Vluchten of vechten

In het voorbije decennium heb ik tientallen schaakboeken gelezen maar de motor begint te sputteren. Er is steeds minder dat mij nog kan bekoren waardoor ik zelfs enkele maanden geleden begonnen ben met fictieboeken te lezen zoals Babel, Oliver Twist, De opgang en Project Hail Mary (net gestart). Elke dag net voor slapengaan lees ik x aantal pagina's. Ik vind het een aangename manier om de dag af te sluiten en het helpt mij ook om makkelijker daarna in slaap te vallen (het spelen van schaakwedstrijden laat op de avond is nefast voor mijn nachtrust). Het enige gevaar is dat ik te lang doorlees wanneer het iets te spannend is.

Een van de weinige schaakboeken die ik toch recent aanschafte was The Secret Ingredient geschreven door de Slovaakse grootmeester Jan Markos. De fide-award als beste boek van 2021 deed mij overstag gaan want ik stond aanvankelijk nogal terughoudend tegen nog een boek over schaakpsychologie. Slechts enkele maanden eerder had ik het boek How to Out-Prepare Your Opponent van Jeroen Bosch gelezen en dat boek was al een vat vol schaakpsychologie.

Dus ik vreesde voor te veel herhalingen/ overlappingen maar dat viel eigenlijk best mee. Openingskeuzes/ partijvoorbereidingen worden ook behandeld in The Secret Ingredient maar dat is slechts een deeltje van het canvas die de auteur bestrijkt. Psychologie in het middenspel en eindspel komen ook zeer uitgebreid aan bod en dat is een duidelijke meerwaarde t.o.v. Jeroen's boek.

The Secret Ingredient was voor mij aangename schaaklectuur. De thema's (zelfzekerheid, tijdsmanagement, verdediging, computergebruik ...) worden geïllustreerd met duidelijke partijfragmenten en ook de commentaar is best te pruimen. Na het lezen van het boek ben je overtuigd (indien je het op voorhand al niet was) dat psychologie je kan helpen de resultaten te optimaliseren in bordschaak. Anderzijds (en dat had ik ook niet echt verwacht na meer dan 30 jaar competitieschaak), heb ik niet het gevoel dat ik wereldschokkende nieuwe dingen geleerd heb uit het boek.

Af en toe las ik wel een leuke aanvulling op mijn algemene schaakkennis zoals in het hoofdstuk over tijdsmanagement. Ik heb mij in het verleden geregeld afgevraagd hoe het komt dat ik in tijdnood vaak stellingen verpruts met te agressieve zetten. Zonder tijdnood speel ik veel rustiger dus het is alsof ik een totaal andere speler ben eenmaal ik in tijdnood ben. Wel het boek geeft hiervoor een heel plausibele verklaring uit de psychologie. In een situatie waar acuut gevaar dreigt, zal een mens kiezen tussen vluchten of vechten. In tijdnood heeft een speler geen tijd meer om complexe problemen op te lossen en zijn het de automatische reflexen die bepalen welke zetten er worden gespeeld.

In bovenstaand voorbeeld verwenste ik mezelf dat ik weer al eens mezelf had laten verleiden door een impulsieve pionzet in tijdnood. Het sobere maar veel sterkere Te2 had ik uiteraard ook gezien maar dat deed niets behalve de witte stukken bezig te houden. Ik wilde iets concreet doen maar net door de pionzet kreeg wit plots de kans om zijn stelling te verbeteren wat in grote mate de voorbode was van mijn nederlaag.

Materiaal offeren is iets wat in tijdnood ook heel vaak gebeurd. Er is geen tijd voor een koele beredeneerde afweging van de kansen en de emoties gelinkt aan het aantrekkelijk stukoffer domineren. Ik kan mij meerdere partijen herinneren waar ik (te) kwistig was met materiaal in tijdnood maar in onderstaande partij was het mijn tegenstander die iets te voortvarend de klassieker Lxh3 speelde (zie ook mijn artikel van vorig jaar Hoopschaak). Ik nam het stukoffer aan en gaf het nooit meer af.

In de beginstelling stond zwart niet prettig dus er valt iets voor te zeggen dat het stukoffer een poging was om de partij een ander karakter te geven. In het volgend partijfragment zien we wat er kan gebeuren in een kritieke stelling als je tracht te vluchten i.p.v. te vechten (offeren).

Tja er was natuurlijk geen tijd voor Ka1. Hier ging wit onmiddellijk voor de bijl maar de gevolgen van vluchten kunnen ook soms op lange termijn doorwegen. In toreneindspelen is het welbekend dat activiteit vaak belangrijker is dan materiaal. In het laatste voorbeeld zien we mijn tegenstander aarzelen om de damevleugel op te offeren waardoor kostbare tijd verloren gaat.

Het spreekt voor zich dat tijdnood vermijden onze primaire doelstelling moet zijn waardoor we niet verplicht worden om te kiezen tussen vluchten of vechten. Anderzijds iemand die nooit in tijdnood komt, zal hoogstwaarschijnlijk ook vaak te veel bedenktijd overhouden in zijn partijen en dus evenmin de intrinsiek maximale speelsterkte bereiken. Hoe en welk tijdsmanagement optimaal zijn, is een domein waar we nog heel weinig over weten en hangt zonder twijfel ook af van het individu zelf.

Eenmaal in tijdnood dan wat is het beste? Vluchten of vechten? Mijn artikel toont aan dat het kiezen is tussen de pest en de cholera. Ik zou zeggen het hangt af van diverse factoren. Als tijdnood slechts enkele zetten duurt dan kan het soms goed zijn om onherstelbare beslissingen even uit te stellen tot er weer meer tijd is. Dan sta je misschien wel minder hierdoor maar valt de schade nog te verdedigen. Als je tegenstander ook in tijdnood is dan is het vaak toch beter om de druk te verhogen door te vechten. Ik merk het op in mijn online blitzpartijen waarin ik niet aarzel om materiaal te offeren. Het gevecht om het initiatief is een terugkerende karakteristiek bij elke sterke blitzer.

Brabo

BJK deel 5

In het vorig blogartikel kon je lezen dat mijn zoon Hugo heeft deelgenomen aan het Belgisch jeugdkampioenschap in februari 2023. Als ik goed tel dan was het reeds zijn 6de deelname (1 keertje was het online door corona waar hij geen interesse in had). Hij kijkt er elk jaar erg naar uit. Het is het leukste tornooi van het jaar want hij heeft er telkens veel plezier met de schaakvrienden.

Dit jaar moet ik wel toegeven dat ik als ouder even getwijfeld heb om hem te laten deelnemen. Moet je een kind laten aan een nationaal kampioenschap deelnemen wanneer hij welgeteld 0 partijen voor fide speelde dit seizoen (september 2022 - februari 2023)? Wie gaat hem begeleiden want ik heb echt geen zin om nog eens een weekje opgesloten te zitten in een appartement enkel voor zijn plezier (de organisatie eist dat elke minderjarige wordt begeleid door een volwassene) ? Tenslotte is zulk kampioenschap niet te duur (zie prijskaartje hieronder)?

Bovenop de 1011 euro kwam nog 35 euro inschrijvingsgeld

Dus mijn echtgenote offerde uiteindelijk zichzelf op want ik liet mij niet overhalen om weer eens met lede ogen aan de zijlijn te zien hoe Hugo met grote nonchalance zat te schaken. Ik overdrijf niet want in de derde ronde was het al prijs. Had ik toen niet per toeval een whatsapp-berichtje gezonden dan was de kans groot geweest dat hij die ronde had verloren met forfait. Hij had zich vergist van aanvangsuur was de uitleg. Hij zat te gamen op zijn kamer terwijl zijn klok aan het lopen was. Een computer had hij evenmin meegenomen dus van enige serieuze analyse of voorbereiding was geen sprake.

M.a.w. ik vermoed dat veel ouders minder vrijgevig zouden zijn en hun zoon/ dochter gewoon thuis zouden laten met die schaak-ingesteldheid. Anderzijds vorig jaar had ik + 1800 euro gespendeerd aan aan het wk-jeugd van mijn dochter en dat was zeker ook geen schaaktechnische hoogvlieger. Bovendien vind ik een schaaktornooi nog altijd heel braaf en veel interessanter t.o.v. wat ik recent las in de krant: Een recordaantal jongeren boekt groepsreizen. Er zijn 16-jarigen die naar Bali trekken voor hun sweet sixteen.

In elk geval Hugo ziet het schaken als pure fun dus hij voelt niet de minste druk om te presteren. Ik vermoed dat dit ook de reden is waarom hij ondanks de vele andere interesses toch geregeld terugkeert naar het schaken. Ik zie daarom de kosten voor het bjk dan ook als een investering op lange termijn in de schaakmicrobe van mijn zoon (en uitgebreider mijn beide kinderen). Schaken verrijkt mijn leven al ruim 3 decennia dus ik twijfel niet aan de meerwaarde van je kinderen op een "gezonde" manier te laten schaken.

Alleen blijft de vraag of een nationaal kampioenschap de juiste plaats is om "toeristen" te laten deelnemen. Enkele oudere sterkere schakers vroegen zich bijgevolg luidop af of we niet moeten kiezen voor kleiner en serieuzer i.p.v. iedereen toe te laten. Het is wellicht ook een belangrijke reden waarom in de oudere jeugdreeksen de toppers vaak het kampioenschap links laten liggen. Naarmate de leeftijd stijgt, zien we een steeds verder uiteenrekken van het speelveld. Je moet als topspeler bijna alles winnen om geen elo te verliezen en dat blijkt geen makkelijke opdracht te zijn (zie bv. de -14 reeks waar mijn zoon Hugo speelde).

Deelnemers bjk 2023 - 14 jaar met een fide-elo

49 spelers hadden vooraf een fide-elo dus we moeten voorzichtig zijn met grote conclusies te trekken uit deze kleine groep maar ik denk niet dat het kwaad kan om even stil te staan bij enkele cijfers in bovenstaande tabel.

• Vooreerst zien we dat er al bij -14 jarigen een kloof bestaat van meer dan 1000 elo tussen de sterkste en zwakste spelers in de reeks. Als ik vergelijk met de jongere reeksen waaraan mijn zoon deelnam dan merk ik dat met elk levensjaar de kloof groeit met enkele honderden elos. Dit betekent in een Zwitsers tornooi over 9 ronden een stijgend aantal oninteressante partijen gelinkt aan een stijgende leeftijd.
• Een tweede opvallend getal is dat de top 5 spelers beduidend actiever zijn dan elk ander segment. Veel schaken lijkt dus een voorwaarde om aan de top te komen/ blijven maar het is geen garantie. Ook in de lagere regionen zie ik enkele spelers met veel partijen maar die geen of nauwelijks progressie maken.
• Daarmee komen we aan mijn derde en wellicht meest gewaagde stelling. In bovenstaande tabel kunnen we de impact van talent + schaakstuderen afleiden. Ik leg de elogrens voor talent op minimum 1600 elo (zie ook gemiddelde elo in Belgie: Ervaring). Met puur talent haal je "makkelijk" 1600 elo maar talentvolle spelers kunnen daar bovenop nog vele honderden punten extra behalen door schaak te studeren.
• Tenslotte is de meest waarschijnlijke verklaring voor het eloverlies van het topsegment aan het tweede segment een gevolg van het verschil in aantal verwerkte partijen voor elo tussen beide. Het tweede segment speelt zo weinig dat hun "puur" talent achterop hinkt op hun elo. Zij pakken op zulk bjk vooral punten van de hoogste groep die dus wel een "correcte" elo bezitten.

De topspelers zijn bijgevolg 2 keer de pineut. Ze moeten (te) veel oninteressante partijen spelen en verliezen daar bovenop bijna gegarandeerd elo. Voor het prijzengeld moeten ze het evenmin doen want dat is een lachertje in vergelijking met de kosten die worden gemaakt. Selecties voor het wk/ek heb ik al in geuren en kleuren hier op de blog uitgelegd dat ze zeker geen cadeau zijn.

Nu volgend jaar wordt het bjk in elk geval veel minder fun want er zal voor het eerst worden gespeeld in het Sint-Pietersinstituut van Turnhout. Na ongeveer een decennium van geweldig veel plezier in de vakantiebestemming Floreal Blankenberge wordt "noodgedwongen" uitgeweken naar een school. Met de splitsing van de vakanties volgens regio was 9 t.e.m. 12 mei de compromis. 4 speeldagen i.p.v. 7 speeldagen laat verstaan dat er weinig of geen tijd zal zijn om nog "de toerist" te zijn in Turnhout zelfs als het aantal ronden gereduceerd wordt.

Dit jaar speelde mijn dochter Evelien het bjk niet mee wegens de afschaffing van aparte groepen volgens geslacht. Voor volgende editie is er weinig animo bij Hugo dus de kans is groot dat hij ook afhaakt. Het is wellicht niet de bedoeling van de organisatie maar het lijkt erop dat dankzij de verslechterde bjk-condities we een natuurlijk schifting zullen krijgen van de toeristen. Echter of de reeds afgehaakte topspelers hierdoor zullen terugkomen, betwijfel ik sterk.

Brabo

Tactiek deel 5

Mijn zoon Hugo droomt ervan profvoetballer te worden. Ik merk op dat hij daar heel veel voor wilt doen. Hij traint dagelijks zelfs nu het voetbalseizoen voorbij is en het examens zijn. Daarnaast let hij erg op zijn voeding en ben ik geregeld verwonderd over welke producten hij hiervoor aanschaft. Ik vind het fantastisch om te zien maar ik stel wel vragen of het niet een beetje te fanatiek en vooral te laat is. Het is voor een reden dat veel voetbalclubs weinig of geen interesse tonen in beginnende spelers ouder dan 12 jaar. De kans is erg klein of zelfs onbestaande om nog als late starter de kloof te dichten op de talentvolle voetballers. Zij zijn vaak al actief competitie aan het spelen vanaf hun 5de levensjaar dus dat is een achterstand van 7 jaren.

Voor het schaken heeft Hugo heel weinig tijd hierdoor nog over maar compleet stoppen gebeurde niet. Ook dit seizoen speelde hij weer 2 klassieke tornooien : clubkampioenschap van Deurne (7 partijen) en Belgisch jeugdkampioenschap schaken (9 partijen).  Online zag ik hem geregeld eens op zijn gsm een bullet of blitzpartijtje spelen maar het was vooral zijn puzzelscore op lichess die mij opviel. 2611 haalde hij enkele weken voor de start van het bjk (19-25 februari).

Mijn piek ligt net boven de 2800 en daar moet ik krankzinnig moeilijke puzzels voor oplossen dus hoe kan iemand met een fiderating van slechts 1700 zulke score halen. Klopt dat wel? Speelt Hugo vals? Zien we die tactiek terug in zijn partijen? Wel daarvoor wil ik in dit artikel even inzoomen in enkele van zijn recente partijen te beginnen met de spectaculairste zet wellicht van het voorbije bjk. In onderstaande stelling ben ik zelfs een beetje jaloers op Hugo want zelf heb ik in een klassieke partij nooit zulke zet kunnen spelen (zie o.a. De schaakmicrobe).

Hugo speelde na slechts enkele seconden nadenken de killer Dg6 ! 

"Die had je niet gezien!" riep Hugo triomfantelijk uit in de speelzaal. Ik vermoed dat dit technisch niet helemaal door de beugel kan maar dat ik denk niet dat iemand er aanstoot aannam. Heel wat spelers kwamen ook een kijkje nemen naar de stelling.

Echter misschien nog opvallender is dat Hugo mij achteraf vertelde dat hij de killer al een zet eerder had gezien en vooral had uitgelokt met het voor de hand liggende Ph5. Hugo ziet niet alleen de tactiek maar stuurt ook expliciet naar stellingen waar zulke kansen kunnen verschijnen. In de volgende partij herhaalt dit patroon opnieuw heel duidelijk. Tactisch wordt zijn 100 punten hoger gequoteerde tegenstander compleet weggeveegd vanuit een nochtans inferieure opening.

Zelfs spelers meerdere honderden punten hoger dan hijzelf zijn tactisch niet veilig voor Hugo. In onderstaande partij is zijn tegenstander zelf een notoire tacticus maar ik vermoed op een vrijdagavond is de jeugd scherper.

Die laatste partij laat ook voor het eerst duidelijk zien dat Hugo er niet voor terugdeinst om strategisch en positioneel de regels te breken (waar hij zelf niet eens van bewust is want hij heeft ze nooit geleerd). Dat zoiets niet altijd goed afloopt, zien we in de volgende partij. De Belgische -14 jeugdkampioen Maxime Hauchamps smoort alle tactiek in de kiem in de onderlinge partij waarna de vele gaten in Hugo's stelling uiteindelijk de doorslag geven.

Met dit artikel probeer ik aan te tonen dat je met zuiver tactiek heel ver als amateur kunt geraken. Zelfs zonder noemenswaardige schaakkennis maar met een goed tactisch oog is een heel mooie 2000 elo haalbaar. Echter hoger wordt onwaarschijnlijk en dat zie ik vaak bij talentvolle spelers die geen zin hebben schaak te studeren.

Tenslotte wil ik ook nog even een waarschuwing geven voor die lichess puzzels of andere online puzzels. Het oplossen van die online puzzels zal iemands tactiek serieus helpen zoals Hugo aantoont maar zo sterk als een computer worden we nooit. Ik ben het dan ook eens met de Amerikaanse grootmeester Eugen Perelshteyn in het recente online interview How to prepare for an otb tournament. Online puzzels zijn computergegenereerd waardoor de link naar praktisch bordschaak niet altijd bestaat (dat merk ik vooral op eenmaal je +2700 oefent bij lichess). Puzzelboeken met puzzels geselecteerd door mensen, levert vaak beter trainingsmateriaal. Bovendien is meer dan 10 minuten spenderen aan een puzzel evenmin een zinvolle activiteit. Een bordpartij is vooral een aaneenschakeling van vele mini-tactische problemen oplossen. In deze context is het dus veel logischer om in de tactiektraining moeilijk en traag te vervangen door iets makkelijker en snel.

Brabo

De koningsaanval

Eind april sloot ik een geslaagd seizoen af met een overwinning op de internationaal meester Arthur Abolianin waardoor ik weer mijn fiderating boven de 2300 kon tillen. Enkele schakers vroegen mij daarom of ik nu grotere ambities koesterde. Zou het niet tijd zijn om weer eens een gesloten normentornooi te spelen (laatste en enige keer was de Brugse meesters in het jaar 2006 dus reeds 17 jaar geleden)? Moet ik niet eens op zoek gaan naar een club in Frankrijk/ Duitsland om vaker sterke tegenstanders te kunnen ontmoeten?

Ik ben enkele maanden geleden 47 jaar geworden dus de tijd dringt (hoeveel jaren heb ik nog om mezelf te bewijzen?). Het is een kwestie van prioriteiten stellen maar vandaag ben ik niet bereid om all-in te gaan voor het schaken. Mijn werk en gezin wil en kan ik niet zomaar opzij zetten. Financieel is schaken totaal oninteressant en competitieschaak spelen is bovendien erg veeleisend voor mezelf en in het bijzonder mijn omgeving.

Trouwens als ik kijk naar mijn gespeelde partijen van dit seizoen dan zie ik ook weinig reden voor groot optimisme. Ik verloor weliswaar slechts 5 partijen op 46 klassieke partijen met ratingverwerking maar een minderheid van de tegenstanders was hoger gekwoteerd. Ook over geluk kon ik zeker niet klagen. In 8 partijen stond ik verloren maar ontsnapte ik. 5 extra punten scoorde ik uit die 8 partijen. Volgens k-factor 20 komt dat overeen met een bonus van 100 fide-elo. Het bewijst nogmaals hoe relatief soms ratings kunnen zijn.

Anderzijds geluk is zeker in het schaken een rekbaar begrip. Een computer mag dan wel onweerlegbaar aantonen dat een stelling gewonnen/ verloren is, voor een mens is de winst vaak erg moeilijk. De Belgische expert Jonas Van Cappellen (zie ook vorig artikel) miste een winnende koningsaanval in onze onderlinge partij maar kan je hier wel spreken van geluk?

Nog moeilijker vind ik in de winnende koningsaanval die gemist werd door de Nederlandse FM Esper Van Baar in onze onderlinge partij begin dit seizoen. Je kan Esper onmogelijk kwalijk nemen dat hij die fout gemaakt heeft. Het is een typisch voorbeeldje van hoe sterk computers zijn in het domein van koningsaanvallen en we als mens nooit meer in de buurt kunnen komen van die krachtpatsers.

Ook de Azerbeidjaanse grootmeester Namig Guliyev miste in onze onderlinge partij van Dieppe 2022 een winnende koningsaanval. Hier had ik de eerste zet van de winst wel gezien voor hem in de partij maar het vervolg was erg onduidelijk. Misschien wou de grootmeester gewoon het risico niet nemen (zie ook voor gelijkaardige beslissingen tactiek deel 3).

Soms dwong ik geluk ook af met een hardnekkige verdediging. Hoe ik onderstaande koningsaanval niet alleen overleefde en uiteindelijk zelfs counterde, grenst aan het onwaarschijnlijke. Mijn tegenstander, de Oostenrijkse expert Michael Ivancsics was achteraf duidelijk aangeslagen want verloor prompt ook de avondpartij tegen een veel lager gekwoteerde tegenstander.

Zelf miste ik dan weer een briljante winnende koningsaanval in de Nederlandse interclub in februari dit jaar tegen de Nederlandse IM Robert Ris. Ook hier had ik weer "geluk" want mijn fout werd niet afgestraft daar ik later in wederzijdse tijdnood alsnog de partij kon winnen.

De 5 partijfragmenten tonen aan dat winnende koningsaanvallen niet alleen geregeld voorkomen maar vaak erg lastig goed uit te voeren zijn als mens in een bordpartij. Ik merk op dat het kennen van de klassiekers nauwelijks of geen houvast biedt in dit domein. 

Dat betekent niet dat er geen spelers bestaan die wel goed zijn in koningsaanvallen. De Belgische IM Stefan Beukema is zo een buitenbeentje waar ik telkens met verwondering naar sta te kijken hoe hij als een echte tovenaar de stukken naar de koningsvleugel van de tegenstander dirigeert (zie o.a. Taktiek deel 4). De Nederlandse FM Machteld Van Foreerst werd dit seizoen compleet vernietigd door Stefan in een onderlinge partij door een 20 zetten durende koningsaanval (gestart op zet 9 met g5 en damewinst op zet 29) !!

In topschaak zien we ook beduidend meer succesvolle koningsaanvallen. In het voorbije wereldkampioenschap die plaatsvond in Astana toonden zowel Ding Liren als Ian Nepomniachtchi hoe briljant ze kunnen zijn eenmaal ze een kans krijgen om een koningsaanval te lanceren. Veel amateurs kloegen over de vele fouten gemaakt door beide spelers maar het is net dankzij die fouten dat we vandaag kunnen terugkijken op een wk met een bijzonder hoog entertaingehalte en dit hebben we al vele decennia niet meer kunnen meemaken. De koning is dood, lang leve de koningsaanval !

Brabo

Prooi wordt jager

Op meer dan 11 jaar bloggen met ruim 550 gepubliceerde artikels ben ik slechts enkele keren gevraagd door lezers om iets aan te passen of te verwijderen. Dat vind ik persoonlijk best een heel goed resultaat maar ik realiseer mij natuurlijk ook dat er in werkelijkheid meer was dat niet iedereen kon apprecieren. Sommige schakers zullen de kans daarom niet laten voorbijgaan om even tegen te prikken wanneer ze de gelegenheid krijgen. Je begint beter niet aan bloggen als je zelf niet goed kunt incasseren.

Zo schreef ik vorig jaar in het artikel Anoniem deel 2 over een speler uit Gambiet Opwijk. Ik legde uit hoe ik op een "revolutionaire" wijze zijn anoniem lichess-profiel had ontdekt. Toen ik het artikel schreef, wist ik al dat de betrokken speler niet gelukkig zou zijn maar je kan een ei niet bakken zonder het eerst te breken. Als ik de methode goed wou uitleggen dan moest dit gebeuren met een concreet voorbeeld en iemand is dan de pechvogel.

Nu dit jaar moest ik opnieuw spelen tegen Gambiet Opwijk en men was dat artikel er nog niet vergeten. Ja je kan het misschien al raden. Mijn tegenstander (met hulp van zijn clubmakkers?) zocht en vond op exact de wijze die ik had beschreven mijn geheim lichess-profiel. Mijn vele duizenden (sommige zelfs heel recent gespeelde) online partijen waren allemaal met een simpele muisklik opgevraagd en natuurlijk ook gebruikt tijdens de partijvoorbereiding. De rollen prooi en jager waren omgedraaid.

Loontje komt om zijn boontje, zullen velen denken en vooral hoe dom kan Brabo zijn. Wel eerlijk gezegd was het een bewuste test om te kijken dat wat ik schrijf op deze blog ook kan worden toegepast door de lezers. Eigenlijk verwonderde het mij zelfs dat het een jaar had geduurd voor dat iemand eindelijk mij had gepakt (ik acht de kans klein dat iemand het vroeger ook al is gelukt maar niet heeft meegedeeld). Het bewijst in elk geval nogmaals dat deze blog geregeld interessante info voor de schaker aanbiedt.

Het was een dure grap om mijn lichess-account actief te houden en ondertussen heb ik ze uiteraard afgesloten. Het is de reden waarom ik sindsdien overgestapt ben naar chess.com alhoewel ik de interface minder aantrekkelijk vind (irritante reclame, geen default-tijd, slechte lage tijdswaarschuwing ...). Ik vermoed dat ik niet alleen ben met deze overstap. Tal van (heel) sterke spelers werden in de voorbije maanden slachtoffer van het open partijbeleid van lichess. De sterke Belgische grootmeester Daniel Dardha vertelde mij dat hij met "mijn" methode het geheim online lichess-profiel kon ontdekken van de Nederlandse sterke grootmeester Max Warmerdam (en dat heeft Daniel wellicht een handje geholpen in de tweekamp zie Dardha en Van Foreest winnen matches) maar het meest spraakmakende is vanzelfsprekend de gelekte wk-voorbereiding van de kersverse wereldkampioen Ding Liren zie Investigation might have found Ding and Rapport.

Anderzijds Ding toont met zijn veroverde wereldtitel ook aan dat een ontdekte geheime online account nog geen drama hoeft te zijn. Hoe bruikbaar zijn online accounts eigenlijk voor een klassieke partijvoorbereiding? Het opzoeken en bestuderen van online accounts is heel tijdrovend dus is het sop de kolen waard? Voor de lezers heb ik daarom eens al mijn voorbereidingen van het voorbije seizoen betreffende online accounts in een tabel geplaatst.

Het eerste wat opvalt is dat ik van 29 op 39 tegenstanders een of zelfs meerdere online accounts heb gevonden. Geen 100% en ik leg de verklaring niet bij goed geheimhouden van de account maar vooral bij oudere spelers die gewoon geen interesse hebben in online schaken.

Dat slechts voor 10 op 29 van mijn tegenstanders met gevonden online account(s) zinvolle informatie opleverden voor de klassieke partijvoorbereiding toont aan dat we best heel voorzichtig zijn met onze voorbereidingstijd aan online accounts te spenderen. Ik focus daarom enkel op de online accounts wanneer ik voldoende tijd over heb en als aanvullend materiaal. Het is trouwens ook hoe Jonas Van Cappellen, mijn tegenstander van Gambiet Opwijk het aanpakte (achteraf bekeken geen overbodige strategie).

Ik geef toe dat ik puur geluk had met mijn online account hier want ik wist niet eens dat ik online 21 keer door een onbewuste zettenverwisseling had afgeweken van mijn bordrepertoire. Het voorbeeldje toont ook mooi aan hoe gericht sommige partijvoorbereidingen in de Belgische interclub vandaag zijn zelfs in 2de klasse. Ik ben een sitting duck op bord 1 met mijn nog steeds veel te rigide repertoire.

Het onderzoeken en bestuderen van online accounts maakt vandaag deel uit van de partijvoorbereiding van  iedere serieuze competitieschaker. Ik merk bijgevolg dan ook een trend op van steeds meer schakers die hun online accounts afschermen en lichess verlaten. Sommigen strooien zelfs opzettelijk zand in de ogen van potentiele tegenstanders in het bordschaken met het spelen van openingen buiten hun repertoire. Als ik naar mijn lijstje hierboven kijk, zijn het eigenlijk vooral de Nederlanders waar je vandaag een heel reële kans maakt om een nuttige online account te vinden voor een partijvoorbereiding.

Brabo