De wetenschappelijke aanpak

In het voorbije Tata Steel tornooi stond opnieuw geen maat op Magnus Carlsen. Hij scoorde 10/13, een evenaring van Kasparovs record maar tegen een sterkere tegenstand (2722 t.o.v. 2664). Hiermee stelt Magnus zijn elorecord nog scherper op 2872 elo (t.o.v. 2851 van Kasparov). Misschien het eigenaardigste van alles is dat Magnus zich helemaal niet baseert op een sterk openingsrepertoire maar vooral in het middenspel en eindspel de tegenstanders verslaat. Tegen Aronian, Wang en Giri stond hij ronduit slecht met zwart uit de opening maar telkens slaagde hij erin te ontsnappen. Met wit verkreeg hij evenmin het traditioneel openingsvoordeeltje maar daar maalde hij niet om zolang hij erin slaagde om een onbekende complexe stelling op het bord te toveren. Een typische Carlsenpartij was tegen de Amerikaanse topgrootmeester Hikaru Nakamura die hij met flitsend aanvalschaak in een zeer zeldzaam systeempje van de Neo-Svechnikov of ook wel Kalashnikov genoemd van het bord combineerde.

Het is niet iedereen gegeven om na 8 zetten al in de (Neo)-Svechnikov een originele en complexe stelling op het bord te hebben. Carlsen slaagt er keer op keer in om zijn tegenstanders op onbekend terrein te brengen waardoor ze niet kunnen terugvallen op hun schaakkennis maar verplicht worden om zelf de vele onbekende problemen op het bord op te lossen.

Een grondlegger van de moderne openingstheorie is zonder twijfel GM Evgeny Svechnikov. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij Carlsen helemaal niet begrijpt. In een recent interview op de Russische nieuwssite was hij keihard voor Carlsen. Svechnikov: "Carlsen toont vandaag een goede techniek maar zonder een wetenschappelijke aanpak in de openingen wordt hij geen kampioen. De openingsbehandeling in zijn partij tegen Nakamura was zwak want volgens mij stond zwart zelfs beter in de opening." Persoonlijk vind ik als je de nummer 1 bent van de wereld met bijna 100 punten meer dan de wereldkampioen dat je al kampioen bent maar ik vermoed dat Svechnikov wereldkampioen bedoelt en niet hoeveel punten of tornooien iemand wint. De toekomst zal uitwijzen of Svechnikov gelijk heeft of niet. In maart komt de eerste grote test in de Kandidatenfinale. Makkelijk zal het niet worden. Ik hoop dat het eerlijk wordt gespeeld en we geen herhaling krijgen van Curucao 1962 waarna Robert Fischer de 3 Soviets beschuldigde van een onderling akkoord. Het zijn andere tijden vandaag uiteraard maar ik onderschat niet het patriottisch Russisch gevoel dat nog heel sterk bestaat vandaag wat je o.a. kon lezen in Kasparovs reactie op chessvibes. In Londen spelen 3 Russen: Kramnik, Grischuk en Svidler.

In tegenstelling met Carlsen focus ik mijzelf niet op het optimaliseren van mijn score maar tracht ik altijd iets wetenschappelijks in mijn partijen te steken. Dit heb ik o.a. al eens besproken in het blogartikeltje: spelen op de man. Als amateur kan ik mij dit ook makkelijk permitteren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ik in mijn 6de partij van de Open Leuven 2012 met veel overgave voor de 4de keer dezelfde variant speelde tegen Benjamin Tonoli alhoewel het misschien praktisch niet de beste keuze was om het volle punt te behalen en optimale kansen te behouden op tornooiwinst. Om te begrijpen hoe de vork aan de steel zit, moet de lezer wel eerst eens het blogartikeltje een theoretisch duel in de svechnikov lezen.

De 6de ronde werd gespeeld 's ochtends en zoals vaak in ochtendpartijen kwamen heel veel spelers te laat. Je kon de paniek aflezen op enkele gezichten toen ze merkten dat we al aan zet 20 waren terwijl zij nog moesten beginnen. Het aanvangsuur was toch niet vervroegd? Nee na het bekomen van de schrik zag men dat wij op enkele minuten een halve partij al hadden gespeeld. De reacties over het theoretisch duel waren verdeeld. De ene zag er het einde in van het schaken terwijl de andere eerder verwonderd was. Ondanks de lange voorbereide openingsfase had de partij een verrassend hoge foutenlast wat te wijten was aan de hyperscherpe stelling die op het bord ontstond. Voor de toeschouwers was het smullen.

De rochade op zet 35 blijkt geen record te zijn wat ik o.a. terugvond op de website van Tim Krabbe. Daar werd zet 48 opgegeven als record maar voor zwart. Een leuk ideetje zou eens zijn om te weten wat het record is voor een lange witte rochade. Ik heb geen chessbase dus misschien voelt iemand zich geroepen om die oefening eens te maken.

Of je nu speelt met een wetenschappelijke aanpak of niet, het maakt weinig uit zolang je zelf tevreden bent over wat je haalt uit het schaken. Zelf sta ik klaar om met Benjamin Tonoli een 5de keer de wapens te kruisen in deze variant want ik geloof dat er nog steeds muziek in zit. Afwachten of het lot en uiteraard ook Benjamin er ook zo over nadenken.

Brabo