Meedogenloos deel 2

Na de laatste ronde van Cappelle La Grande zat de Franse grootmeester Pierre Laurent-Paoli in zak en as. Het was aandoenlijk om te zien hoe zijn vriendinnetje hem liefkozend probeerde op te beuren. Echt alles had Pierre geprobeerd om de laatste ronde te winnen. Hij had een toren geofferd, zetherhaling uit de weggegaan en meer dan 100 zetten zitten beuken op de tegenstander. Zelfs de knappe stukvangst en vervolgens stukwinst bleken onvoldoende voor het winstpunt.

Een computeranalyse onderstreepte hoeveel pech Pierre had gehad. Pierre had met een 99% nauwkeurigheid gespeeld. Hij had geen enkele fout gemaakt en de gemiddelde afwijking van 0,03 over +100 zetten getuigt van zeer hoogstaand schaak. Daarmee zou je verwachten dat je altijd wint van een veel oudere speler die ook nog eens bijna 300 punten lager gekwoteerd staat.

Pierre had de derde hoogste startrating maar met deze laatste ronde remise belandde hij net als ik op 6/9 dus buiten het prijzengeld. Een week van hard werken aan het schaakbord leverde geen inkomsten op en dat is een persoonlijk drama. Ik had echt medelijden met hem want ik overwoog in de slotfase eventjes om opzettelijk een verkeerde koningszet te maken. Niemand zou het opgemerkt hebben dat ik bewust de partij had weggegooid. Iedereen zou hebben gedacht dat de oude en veel zwakkere schaker bezweken was onder de urenlange druk.

Sommige spelers stellen een remise voor als ze plots gewonnen staan na de hele partij verloren te hebben gestaan. De winst voelt als onverdiend dus ze vinden remise fairder (zie dit lichess-blogartikel). Echter opzettelijk verliezen omwille van "sportiviteit" is uiteraard next level. Op een Jan Gooris die de 50 zetten-regel eens niet accepteerde (zie mijn artikel uit 2013) ken ik niemand die dit ooit heeft gedaan. Iemand die zich laat verliezen, stopt beter compleet met schaken.

Bovendien zou mijn extra half punt hoogstens een troostprijs geweest zijn voor Pierre. Ik schreef vorig jaar nog dat profschaken aan het uitsterven is (zie deel 3) maar het is nog erger dan ik dacht. Onze Daniel Dardha vertelde een paar weken geleden dat top 10 in de wereld noodzakelijk is om comfortabel van het schaken te leven. Op het recente Europees kampioenschap werd Daniel 25ste terwijl er slechts prijzengeld was voor de eerste 23 spelers. In Grenke Freestyle werd Daniel 46ste terwijl enkel de top 15 prijzengeld kregen.

Het is zeker niet de bedoeling hier om een lijst op te noemen van tornooien waar Daniel weinig of geen geld verdiende. Wat ik wel hiermee wil illustreren is dat Daniel zich realiseert dat wellicht 2700 elo onvoldoende zal zijn om comfortabel te leven. Ik schat dat je vandaag jaarlijks 60.000 euro bruto na aftrek van beroepsonkosten nodig hebt in België om comfortabel te leven.

Dat verdient wellicht enkel een top 10 speler in de wereld en daar zit Daniel nog een eind vandaan. De klok tikt ook in zijn nadeel. Elke speler die vandaag in de top 10 staat, heeft/ had al op zijn 20ste een 2700 elo. Daniel heeft slechts enkele maanden over om die doelstelling te behalen. Bovendien zelfs al behaalt Daniel de top 10 dan wat is het plan daarna? Niemand in de top 10 is ouder dan 37 jaar en we moeten vandaag allemaal werken tot ons 67 jaar. De 56 jarige Vasyl Ivanchuk stond jaren in de top 10 maar bengelt vandaag helemaal onderaan de top 100. Ik hoop dat hij een vette spaarpot heeft opgebouwd want anders is het ook voor hem nu overleven.

De schaakgemeenschap staat er onverschillig naar te kijken. Op facebook las ik een commentaar dat Daniel beter moet schaken als hij wilt leven van het prijzengeld. Op schaaksite las ik dan weer van een speler die de beursresultaten op zijn mobieltje zat te volgen tijdens een schaaktornooi. "Ach het is maar een spelletje. Met de beurs verdien je geld en niet met het schaken." Op lichess werd een blog gepubliceerd over hoe inschrijvingsgeld liefst zo laag mogelijk moet zijn. Van profschaak financieren door een hoger inschrijvingsgeld werd dus geen woord gerept.

Ik vind de situatie intriest. Daniel behaalde een 2623 TPR op het meest recente Europees kampioenschap. Dat is een TPR die niemand in België (behalve hijzelf) er ooit behaald heeft. Als we dit soort resultaten niet naar waarde willen beoordelen dan stel ik mij luidop de vraag waarom spelers nog uberhaupt schaken? Eer, geld, respect krijg je niet dus wat blijft er over? In deze meedogenloze wereld wordt schaken altijd de verliezer.

Brabo