Een korte remise in de laatste ronde

Na de laatste ronde in Wijk aan Zee steeg een storm van protest en verontwaardiging op na de ultrakorte remise tussen Aronian en Radjabov. Zie o.a. chessvibes: aronian-draws-with-radjabov-in-12-moves-wins-tata-steel De meesten zullen wellicht nog de partij kennen maar ik geef ze toch nog even mee.

Ik vond de hele heisa toch wel flink overdreven. Aronians keuze om het voordeel van het witte kleur en het spelen van een lange complexe en riskante partij in te ruilen voor een zekere tornooiwinst vond ik perfect logisch. Tevens vind ik Radjabovs keuze logisch want afwijken van de partij, stond gelijk aan het drastisch verhogen van de verlieskansen terwijl er nauwelijks winstkansen worden gecreëerd. Afwijken, noem ik gokken en waarom? De tornooioverwinning hoor ik sommigen denken want slechts de winnaar is belangrijk. Echter als slechts de winnaar belangrijk is dan waarom doen al die spelers mee waarvan het gros weet op voorhand dat ze toch het tornooi niet kunnen winnen? Iedere deelnemer heeft een mathematische kans? Ja correct en dat is ook zo bij kansspelen zoals de lotto, echter schaken is voor zover ik het spelletje begrijp nog steeds geen kansspel (alhoewel ik ooit het cowboyverhaal hoorde van de kansspelcommissie die op een schaaktornooi belastingen kwam innen). Een schaker gokt niet maar weegt zijn voordelen en nadelen af. Ik vraag mij dan af wat je als professional het liefst hebt: zekerheid op een serieuze zak centen of die zak centen grotendeels op spel zetten voor een minieme mathematische kans op meer en een titel waarvan je niets kunt kopen? Wel een profspeler zal bijna steeds kiezen voor de zekerheid want het leven van een schaker is al erg onzeker op zich zonder sociaal vangnet. Deze keuze iemand kwalijk nemen omdat je als toeschouwer ontnomen wordt van een spannende finale, vind ik egoïstisch en toont een gebrek aan empathie. Een andere reden die ik hoor, is dat dit geen partij is en de spelers worden dik betaald om partijen te spelen dus moeten een partij spelen. Sorry maar voor mij is dit wel degelijk een partij die gespeeld werd tot op het bot, namelijk een remise door zetherhaling.

Je kan als organisator weinig maatregelen treffen om dit soort anticlimax te vermijden in dit specifieke geval. De Sofiaregels helpen niet dus je moet al naar iets heel drastisch grijpen die helemaal niet meer past bij dit soort tornooien (bv. een armageddon).

Een paar jaar eerder in 2009 had ik toevallig een gelijkaardig voorval in de Open van Leuven. Mijn tegenstander Stephen Berry had een fantastisch tornooi gespeeld en stelde in de laatste ronde remise voor na slechts 10 zetten wat ik na lang nadenken aanvaardde. Toen kon je lezen op schaakfabriek dat dit sommigen een jammerlijke ontknoping vonden maar uiteraard kwam het niet tot eenzelfde uitbarsting van emoties als bij Aronian- Radjabov. Zie de desbetreffende korte partij eronder:

Ikzelf had liever ook een langere partij gespeeld en serieuze kansen gekregen op de tornooiwinst maar uiteindelijk vond ik het aannemen van de remise de juiste keuze en aanvaardbaar. Ik zou vandaag wellicht in gelijkaardige omstandigheden hetzelfde doen.

1) Vooreerst zijn er geen Sofiaregels geldig in het tornooi waardoor spelers niet verplicht zijn om tot op het bot hun partijen te spelen. Je kan als organisator de Sofiaregels invoeren maar ik vrees dat dit bij een 99% amateurtornooi wel eens verkeerd zou uitpakken betreffende het aantal inschrijvingen daar de meeste mensen komen spelen voor hun plezier en dus geen extra regeltjes willen hebben wat mag en niet mag.

2) Vervolgens is geen enkele speler betaald, integendeel want er is inschrijvingsgeld betaald. Je kan dus evenmin zeggen dat ze hun plicht niet vervuld hebben t.o.v. de organisatie.

3) Er is ook het argument dat spelers de morele plicht hebben om het maximum uit de stelling te halen. Hierin lopen de meningen uiteen. Is dit het maximum eruit halen tegen om het even welk risico of is het maximum gelinkt aan de risico's? Ik volg het principe van het maximum gelinkt aan de risico's want ik speel schaak en geen gokspel. Je moet weten dat wits laatste zet voor mij onbekend was en ik helemaal niet wist hoe er precies op te reageren. De stelling vergt van zwart een veel grotere nauwkeurigheid en ik vond geen zet aan het bord die geen grote risico's zou inhouden. Ook wist ik dat ik vanuit die opening nog niet eerder had kunnen winnen en momenteel een score had van +0,=4,-1. De tegenstander had vorige ronden sterk schaak getoond dus schatte ik uiteindelijk de kansen in op 10% winst, 50% remise en 40% verlies. Als je dan weet dat winst ongeveer 750 euro was, remise 250 en verlies wellicht 0 dan kon je snel het verschil uitrekenen tussen remise aannemen en het statistisch gemiddelde bij doorspelen. Remise aannemen = 250 euro. Doorspelen = 10%* 750 euro + 50%* 250 euro + 40%* 0euro = 200 euro. Logisch redeneren, enkel rekening houdend met het te winnen bedrag gaf dus aan remise aannemen.

4) Uiteraard er is nog de tornooiwinning zelf maar je moet toegeven dat die titel weinig voorstelt op nationaal of internationaal vlak. Als je dan ook nog ziet bijvoorbeeld in de laatste editie welk en hoe het scheidingssysteem wordt toegepast dan verliest de titel toch al heel veel in waarde. Je kan tevens niemand verplichten om zijn zekere prijs op spel te zetten, zelfs al is die amateur. Ik kan 250 euro goed gebruiken en bovendien heeft niemand zaken met mijn financiële keuzes. Tenslotte was ik al een tevreden man over mijn tornooiverloop en dan sluit je liever niet af met een negatieve noot.

Ik hoop dat dit een betere kijk geeft in de zogenaamde salonremises (zonder afgesproken op voorhand te zijn) en er ook wat meer begrip komt van de omstaanders.

Brabo