als 2300 waarbij je partijen speelt vaak tegen spelers 300 tot 800 punten minder dan jezelf. Het spreekt voor zich dat er in die partijen moeilijk gesproken kan worden van een sportieve uitdaging wegens het eloverschil. Nochtans een garantie voor een 100% score is er niet want zelfs een grote elokloof zorgt soms voor verrassingen. 

Ik speel ondertussen al voor het 5de jaar het clubkampioenschap op een rij in Deurne waardoor ik al enkele keren de negatieve emoties van een persoonlijk falen heb mogen voelen. In een partij kwam mijn tegenstander goed voorbereid aan het bord en dwong mij een lastige lijn te spelen waarbij zwart erg moeilijk op winst kan spelen. Uiteindelijk maakte ik zelfs een grove fout waarna ik wellicht deels door mijn rating met een remise wegkwam. Zie:
In een andere clubkampioenschappartij, slaagde mijn tegenstander erin om slim te verdedigen. Ik besefte te laat dat ik beter op remise moest overschakelen en kreeg uiteindelijk spreekwoordelijk het deksel op de neus. Zie:
Een garantie heb je dus niet als favoriet met honderden punten meer. Desalniettemin ga ik niet ontkennen dat je over het algemeen een heel hoge score neerzet. Hiermee geraken we uiteindelijk bij de bedoeling van dit artikel. Is het wel sportief om mee te spelen in een competitie waar je 100% of dichtbij 100% haalt en weet op voorhand dat dit de statistisch te verwachten score is?  Ik zie trouwens in Vlaanderen (zoals vermeld in de inleiding) dat ik niet de enige ben. Daniel Sadkowksi (FM en + 2300) scoort momenteel 15/15 in het clubkampioenschap van Oude God waarbij de tegenstand 250 tot 450 elo minder heeft. Eddy Van Beers (IM en +2350) scoorde 8/8 in het clubkampioenschap van Geel waarbij de tegenstand 400 tot 750 elo minder heeft. Zelf heb ik slechts 1 keer een 100% of 9/9 gescoord en ook dit jaar zit het er al niet meer in. Het probleem/ de vraag stelt zich iets minder scherp in het clubkampioenschap van Deurne omdat mijn ploegkapitein Robert Schuermans normaal altijd meespeelt en dus steeds goede concurrentie kan bezorgen. Het is duidelijk dat ik (en wellicht ook Daniel en Eddy) meespelen omdat we ondanks andere prioriteiten toch een minimale vorm van competitieritme willen houden en bovendien te veel houden van het spelletje om er compleet mee te stoppen. 

Vele spelers nemen echter deel aan een clubkampioenschap om een leuke partij te spelen waarbij een redelijke kans bestaat voor een positief resultaat mits inzet. Ik zie dan ook geregeld spelers die met tegenzin aan mijn bord komen plaatsnemen omdat ze er flink tegenop zien om een lastige avondpartij te spelen na de werkweek. Zo kreeg ik enige tijd geleden zelfs al lachend het verwijt, een broodspeler te zijn. Er viel geen eurocent te verdienen maar de onderliggende gedachte was uiteraard dat ik eigenlijk te sterk/ te hoog gekwoteerd was en dus het gezellig onderonsje verstoorde. Er zijn uiteraard ook spelers die ambitieus zijn en dus uitkijken naar de onderlinge partij. Meestal zijn zij ook goed voorbereid en wordt het ook oppassen voor mijzelf maar over het algemeen zijn die spelers in de minderheid. 

Puur ter illustratie vermeld ik hieronder ook mijn ervaringen in de tijd dat ik nog lid was van de Torrewachters in Roeselare. Toen drong niemand aan om mee te spelen in het clubkampioenschap ondanks het feit dat ik heel vaak op de clubdagen aanwezig was. In die tijd voelde ik zelf niet de behoefte om mee te spelen daar ik andere competities meespeelde die voor mijn schaakontwikkeling noodzakelijk waren. Verplaatsingen of tijd speelden toen veel minder een rol bij de keuze van de tornooien. 

In die tijd (ongeveer 10 jaar geleden) waren in de eerste klasse van de club de Torrewachters nauwelijks jonge ambitieuze spelers. Hierdoor stond niemand te popelen op deelname van een speler die de titel en een erg hoge score hoogst waarschijnlijk zou halen. Integendeel want ik kreeg eens de opmerking van iemand van de oudere garde dat ze het op prijs stelden dat ik mij niet moeide met de onderlinge debatten. Het was voor mij vrij duidelijk dat mijn aanwezigheid wel geapprecieerd werd maar ik beter het spelen kon laten omwille van de onsportieve uitdaging. Ik probeerde zelfs nog voorstellen te lanceren op basis van tijds- of materiaal -handicappen maar dit viel niet in goede aarde daar dit als onrespectvol t.o.v. de tegenstander werd ervaard.

Momenteel voel ik mijzelf dus egoïstisch door als favoriet in het gros van de partijen honderden punten meer te hebben dan mijn tegenstanders. Het alternatief zo goed als stoppen met schaken, vind ik evenmin een aanvaardbare oplossing dus zet ik mijn eigen belangen in deze materie uitzonderlijk eens voorop. Uiteraard heb ik het recht om dit te doen maar is dit wel ethisch de juiste keuze ?

Brabo

9 opmerkingen:

  1. Persoonlijk vind ik het een verrijking van het Clubkampioenschap wanneer er een sterke elo-favoriet deelneemt.
    Bovendien ken ik heel wat deelnemers aan het Clubkampioenschap die erop aandringen om het Zwitsers systeem te behouden om zo een kans te krijgen eens tegen een Brabo of een Robert te spelen.

    Het is ook mijn overtuiging dat je als schaker enkel kan groeien door te spelen tegen sterkere tegenstanders, zelfs indien het elo-verschil dermate groot is. Wie de moeite neemt om zijn partijen te analyseren leert uit elke partij iets maar het meest uit zijn partijen tegen sterke spelers.

    Uiteraard zullen er ook mensen zijn die de elo-kloof als een enorme drempel ervaren en die er tegenop zien om op een vrijdagavond tegenover een Brabo plaats te nemen.
    Dat is jammer maar dat risico lopen ze altijd wanneer ze aan een Zwitsers tornooi deelnemen.

    Het komt ook nu weer op hetzelfde neer : schaak je omdat je het spelletje prettig vindt of schaak je omdat je graag wint ?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het laatste stukje over het Zwitsers tornooi kan ik niet volgen. M.i. heeft het risico niets te maken met het type tornooi. Hetzelfde risico bestaat in een clubkampioenschap met gesloten reeksen (zoals bv. in Oude God).

      Eerst moet je een onderscheid maken tussen interne tornooien en externe tornooien. Als je extern speelt dan ben je sowieso ambitieuzer dus aanvaard je impliciet het risico. Echter als je slechts intern speelt dan is dit niet zo.

      Persoonlijk vind ik het een terechte vraag van sommige spelers om intern niet hoeven bloot te worden gesteld aan het risico van een onsportieve uitdaging (te grote elokloof om een redelijke kans te maken op een punt). De interne competitie is in tegenstelling met externe waar de uitdaging en competitie centraal staat, vooral gebaseerd rond gezelligheid en sportiviteit.

      Als een club slechts 1 kampioenschap inricht waarbij ook 1 of 2 sterke elo-favorieten meespelen, ontneem je aan de minder ambitieuze schaker de kans om puur voor gezelligheid en sportiviteit te spelen. M.i. is het aantrekken van de minder ambitieuze spelers (bv. de man die even graag komt om te schaken als een pint te drinken) ook een onderdeel van het clubleven.

      Persoonlijk denk ik dat in Deurne vandaag dit probleem beperkt is. Vraag die je hierbij kan stellen is, of dit toeval is of niet (m.a.w. de minder ambitieuze spelers hebben eerder al afgehaakt).

      Verwijderen
    2. Meestal ben ik het oneens met je Brabo, maar hierin steun ik je volop!
      Ik vind het een verrijking wanneer een duidelijk sterkere speler meedoet. Het enige waarin je dan wel consequent moet zijn is na de partij de analyse te doen en deze niet te weigeren. Mocht je dit toch doen, dan zouden bepaalde spelers zich vraagtekens kunnen stellen wat het nut van je deelname is: je zal bepaalde zetten spelen die zij tijdens de partij niet begrijpen en dan zou ik het logisch en beleefd vinden mocht je die na de wedstrijd willen duiden...

      Verwijderen
    3. Ik krijg nauwelijks aanvragen voor een post-mortemanalyse. Hier zijn verscheidene redenen voor:
      - Tegenstander heeft net verloren en wil liever gerust worden gelaten na de partij en een biertje drinken
      - Sommige spelers zien weinig nut in het analyseren met een 2300 als je thuis over programma's beschikt die 3000 elo hebben
      - Het sluitingsuur is 00u30 op vrijdagavond. Dit betekent dat de partijen kunnen duren tot sluitingstijd en bijgevolg weinig of geen tijd meer over is om te analyseren.
      - Op vrijdagavond hebben sowieso weinig spelers zin om lessen nog te leren of diepe analyses te maken. Blitz daarentegen rules.

      Dit seizoen heb ik tot nu toe slechts 1 uitnodiging gehad en aanvaard voor een post-mortem. Daarnaast heb ik zelf 1 keer mijn tegenstander uitgenodigd voor een post-mortem omdat ik vermoedde dat mijn jonge tegenstander wel geinteresseerd erin was maar te bedeesd was om het te vragen.

      Zelf verberg ik niet mijn kennis of analyses. Ik publiceerde in het verleden al vele analyses op chesspub en ook hier op mijn blog zal ik dit geregeld doen. Vraag die ik hierbij stel of het wel correct is om je eigen winstpartijen te bespreken want sommige verliezers zullen dit allesbehalve leuk vinden. Ik maak geen verschil tussen verlies, remise of winstpartijen om te publiceren maar sommigen zullen dit zeker niet zo bekijken.

      Verwijderen
  2. Ach, je kan nooit iedereen gelukkig maken natuurlijk.

    Iemand die louter voor de gezelligheid speelt, zou net minder op het resultaat gefixeerd moeten zijn.
    "Ongezelligheid" mag geen excuse zijn voor "niet graag verliezen".

    Bovendien is een partij tegen een (veel) sterkere tegenstander niet per definitie "ongezellig" en zeker niet "onsportief".

    Ik denk dat de sterkere tegenstander een meerwaarde kan bieden door zich in de analyse "soepel" op te stellen.
    Dus de tegenstander niet dood slaan met varianten maar meer algemene richtlijnen bieden.
    Dat kan best gezellig zijn.

    Tot slot : in een gesloten tornooi waar een elo-favoriet meespeelt, weet je op voorhand dat je die man of vrouw partij zal moeten/mogen geven. In een Zwitsers tornooi weet je dat nooit zeker. Een verschil in "risico" (of "opportuniteit als je het positief bekijkt) dus.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Vooreerst is er een groot verschil tussen verliespartijen. Als iemand kansloos verliest doordat de tegenstander veel te sterk is dan is dit wel wat anders dan na spannende strijd te verliezen tegen een haalbare tegenstander (ongeveer 200 elo verschil). Het eerste kan best als onsportief en ongezellig worden bestempeld in tegenstelling met het 2de.

      Vandaag zijn de meeste competities gecreëerd voor de ambitieuze speler (interclub, liga, open tornooien,...). Het aanbod voor de niet-ambitieuze speler (en dat zijn er heel wat) is veeleer heel beperkt. Je kan uiteraard niet iedereen gelukkig maken maar je kan je wel terecht afvragen of we niet eens de niet-ambitieuze speler centraal mogen zetten in een clubkampioenschap t.o.v. de vele andere gelegenheden die er zijn voor de ambitieuze speler.

      Een sterkere speler heeft uiteraard een meerwaarde maar die meerwaarde wordt bijlange niet door iedereen geapprecieerd. Ik zie geregeld dat mijn tegenstander na de partij zijn notatieformulier onmiddellijk vertikaal klasseerd. Veel spelers bekijken nooit hun partij achteraf. Die spelers spelen om het spel en niet om nog perse iets bij te leren.

      Of je nu Zwiters of een ander systeem kiest, uiteindelijk blijft het aantal partijen dat er een onsportieve uitdaging is, hetzelfde. De individuele risico's zijn uiteraard anders maar de optelsom blijft hetzelfde. Bovendien zal het voor de spelers uit de top 5 weinig verschil maken, betreffende het risico in welk systeem er gespeeld wordt.

      De vraag blijft of het correct is om als (te) sterke speler mee te spelen waardoor je meerdere andere niet-ambitieuze spelers hun enige kans op een gezellige competitie afneemt en er wellicht enkele zelfs afhaken. Voor mij is dit een duidelijk voorbeeld van een individueel belang t.o.v. een meer algemeen belang.

      Ik ben tenslotte niet de enige die hier zo over denkt. Ik had laatst een gesprek met Daniel Sadkowski en hij gaf ook aan dat het wellicht niet leuk was voor de andere spelers in het clubkampioenschap van Oude God. Ook hij opperde dat het misschien sportiever was om niet mee te spelen.

      Verwijderen
    2. Gezelligheidsspelers die zo denken zijn gewoon slechte verliezers in mijn ogen. een partij is een partij en zoals je zelf al aanhaalt in je artikel is niemand perfect en zijn er altijd verrassingen mogelijk.

      Verwijderen
    3. Het is niet omdat je tegen iemand veel sterker niet wenst te spelen dat je perse een slechte verliezer bent.
      Ik speel wel eens graag tennis maar ik heb helemaal geen zin om te spelen tegen Rafael Nadal omdat ik hoogst waarschijnlijk geen enkele bal zal kunnen terugslaan. Ik tennis puur voor het plezier en ik geloof evenmin dat ik iets zou bijleren bij het eenrichtingsverkeer. Ik heb nochtans geen moeite om te verliezen tegen mijn normale tennispartner na een slopende wedstrijd.

      Verwijderen
  3. Ik speel ook niet graag tegen tegenstanders met +300 of meer elo maar speel ook niet graag tegen spelers met -300 elo (of misschien eerder -500).
    In rapid en blitz stoort het me niet en beschouw ik het als een uitdaging. Maar als je op voorhand weet dat je op elk vlak inferieur bent zowel wat opening, middenspel als eindspel betreft dan ontbreekt me toch vaak (lees altijd) de moed om gemotiveerd aan het bord te komen.

    Bij ons in het KK hebben we ook een speler die 300 punten sterker is dan de rest met mezelf als eeuwige 2de/3de. Mijn partijen tegen hem behoren tot mijn zwakste en zijn dikwijls binnen de 20 zetten afgelopen.

    Motivatie, sterker worden en ambitie zijn natuurlijk prachtige concepten voor de talentvolle spelers (en ik ben blij dat die er zijn) maar als gewone sterveling die gewoon graag schaakt, speel ik toch het liefst tegen een gezonde elo range.

    Ik vind het wel niet onsportief van de sterkere speler, het is zijn goed recht maar waarom hij het doet begrijk ik niet goed al kan ik me wel voorstellen dat eens je +2300 elo hebt het aantal "interessante" tegenstanders aan de lage kant begint te liggen.

    Wat het analyseren/publiceren van een verlies partij betreft, ik zou vereerd zijn :).

    BeantwoordenVerwijderen