Fouten deel 3

Een nieuwe editie van de schaakolympiade is halfweg in Boedapest. We hadden gisteren de befaamde Bermuda-party en vandaag mag iedereen uitblazen. Schaakjournalisten maken overuren om de verslaggeving op de vele schaaksites te publiceren dus het is smullen van de vele anekdotes en verhalen.

Een kleurrijk figuur zoals de Oekraïense sterke grootmeester Vasyl Ivanchuk is een graag geziene klant bij de journalisten want er valt altijd wel iets te beleven met hem. Zelfs zijn landgenoot Anton Korobov bleef niet onbewogen bij het zien van hoe intens de 55 jarige Vasyl nog steeds houdt van het schaken. Na de 4 ronde vertelt Anton aan een reporter hoe hij zelfs kan detecteren hoe Vasyl zich voelt tijdens de partij. De ene dag ziet Anton hoe vol energie Vasyl is en kan Vasyl een wereldtopper verslaan zoals Wesley So. Op een andere dag hoort Anton aan het ademen van Vasyl dat hij een dame gaat wegblunderen. Het was uiteindelijk slechts een loper die werd weggegeven maar dat betekende uiteraard ook opgave.

Het aanvoelen dat er een blunder in de lucht hangt, gebeurt wel vaker in het schaken. Zeker met weinig tijd op de klok durf ik soms geld te verwedden dat een speler een truc zal missen. Dat is heel zelden het geval in lange partijen wanneer een speler nog veel tijd heeft op de klok maar laatst had ik toch eens zo een unieke situatie. De weerlegging was helemaal niet diep maar de blunder was een logische zet en ik voelde intuïtief aan hoe mijn tegenstander wanhopig aan het zoeken was naar activiteit.

Mijn tegenstander speelde na 5 minuten 20....Lf6 dus mistte compleet mijn 21.Txf6.
De pointe is uiteraard 21...Dxf6 22.Lg5 Df2 23.Tf1 en wit wint makkelijk.

Mijn tegenstander Oleg Iolis, een + 2100 speler speelde Lf6 na 5 minuten nadenken dus ik vroeg mij uiteraard af tijdens de partij of er iets dieper verborgen was. Na alles 3 keer gecheckt te hebben, sloeg ik de loper er af en bleek dat zwart de weerlegging compleet had gemist. Na ook de volgende ronde te verliezen, stapte Oleg uit het tornooi.

Meerdere omstanders hadden de weerlegging ook gezien dus het blijft vreemd hoe zo een sterke speler na zo lang nadenken de weerlegging gemist heeft maar het kan altijd erger. In onderstaande stelling had ik ook de blunder gezien maar nooit gedacht dat het effectief gespeeld zou worden na ruim 10 minuten nadenken. Deze keer speelde ik de weerlegging a tempo en gaf mijn tegenstander onmiddellijk op.

Mijn tegenstander speelde na 10 minuten 31...Tb1+ en gaf na 32.Td1+ onmiddellijk op.
Wit heeft geen voordeel na zowel 31...Tb4 als Tc3.

De Franse expert Samuel Dubuisson had nochtans de vorige ronden 2 grootmeesters op remise gehouden. 22 jaar was hij dus ik kan alleen maar spreken over een complete blackout. Hij liet het niet aan zijn hart komen want dezelfde avond zag ik hem al tandemblitz spelen met zijn broer.

Ik herinner mij een gelijkaardige blackout in het clubkampioenschap van Deurne vele jaren geleden tegen de erg ervaren Marcel De Schepper. Na jawel 20 minuten nadenken, liet hij pardoes een stuk instaan terwijl een paar zetten eerder hij nog gewonnen stond. Die blunder had ik totaal niet zien aankomen en mijn tegenstander had evenmin een verklaring.

Mijn tegenstander speelde na 20 minuten 19.a4 en gaf na 19...Dxe4 onmiddellijk op.
Wit heeft tal van speelbare voortzettingen maar miste compleet mijn dreiging.

Echter de grootste blackout die ik ooit meegemaakt heb, gebeurde in Open Leuven 2014. Na 10 minuten nadenken speelde de Belgische experte Iuliia Morozova het compleet absurde a5 in onderstaande stelling. Ik was bijna beschaamd toen ik haar dame eraf sloeg want ze had mij compleet weggespeeld in die partij.

Mijn tegenstandster speelde na 10 minuten 30...a5 en gaf na 31.Pxb4 onmiddellijk op.
Zwart wint met zowel 30...Db6, Db7 als Dd4

Iuliia stapte die avond nog uit het tornooi en hing enkele jaren later definitief het schaakbord aan de haak. Een mens heeft betere en leukere dingen te doen dan het maken van dit soort nonsens-blunders.

In deel 2 toonde ik enkele van mijn eigen blackouts maar die zijn flauwe kost in vergelijking met wat mijn tegenstanders hier boven van capriolen uithaalden. Ik vermoed dat het iets gelinkt is aan het persoonlijk nervositeit-systeem want ook op school zijn het meestal dezelfde leerlingen die last hebben van blackouts. Het lijkt mij een interessant thema om te onderzoeken maar dat ligt buiten mijn expertise. Ik vermoed dat algemene gezondheidsadviezen zoals goed eten en slapen, geen alcohol tijdens een tornooi ... zeer waarschijnlijk ook hier weer een belangrijke rol kunnen spelen.

Brabo