De schaakklok deel 2

Sommige schakers zullen wellicht een artikel verwachten over mijn recente deelname aan het Europees teamkampioenschap te Rhodos op de Belgische bondswebsite maar ik schrijf er slechts 1 artikel per type tornooi (Brugse Meesters, Dortmund ..). De artikels die ik op de KBSB publiceer zijn recensies/ beoordelingen van elk. Meer dan 1 per tornooi kan al snel als spam of het manipuleren van de publieke opinie worden beschouwd.

Echter dit wil niet zeggen dat ik niets over Rhodos hier zal vertellen. Rhodos was net als vorig editie in Servië (zie Het mooiste tornooi) een voltreffer. Het eten kon niet tippen aan wat we kregen in Servië maar was zeker nog ok. Daarentegen was de omgeving waanzinnig mooi. Op de meest recente podcast van de Lange Rokade hoorde ik dat de meeste schakers heel weinig tijd hadden om hiervan te profiteren. 5 van de 6 Stukkenjagers waren daarom 2 dagen eerder ter plaatse.

5 Stukkenjagers aan de prachtige kustlijn van Rhodos en met in de wazige achtergrond Turkije

Sinds Saint-Antonin-Noble-Val weet ik dat enkele dagen vooraf ter plaatse zijn, een grote meerwaarde kan betekenen voor de tornooiervaring. Bovendien waren de vliegtuigticketten op donderdag 100 euro goedkoper dan op zaterdag van Eindhoven naar Rhodos. De 2 dagen vooraf overnachtten we dicht bij Rhodos-stad voor slechts 20 euro per nacht. Dat is niet alleen een 5de van de prijs die ik de voorbije zomer betaalde in Brugge maar ik sliep ook nog eens veel beter.

Ik kan iedereen deze formule aanraden. Je hebt op die dagen vooraf echt de tijd om elkaar als team beter te leren kennen. Je groeit dus als team naar elkaar toe en dat is sowieso een plus voor later tijdens het tornooi. Daarnaast zal je na het tornooi niet meer afvragen of je iets moois gemist hebt. In de dagen voor de start van het tornooi bezochten de 5 Stukkenjagers uitgebreid de oude stad Rhodos, het nieuwe moderne Rhodos, de Acropolis, wandelden we langs de kustlijn en aten we zelfs eens Grieks met de voeten op het strand.

Rhodos overleeft op de inkomsten van het toerisme want zelfs 15 jaar na de Griekse staatsschuldcrisis is men er nog lang niet bovenop. Ik zag tal van bouwwerven die door geldgebrek waren stopgezet. Tal van huizen waren verlaten en vervallen. De elektriciteit viel geregeld uit zelfs tijdens het tornooi dat plaatsvond in een 5 sterren-hotel. De helft van mijn partijvoorbereidingen heb ik gemaakt met een hotspot omdat de wifi niet werkte. Hotelpersoneel werkte van 8 uur 's morgens tot 22 uur 's avonds. Ik vond het erg confronterend om een ooit zo rijk Westers land in zulke lamentabele toestand terug te vinden. Ik hoop echt dat onze politici het niet zover laten komen met de Belgische staatsschuld. Het is de gewone man die het gelach betaalt als de schulden te lang worden genegeerd.

Zelfs tot in de tornooizaal ondervonden we de gevolgen van de Griekse financiële moeilijkheden want een heel groot deel van de deelnemers moesten spelen met oude DGT XL - schaakklokken daterend van 2003. Daar kwam nog voor de start van het tornooi fel protest op. Fide keurt deze klokken af omdat ze in het verleden talloze incidenten hebben veroorzaakt maar de organisatie had een uitzondering hiervoor gekregen. Er waren meer dan voldoende arbiters om de incidenten te vermijden. Bovendien er was geen geld voor iedereen nieuwe klokken te lenen dus het was de DGT-XL schaakklokken of geen tornooi dit jaar.

Het grote probleem van die oude klokken is dat ze heel vaak extra tijd toevoegen op het verkeerde moment. Het toevoegen hangt af van een interne zettenteller maar die geraakt heel makkelijk de tel kwijt. Bovendien merk je pas de ontregeling op als de klok al een verkeerde tijd opgeeft dus veel te laat. Het overkwam mij in de 3de ronde als gevolg van onsportief gedrag van mijn tegenstander.

Mijn tegenstander had een half uur op de klok maar stopte met zijn zetten te noteren om puur op mijn weinig resterende tijd te spelen. Ik zette hierop de klok stil om een arbiter te roepen. De arbiter verplichtte mijn tegenstander om zijn zetten te noteren vooraleer nieuwe zetten te spelen. Hij kreeg ook een waarschuwing dat bij herhaling een tijdsstraf zou volgen. Echter bij het herstarten van de klok moet de interne zettenteller een extra zet geteld hebben want op zet 39 ging het fout. Plots kwam op beide klokken een half uur bij. Ipv x seconden had ik nu een extra half uur op de klok. Dat zinde uiteraard mijn tegenstander niet want hij begon op zijn beurt nu luidkeels te roepen voor een arbiter zonder de klok stil te zetten. Ik kon aan de klok niet zien hoeveel seconden ik nog op de klok over had door de toegevoegde 30 minuten. Ik wist ook niet hoe de arbiter zou reageren als mijn tijd onder de 30 minuten zou zakken. Zonder nog verder na te denken, speelde ik vliegensvlug een zet.

Mijn 14 jarige tegenstander heeft heel duidelijk talent maar zijn gedrag liet de wensen over. Spijtig is hij bijlange geen alleenstaand geval. Oudere schaakcollega's vertellen mij gelijkaardige recente verhalen van jeugdspelers die weinig of geen respect tonen. Heeft het te maken met de beerput van het online-schaken die we ook zien opborrelen in bordschaken?

Het antwoord op de vraag hoe de arbiter zou reageren als ik onder de 30 minuten was gezakt, kreeg ik 2 ronden later. Na zet 39 kregen beide spelers in de partij Philip Lindgren - Faustino Oro 30 minuten. Philip koos om net als ik nog vliegensvlug zijn 40 ste zet te spelen. Het Argentijns wonderkind Faustino Oro dacht rustig 8 minuten na tot zijn tegenstander de winst claimde wegens tijdsoverschrijding. Daarna gingen de poppen aan het dansen.

Er was bij aanvang van het tornooi beloofd dat arbiters tijdig zouden opmerken wanneer de klokstanden verkeerd waren. De witspeler heeft bewust 8 minuten gewacht om de verkeerde klokstand te melden. Het bracht geen zoden aan de dijk. Faustino is de eindverantwoordelijke van zijn tijdsgebruik dus hij verliest de partij. Ik vind het knap dat Faustino niet uit het tornooi is gestapt hierna. Er zijn dus zeker ook toffe jeugdspelers.

Einde verhaal nee want er kwam nog een lange staart in ronde 7. In de partij Dimitrios Stefanou - Sarin Nihal kwam eveneens 30 minuten bij op zet 39 en ging de witspeler onder de 30 minuten. Echter deze keer werd het niet opgemerkt door de spelers of arbiter. Na het uitvoeren van de 40ste zet stond de klokstand weer boven 30 minuten en dan zie je geen seconden.

Ik vond geen foto van DXT-XL waarop je kan zien dat seconden pas getoond worden onder de 20 minuten maar de DXT-XL werkt net als de schaakklok in de foto.

Echter ook daar stopt het verhaal nog niet. Online zagen spelers wel de seconden en was duidelijk dat de witspeler verloren had op tijd. Een onderzoek van de beelden vooraf bevestigde dat de klok voor 18 seconden onder de 30 minuten was geweest.

Wit moet minstens 0:30:30 hebben na zet 40 zonder tijdsoverschrijding.
0:30:12 na zet 40 betekent dus 18 seconden te weinig

De zwartspeler won de partij dus niemand vond het de moeite om er achteraf een zaak van te maken. Ik heb geen idee wat de hoofdarbiter zou beslissen bij een vlagclaim achteraf. Normaal eindigt een partij onmiddellijk bij een vlagval en zal de aanwezige arbiter zelf het initiatief nemen voor de afhandeling. De arbiter bleef dus in gebreke maar kan je externe data gebruiken om een vlagval te bepalen?

Ik las online dat er nog minstens 2 gelijkaardige situaties waren tijdens het tornooi. Elke ronde hoorde ik rond de 40ste zet een snel geklik klak van arbiters die ontregelde klokstanden trachtten te verhelpen. Ongelooflijk dat zoiets gebeurt in een Europees kampioenschap met o.a. wereldkampioen Gukesh en vele andere wereldtoppers. Mits het kiezen van een tijdscontrole zonder extra tijd had men dit allemaal kunnen vermijden.

Brabo