Stoppen met schaken deel 2

Vorig jaar vertelde de papa van de Belgische grootmeester Bart Michiels mij dat Bart voor onbepaalde tijd stopt met schaken. Vandaag zijn we exact een jaar verder en blijkt inderdaad dat Bart geen enkele klassieke partij in het voorbije jaar gespeeld heeft. Ondanks dat ik het in 2013 al enigszins voorspeld had in mijn artikel Bart wordt grootmeester kwam het nieuws voor mij als een kaakslag. Hoe vaak gebeurt het dat 1 van de grootste Belgische talenten er de brui aan geeft (HK5000 gaf hem de 6de plaats in de ranglijst van grootste Belgen in 2019 zie 6 Bart Michiels)?

Spelers zoals Bart hebben enorm veel tijd en energie gestoken in het schaken. De meeste Belgen kunnen alleen maar dromen van Barts palmares. Gezien zijn jonge leeftijd had hij nog tal van successen hieraan kunnen toevoegen. Ik hoor het af en toe ook van andere spelers dat bordsuccessen op een bepaald moment nauwelijks of geen plezier meer verschaffen.

Om dit fenomeen beter in kaart te brengen, heb ik eens de schaakcarrieres bekeken van al mijn vroegere tegenstanders (klassieke partijen) die FM, IM of GM vandaag zijn. Het kostte mij enkele uurtjes werk want zelfs als bescheiden FM was ik zelf verrast van hoeveel het er ondertussen zijn.

Tegenstanders klassieke partijen Brabo die vandaag FM, IM of GM zijn

De meeste van mijn getitelde tegenstanders zijn dus niet Belgen. Het aantal Belgen met een titel is beperkt alhoewel ik er nog sommigen niet ontmoet heb. Anderzijds is het ook zo dat ik heel wat Belgen met een titel meermaals partij heb gegeven wat heel uitzonderlijk voorkomt met niet-Belgen.

Vervolgens heb ik voor ieder van de 238 achterhaald of ze in het voorbije jaar minstens 1 klassieke partij gespeeld hebben. Ik was aangenaam verrast dat slechts 39 spelers hieraan niet voldeden (de 8 overledenen heb ik uiteraard niet in rekening gebracht).

Tegenstanders klassieke partijen Brabo die vandaag FM, IM of GM zijn
 en het voorbije jaar geen enkele klassieke partij gespeeld hebben.

Kortom de schaakmicrobe (zie deel 1, deel 2 en deel 3) blijkt voor de meesten toch veel hardnekkiger te leven dan ik eerder voor mogelijk had gehouden. Het negatieve beeld dat HK5000 in Stoppen met schaken deel 1 ophing, blijkt toch een pak genuanceerder te zijn. Het is een minderheid die stopt met schaken als je zoveel tijd en energie al in het schaken hebt gestoken (de behaalde titel maakt weinig of geen verschil). Mijn ploeggenoot vorig jaar bij de Stukkenjagers, de Nederlandse FM Nick Bijlsma vertelde me dat hij heel lang al dacht aan stoppen vooraleer hij effectief ook durfde om nee te zeggen tegen het schaken. Dit zien we ook heel duidelijk aan de gemiddelde leeftijd = ruim 46 jaar bij "mijn" 39 gestopte getitelde spelers hieronder.

Tegenstanders klassieke partijen Brabo die vandaag FM, IM of GM zijn
 en het voorbije jaar geen enkele klassieke partij gespeeld hebben.

Bovendien zijn veel van bovenstaande spelers uit het lijstje nooit echt gestopt met schaken. Sinds 2014 heeft de jongste uit mijn tabel de Oekrainse internationaal meester Roman Cherevanteko meer dan 60.000 partijen gespeeld op chess.com inclusief enkele gisteren zie roman_2112. De Oekrainse grootmeester Alexander Goloshchapov is dan weer elke dag bezig met zijn succesvolle schaakschool. Onze Belgische FM Hans Renette was de voorbije jaren ook een heel bezig bij want publiceerde niet minder dan 7 biografieen van schakers zie Amazon waarvan ik de Bird eens op deze blog besproken heb.

Het is evenmin een toeval dat 10 van de 39 spelers stopten tijdens covid. De sterke Britse grootmeester Matthew Sadler geeft toe in de heel recente NIC Podcast dat het onderbreken van zijn werkritme tijdens covid ervoor gezorgd heeft dat hij geen competitieschaak meer sindsdien gespeeld heeft. De lange periode van inactiviteit en misschien ook het besef dat ons aards bestaan relatief kort is, zorgde voor een heel duidelijke piek van spelers die stopten met schaken (anderzijds toch veel minder erg dan wat ik aanvankelijk had voor gevreesd zie Corona dreigt veel schaakclubs te laten verdwijnen).

Ik mag dus besluiten dat helemaal stoppen met schaken voor getitelde spelers iets zeer uitzonderlijk is. Anderzijds om vanaf 1 gespeelde klassieke partij al iemand een actieve schaker te beschouwen, is misschien ook iets te ruimdenkend. Uit o.a. inactiviteit deel 2 leid ik vooral af dat veel schakers een haat-liefde relatie hebben met (klassiek) schaken.

Brabo

PS

Bart kondigde op zijn eigen website zijn afscheid aan zie bartmichiels.eu/nl/schaken/. Als ik hem goed begrijp dan kon hij onvoldoende fun nog uit het schaken halen.