dinsdag 28 januari 2020

Ideeën deel 2

Ik had een maand geleden een artikel geschreven over welke partijen analyseren, omdat daar een paar positieve reacties op kwamen had ik wel zin om er nog 1 te schrijven. Veel mensen vroegen zich af wat ik juist bedoelde met openingsideeën maken waar ik naar verwees in het artikel welke partijen analyseren deel 3.

Dus in dit artikel ga ik mijn werkmethode en een paar geheime openingsideeën delen (stiekem toch niet geheim anders zou ik ze niet delen). Ik heb wel even getwijfeld of ik dit wel zou doen omdat brabo schreef in één van zijn artikels dat er veel geprepd wordt tegen hem met zijn blog. Daarom deel ik hieronder openingsideeën die ik zelf niet speel of die ik speelde maar ondertussen al niet meer. Ik maak een onderscheid tussen openingsideeën voor mezelf of openingsideeën als beginnende coach. 

Openingsideeën voor mezelf

Voor openingsideeën voor mezelf ben ik meestal op zoek naar een nieuw type soort stelling of toch een minder vaak gespeelde stelling door de tegenstander. Ik kijk hier dan vooral naar de pionnenstructuur maar soms ook als ze een ander stukken-manoeuvre moeten uitvoeren. Hieronder een voorbeeld om het duidelijk te maken. Ik heb het een beetje uitgewerkt zodat je het zou kunnen spelen mocht je geïnteresseerd zijn.  Het gaat dus over 6.Pd2 maar ik raad je aan om eerst de main line te bekijken om de opening een beetje te snappen. Zelf bekijk ik veel ruimer de main line dus misschien nog een tip om thuis te doen als je naar een manier zoekt om te verbeteren in de opening.
Zo een openingsidee komt niet zomaar uit de lucht vallen, vaak bekijk ik een ongeveer de 5de meest gespeelde zet op mijn chessbase 14.  Op de foto hieronder zie je hoe dit eruit ziet in Chessbase. In het linkerverster bovenaan krijg ik een lijst van de verschillende gespeelde zetten samen met populariteit en de score. Daaronder kan je onmiddellijk partijen van topgrootmeesters selecteren en die naspelen. In het bovenste rechtervenster krijg ik de engine-score van de 3 beste zetten.





Stellingen die ik leuk vind, bewaar ik om ze dieper te bekijken. Vaak begin ik mijn zoektocht zonder engine maar ik kijk het altijd na om te zien of het wel speelbaar is. Ik gebruik hierbij nog steeds stockfish 10 puur omdat ik leela nog niet gedownload heb. Het is soms 2 uur doorklikken voor ik een idee heb gevonden en dan moet ik het nog uitwerken. Soms bekijk ik gewoon partijen en kom ik zo ook iets interessants tegen. Belangrijk is wel dat als je zelf een heel repertoire gaat uitbouwen met uw eigen openingsideeën dat je let op de zetvolgorde en transposities naar andere openingen. Zo was ik niet altijd klaar om tegen de stonewall te spelen met verschillende soorten opstellingen. En moet je dus zien dat je tegen de verschillende zetvolgordes verschillende ideeën hebt of dat uw systeem stand houdt tegen de diverse zetvolgordes van de tegenstander. 1 van die slimme systemen is de triangel system waar zwart klaar is om de notenboom te spelen en als wit dit vermijdt kan kiezen voor de stonewall of de semi slav. Dit is natuurlijk uiterst lastig en bezorgt me extra werk. Ik zou natuurlijk kunnen ingaan op de notenboom maar dat is tegen mijn ideologie over openingen. Na wat zoeken ben ik op het volgende idee gekomen.

Openingsidee 2 gaat over 8. Db1 in de triangel, dit idee heb ik gevonden omdat ik zelf de triangel wou spelen en ik de noteboom structuur 1 van de meest interessante stellingen vind in het huidig schaken. Ik had me dan ook verdiept in zijvarianten vooral om de stelling beter te begrijpen. Mijn hoofdboek van de triangel gaf een heel lastige stelling voor zwart tegen 8.Db1 waarvan de engine ook niet goed wist wat er aan de hand was, dit vind ik enorm interessant omdat het maar een kleine zijlijn is.

Jammer genoeg heb ik met zwart niet genoeg speling om mijn openingsideeën prijs te geven. Maar als je op zoek bent naar goede openingsideeën voor zwart moet je zeker eens gaan kijken bij FM Arno Sterck deze meest underrated speler van België op dit moment is mede de reden waarom Brugge zo een succes is de laatste jaren. 1 van zijn recentste slachtoffers was tegen eurochess in een interclub game. Zeker eens een kijkje nemen!

Openingsideeën voor mijn studenten

Ik heb nog geen vaste studenten maar ik geef af en toe les aan verschillende jeugdspelers meestal tussen 1500-1900 elo. Op tornooien waar ik zelf ook ben geef ik meestal voorbereidingen aan ongeveer 3-tal personen (voor het Belgisch jeugdkampioenschap ben ik nog op zoek naar 2-tal leerlingen dus als iemand interesse heeft mag die me altijd contacteren). Mijn openingsideeën zijn nu ook anders opgesteld. Bij deze openingsideeën staat het centraal om gemakkelijk spel te creëren, weten wat je aan het doen bent is namelijk voor elk niveau belangrijk. Ik heb deze gedachtegang van een zeer ervaren en uitstekende schaakcoach, FM Roel Hamblok. Dit is dus tegenstrijdig met wat mijn eigen schaakcoach Bruno Luyckx (de meest gemotiveerde schaakcoach die ik ken en eigenlijk recht heeft op een artikel dat enkel over hem gaat) tegen mij vertelde. Hij was van mening dat je alles altijd zo ingewikkeld mogelijk moet maken. Hoewel ik Bruno in bijna alles volg, zet ik begrijpen toch op plaats 1. Liefst van al bekijk ik dus een opening of openingsidee met zo weinig mogelijk verschillende pionnenstructuren. Voor mij liggen pionstructuren trouwens aan de basis van elke opening en eigenlijk aan de basis van het hele schaakspel. Hieronder vind je een openingsidee (zelfstandig gevonden op chessbase) tegen de caro-kan voor wit, het is niks speciaals maar ik vind het zeer simpel spelen langs de witte kant. Ideaal dus!
Als conclusie zou ik zeggen dat openingen niet het enige is waar je u mee kan bezig houden maar het wordt in deze computertijd wel redelijk makkelijk om expert te worden in openingen en op veel verschillende manieren vragen te stellen aan de tegenstander. Een idee moet dus geen weerlegging zijn. Het belangrijkste is dat het je tegenstander uit zijn comfortzone brengt vaak door een non-standaard pionnenstructuur op te zoeken waarvan je vrij zeker bent dat ze nog niet in detail werd bekeken.

Sim Maerevoet

15 opmerkingen:

  1. ik ken sim al langer als goede vriend en uitstekende speler, als je ziet wat voor een werk hij hierin steekt zijn zijn resultaten niet onlogisch. hij is er ervan overtuigd dat met de juiste houding iedereen een zeer sterke speler kan worden, zo een mentaliteit is 1 van de dingen die ik bewonder aan hem.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. In het vorig artikel vertelde Sim dat hij elke dag een partij analyseerde, gespeeld door sterke spelers. Dit vond ik voor mezelf zowel onhaalbaar als weinig fun alhoewel ik zeker begrijp dat het erg leerzaam kan zijn.
      De tips in dit artikel om ideeën te vinden, zie ik als veel makkelijker te doen. Dit kan je bijvoorbeeld ook toepassen in een partijvoorbereiding. Je kijkt welke opening(-en) je tegenstander speelt volgens de database. Je zoekt met chessbase 14 naar een voortzetting (idee) waarmee nog geen partijen in de database staan van je tegenstander en waar je tegenstander niet gewoon de standaardzetjes kan spelen van de hoofdlijn. Kans is groot dat je tegenstander dan niet een goed antwoord kent of kan zelfstandig vinden in de partij.

      Verwijderen
  2. "Openingsidee 2 gaat over 8. Db1 in de triangel, dit idee heb ik gevonden"
    Welk idee? Scherbakov noemt het in zijn boek uit 2012, inclusief La6 (Ld7!? Scherbakov) 9.Pe4 Pd7 10.Lxb4 axb4 11.Pd6+ Ke7 12.Pe5 (Scherbakov suggereert dat wit beter staat) en 9...Pf6, maar zonder verdere analyse.
    Mijn database bevat zeven partijen met 9.Db1.
    Als u een suggestie bedoelt heb ik er ook één tegen de triangel (of driehoek). Voorwaarde is wel dat wit het Catalaans op het repertoire heeft staan. Dan is 4.Pbd2 behoorlijk ergerlijk.
    Ook de suggestie 5...Dc7 6.Pe2 Lg4 7.O-O e6 8.De1 Ld6 9.f3 was mij al bekend. Ik heb de afruilvariant zelf wel gespeeld met wit. De grootste zorgen maak ik me om 5...Pf6 6.Lf4 g6 7.Pf3 Lg7 8.Pbd2 Ph5 9.Le3 O-O 10.O-O f5 uit Fischer-Czerniak, Netanya 1968. De grote Amerikaanse schaker won, maar lag dat nou echt mede aan de opening? "Zeer simpel spelen langs de witte kant" is anders.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. ja ik claim niet dat deze openingsideeen novelties zijn, ik zeg gewoon dat dit interessante varianten waarvan ik het bestaan niet wist. En ik weet dat g6 de hoofdvariant is tegen de ruilvariant van het carokan maar daar had ik geen 'suggestie' tegen dus heb mijn variant niet weergegeven.

      Verwijderen
    2. Ideeen hoeven helemaal geen novelties te zijn. Ze hoeven ook helemaal geen weerlegging te zijn. Ik durf zelfs te stellen dat een idee ook objectief slecht mag zijn. Het belangrijkste van een idee is dat het de tegenstander verrast en er aan het bord zelfstandig dus zonder hulp van computer, boeken, sterke spelers een niet eenvoudig te vinden antwoord moet worden gevonden.
      Dus ja Fisher-Czerniak is wellicht een antwoord op het Caro Cann idee maar ik kan mij goed voorstellen dat in de categorie jeugdspelers van 1500-1900 er heel weinigen dit kennen waardoor het idee zeker de moeite is om te proberen op dat niveau.
      Trouwens Sim maakt daarom ook in zijn artikel een onderscheid volgens niveau voor een idee. Zelfs Magnus Carlsen doet dit. Zo heeft hij aparte ideeën voor blitzpartijen, aparte ideeën voor rapidpartijen en aparte ideeën voor standaardpartijen. Ik vermoed zelfs dat hij ook bepaalde ideeën reserveert voor bepaalde tegenstanders of kritieke wedstrijden.
      Deze puur praktische kant van schaken is onderbelicht geweest op deze blog. Het is heel tof dat Sim tijd en energie in dit soort artikels wil steken om die achterstand weg te werken.

      Verwijderen
    3. @Sim: Dank voor de verduidelijking. Sommige Nederlandstaligen, waaronder ik, associëren het woord "idee" inderdaad met nieuwigheid en originaliteit, vandaar mijn vraag. Ik verzoek u de rest van mijn commentaar als aanvulling te lezen, niet als kritiek.

      "maar daar had ik geen ....."
      Jammer. Mocht u iets vinden dan houd ik me aanbevolen!

      Verwijderen
  3. 6. Pbd2 tegen de Leningrad wordt zelfs helemaal niet besproken in het boek van Malianuk (2014). Er is wel een goede bespreking van het systeem in het boek van Demuth (2019). Boeken zijn vaak snel gedateerd als je op de hoogte wilt blijven van nieuwe ideeën. Daarover schrijf ik wellicht iets over een aantal maanden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik vind het concept van openingen te kiezen aan de hand van pionstructuren heel interessant. We kunnen het belang van de pionstructuren niet onderschatten. Zelf wijdde ik al 2 artikels aan dit onderwerp.
    In http://schaken-brabo.blogspot.com/2017/07/pionstructuren.html schreef ik dat het nuttig is om partijen buiten je repertoire na te spelen zodat je leert over pionstructuren die dan ook in andere openingen van je eigen repertoire nuttig zijn.
    In https://schaken-brabo.blogspot.com/2018/08/pionstructuren-deel-2.html schreef ik dat het nuttig is om je eigen partijen goed te analyseren omdat je de verworven kennis van een bepaalde pionnenstructuur soms kunt toepassen in meerdere openingen/varianten van je repertoire.

    Ik vermoed dat het ook eens interessant zou zijn om een artikel op deze blog te publiceren over wanneer je een pionstructuur best kan wijzigen. Magnus Carlsen is hierin vandaag absoluut de beste. Hij laat de pionstructuur heel vaak wijzigen. Dit zijn soms niet eens de beste zetten volgens de computer maar hij dwingt hiermee de tegenstander nieuwe vraagstukken te doen oplossen. Dit is iets waar ik zeker moet verbeteren wat ook weer bleek in mijn meest recente interclubpartij toen ik te lang bleef hangen in een pionnenstructuur.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Een ander leuk idee in dezelfde afruilvariant van de Caro Cann is 1.e4 c6 2.d4 d5 3.exd5 cxd5 4.Ld3 Pc6 5.c3 Dc7 en nu 6.h3 i.p.v. 6.Pe2 als hierboven. Ik zag het voor het eerst op het bjk bij de meisjes -12. Haar papa is +2200 elo dus hij had haar als elke goede papa geholpen. Later liet ik Hugo dit idee ook opnemen in zijn repertoire waarmee hij groot voordeel kon verkrijgen uit de opening in Open Brasschaat tegen een heel ervaren +1900 speler. Weinigen weten hoe je dit moet pareren maar ik heb mijn kinderen wel de anti-dote aangeleerd.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. 6. h3 is ook de recommandatie van Sopiko in haar videoserie op chess24 over de afruilvariant tegen de Caro Kann.

      Verwijderen
  6. Opnieuw een schitterend artikel, mooi gedaan Sim! :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. "Op tornooien waar ik zelf ook ben geef ik meestal voorbereidingen aan ongeveer 3-tal personen"
    Als ik speel, heb ik geen tijd om voorbereidingen te geven aan anderen. Ik doe het voor mij eigen kinderen zie http://schaken-brabo.blogspot.com/2019/11/uit-schaken-met-het-gezin.html maar dat is alleen omdat het ook mijn kinderen zijn en dan is het nog tot een absoluut minimum beperkt. Voorbereiden doe ik vaak tot een minuut voor de partij start in een ultieme poging om een verrassing van mijn tegenstander toch te kunnen neutraliseren. In de praktijk werkt dit zelden maar ik vind dit voorbereiden nooit weggesmeten tijd want als je zoals ik al soms 25 jaar dezelfde openingen speelt, komt dat toch ooit later van pas.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. KBSK Zal Ooit Kampioen Worden31 januari 2020 om 23:04

    Een interessante blik in het openingslaboratorium van één van de meest talentvolle jongelingen van België verraadt dat dat laatste geen toeval is.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Sinds een kleine 2 weken is Stockfish 11 beschikbaar om gratis down te loaden: https://stockfishchess.org/download/
    Het zou opnieuw een 50 punten sterker zijn dan Stockfish 10 en dat lijkt mij te kloppen met enkele testen die ik heb uitgevoerd. 2 rapidmatchen over 100 wedstrijden werden gespeeld tegen Leela met dezelfde mix van openingen.
    Lc0 (T40) - Stockfish 10: 52,5 - 47,5
    Lc0 (T40) - Stockfish 11: 48,5 - 51,5
    Ondertussen zijn de Lc0 (T60) netwerken volwassen aan het worden. Het zou leuk zijn om dit ook eens te testen maar dit is iets voor later.

    Ik raad aan als je Stockfish 11 enkel gebruikt om te analyseren om de contempt uit te schakelen anders krijg je heel grote schommelingen in de evaluatie bij elke zet. Ik heb zowel de contempt van 24 naar 0 gebracht als de dynamische contempt uitgeschakeld. Het was deze contempt-vrije versie die ik testte in de matchen met Leela.

    BeantwoordenVerwijderen