BJK deel 2

Voor de meeste spelers kost schaken geld. Als je een open tornooi speelt niet dicht bij huis dan moet je rekening houden met kosten voor vervoer, verblijf en maaltijden. Ook bij een Belgisch jeugdkampioenschap moeten de spelers zelf alle kosten dragen. Als je dan een beetje luxe wilt zoals half pension, een eigen kamer, eigen vervoer dan lopen de uitgaven al snel op. Ik schat dat ik ongeveer 1000 euro uitgaf tijdens het weekje.

Mits zelf je eten klaarmaken, kamer delen met meerdere schakers, carpooling hebben vele andere ouders de kosten trachten te drukken. Daar staat tegenover dat ik een tegemoetkoming van 400 euro kreeg op mijn uitgaven dankzij KMSK. Als compensatie werd mij gevraagd om de beste jeugdspelers van KMSK op het bjk schaaktechnisch te begeleiden.

Ik zag trouwens dat ik bijlange niet de enige was die als coach op het bjk rondliep. De Duitse IM Matthias Roeder, de Belgische IM Cemil Gulbas, de Belgische IM Ekrem Cekro, .... waren maar enkele sterke spelers die ik in Blankenberge zag en die zeker niet louter een bezoekje kwamen brengen. Het onderstreept nogmaals hoeveel belang er wordt gehecht door clubs en spelers aan het bjk.

Terwijl de meeste coaches zich bezighielden met het bespreken van de gespeelde partijen van hun pupillen, beperkte ik mij uitsluitend tot het voorbereiden. Dit was enerzijds omdat het voorbereiden vaak veel tijd vergde maar ook omdat geen van mijn leerlingen interesse toonde om samen te analyseren. Iedereen heeft vandaag een smartphone waarop een sterk schaakprogramma heel snel hun fouten kan aantonen dus denken velen onterecht dat een coach geen serieuze meerwaarde kan betekenen.

Op mijn blog schreef ik al heel wat over hoe ik mijn partijen voorbereid zie o.a. de artikels databases gebruiken deel 1 en databases gebruiken deel 2 maar iemand anders partijen voorbereiden was toch weer iets nieuw voor mijzelf. Bovendien wist ik op voorhand niet eens welk repertoire, stijl,... mijn leerlingen hadden. Jezelf trachten te klonen, is evenmin een optie. Anderzijds ontdekte ik al snel dat sommige voorbereidingsmethodes die ik zelf toepas ook nuttig kunnen zijn voor andere schakers.

De meest succesvolle voorbereiding was zonder twijfel de partij voor Lee Deon op de 200 punten hoger gekwoteerde Belgische IM Nicola Capone. Hierbij kregen we niet alleen de voorbereiding op het bord maar slaagde Deon er ook in om de comfortabele stelling met zwart te verzilveren met een winstpunt.

Deon op het Vlaams kampioenschap te 2015

Echter vooraleer we naar de partij zelf kijken, wil ik vertellen hoe we de voorbereiding samen aanpakten. Dit is niet iets wat je in een paar minuutjes goed kunt doen want een sterke speler heeft vaak een uitgebreid repertoire (zie o.a. ook de-sterktelijst). Ik herinner mij dat we enkele uren bezig zijn geweest om een antwoord te verzinnen op alle systemen die Nicola speelde volgens de databases. Het was al erg laat (23u30 ?) toen Deon mijn kamer verliet. Mijn dochter was in de zetel tijdens het televisie-kijken in slaap gevallen.

Het eerste waarmee ik begin is kijken welke partijen van Deon in de databases staan. Dit is niet om het repertoire te leren kennen van Deon maar in de eerste plaats om te weten wat Nicola kan vinden over Deon. De meeste van mijn leerlingen houden totaal geen rekening ermee dat de tegenstanders zich ook voorbereiden met hun partijen uit de databases. Ook Deon wist niet eens welke partijen van hem al dan niet in de databases staan. Zo zag ik al snel dat Deon's zwartscore op 1.d4 veel slechter was dan op 1.e4 (25% t.o.v. 50%). Tevens kon ik zo een goed beeld creëren in hoeverre Nicola specifieke lijnen kon voorbereiden. Zo zag ik dat Nicola na 1.d4 Pf6 2.Pf3 e6 slechts 1 partij kon terugvinden van Deon die trouwens verderging met het minder populaire 3.Lf4.

Bij het selecteren van varianten of posities uit Nicola's repertoire keek ik vooral naar winstpartijen van Nicola. De kans is veel groter bij winstpartijen dat iemand kiest om hetzelfde nog eens te spelen. Natuurlijk houdt dit ook een risico in want soms betekent het dat een speler makkelijk een bepaalde variant of systeem speelt of het al heel uitgebreid vroeger eens heeft bekeken. Een van Nicola's winstpartijen waar we ons op concentreerden was gespeeld in de voorbije olympiade.

Bij het naspelen van de partij ontdekte ik dat een paard op d7 i.p.v. c6 een belangrijk verschil maakt voor de evaluatie van deze openingsvariant. Mits de volgorde te verfijnen bleek het bovendien makkelijk haalbaar te zijn om deze variatie in de opening te weven. Ik en Deon werden enthousiast over de mogelijkheden voor zwart met Pbd7 zeker als wit iets te hard zou vasthouden aan eenzelfde formatie als zijn eerdere winstpartij. De partij verliep perfect volgens plan.

Nicola kreeg geen enkel voordeel tijdens de partij en werd afgestraft toen hij zich niet kon neerleggen bij de remise. Ik had Deon ook verwittigd aandachtig te blijven voor tactische kansen. Nicola kon zich met zijn status en stand in het kampioenschap geen remise permitteren.

Eerlijkheidshalve moet ik bij dit verhaal wel vertellen dat niet elke partijvoorbereiding die ik maakte voor mijn leerlingen succesvol was. Zo kreeg 1 van hen wel zijn complete voorbereiding op het bord om dan met zijn eerste eigen creatieve zet een pion weg te blunderen en met zijn tweede zet nog een stuk er bovenop. Je kan als coach iemand een duwtje geven in de rug maar het leeuwendeel gebeurt nog altijd door de spelers zelf op het bord.

Brabo